Το μέλλον πια γίνεται μέρος του παρόντος και όσο περισσότερο έχουμε τα αντανακλαστικά να αναγνωρίσουμε και ακολουθήσουμε όσα φέρνει, τόσο πιο πολύ όφελος και ασφάλεια θα έχουμε σε καιρούς μεγάλων και απότομων αλλαγών.
Η μελέτη και η στρατηγική πρόβλεψη του μέλλοντος, είναι καθημερινή τακτική στο χώρο της οικονομίας και των επενδύσεων, όπου είναι συνήθης πρακτική οι αναλύσεις για τη μελλοντική προοπτική όπως και η διαμόρφωση σεναρίων, με στόχο τον μετριασμό των κινδύνων και τον πολλαπλασιασμό των αποδόσεων. Είναι επίσης τακτική των επιχειρήσεων για να προλαβαίνουν κρίσεις και να αξιοποιούν ευκαιρίες.
Η πανδημία που άλλαξε τα πάντα με την έλευσή της, αλλά και η κλιματική αλλαγή και όσα φέρνει, αναδεικνύουν την ανάγκη μελέτης και συστηματικού σχεδιασμού εναλλακτικών σεναρίων. Ήδη από πέρσι η Κομισιόν επεσήμανε την ανάγκη ενίσχυσης πανευρωπαϊκά της λεγόμενης «στρατηγικής πρόβλεψης» και του Μακροπρόθεσμου Στρατηγικού Σχεδιασμού για το Μέλλον. Στην Ελλάδα πριν από 3 μήνες συνεστήθη Ομάδα Foresight υπό τον Πρωθυπουργό με την αμέριστη στήριξη του Γραμματέα του Πρωθυπουργού Γρ. Δημητριάδη και με αρμόδιο Υπουργό τον κ. Γεραπετρίτη.
Το μέλλον δεν είναι κάτι προαποφασισμένο και δεδομένο. Το Μέλλον δεν έχει γραμμική εξέλιξη. Το Μέλλον συνδιαμορφώνεται από εμάς. Όσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τις αλλαγές που φέρνει το μέλλον, τόσο περισσότερο δρούμε και άρα σταδιακά διαμορφώνουμε τις ζωές μας και το ίδιο το μέλλον. Αυτή η προσέγγιση, με βάση αυτό που έρχεται και όχι το παρελθόν, μπορεί να προσαρμόσει στις πραγματικές ανάγκες, την εκπαίδευση, την απασχόληση, τις επιχειρήσεις, την επιστήμη. Δεν είναι μόνο θεωρητική προσέγγιση, σταδιακά και όσο περισσότερο προσαρμόζεται το παρόν στις εξελίξεις του μέλλοντος, τόσο πιο ωφέλιμες θα είναι οι κυβερνητικές πολιτικές για την Κοινωνία.
Υπάρχει, πλέον, ανάγκη να συμπεριλάβουμε στη σκέψη μας τις συνέπειες των αλλαγών που έρχονται, να φτιάχνουμε εναλλακτικά σενάρια και να προετοιμαζόμαστε για αυτά τόσο καλά, ώστε να συνδιαμορφώνουμε το μέλλον. Πολίτες, κράτη, οργανωμένη πολιτεία, ΜΚΟ, επιχειρήσεις, ιδιωτικός τομέας θα συνδιαμορφώνουν το μέλλον βάσει των τάσεων που διαμορφώνονται από δεκάδες παράγοντες. Το μέλλον πρέπει να καταστεί τρόπος σκέψης, όχι ένα χρονικό ορόσημο. Ο άνθρωπος έχει μάθει να σκέφτεται με βάσει το εφήμερο και πλέον είναι ανάγκη να αρχίσει να βλέπει πιο μακριά. Και η πολιτική που μέχρι σήμερα έβλεπε μέχρι τον επόμενο εκλογικό κύκλο, πρέπει επίσης να αλλάξει οπτική και να μακρύνει τον ορίζοντα της.
Η πανδημία τα άλλαξε όλα αυτά. Η εποχή μετά την πανδημία θα είναι εντελώς διαφορετική. Τα επόμενα δέκα χρόνια, η ανθρωπότητα θα βιώσει αλλαγές που θα αντιστοιχούν στα προηγούμενα 200 χρόνια. Η τεχνολογική εξέλιξη θα επιταχυνθεί και το Mixed Reality (Virtual Reality, Augmented Reality και το X reality), το ολόγραμμα θα αντικαταστήσει τη φυσική παρουσία. Πια δεν υπάρχει γραμμική εξέλιξη του μέλλοντος, δεν υπάρχει τίποτα να είναι βέβαιο, όλα είναι πιθανά. Ο Covid-19 έφερε αυτή την οπτική, γιατί μέχρι πριν, πιστεύαμε ότι δεν θα συμβεί ποτέ τίποτα.
