THEPOWERGAME
Γεώργιος Δουκίδης
Ο Γεώργιος Ι. Δουκίδης είναι Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου καταγράφει τον τρόπο που λειτούργησε το λιανεμπόριο σε 19 ευρωπαϊκές χώρες λόγω της πανδημίας στα τέλη του 2020. Παρότι στις 17 χώρες αναφέρεται πλήρες ή μερικό κλείσιμο των καταστημάτων (lockdown), για άλλη μια φορά αναδεικνύονται τα προβλήματα του συντονισμού που υπάρχουν μεταξύ των χωρών στην αντιμετώπιση κρίσεων και στην αναγκαία ομοιογένεια της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Η διάσταση αρχών και πρακτικών, αφορά κυρίως στον ορισμό του απαραίτητου (essential) μέρους του λιανεμπορίου που πρέπει να λειτουργεί, καθώς και η δυνατότητα για ηλεκτρονική παραγγελία και συλλογή των προϊόντων από τους καταναλωτές (click-and-collect).
Συγκεκριμένα τα καταστήματα τροφίμων και φαρμακείων αναγνωρίζονται ως απαραίτητα από τις 17 ευρωπαϊκές χώρες. Στις τέσσερις από αυτές χώρες,οι δύο αυτές κατηγορίες καταστημάτων θεωρούνται αποκλειστικά ως απαραίτητες (essential), δηλαδή δεν περιλαμβάνουν άλλες κατηγορίες καταστημάτων ως «απαραίτητα». 11 χώρες αναγνωρίζουν επίσης ως απαραίτητα τα λιανεμπορικά καταστήματα ειδών για κατοικίδια (pet-shop), εννιά χώρες τα καταστήματα περιποίησης/ομορφιάς, τέσσερις χώρες τα καταστήματα DIY (DoItYourself), δύο χώρες τα καταστήματα με προϊόντα κήπου, δύο χώρες τα καταστήματα με προϊόντα τεχνολογίας και μια χώρα τα καταστήματα επίπλων.
Όσον αφορά την δυνατότητα για ηλεκτρονική παραγγελία μη-απαραίτητων προϊόντων και συλλογή στο φυσικό κατάστημα αυτό επιτρέπεται σε έξι χώρες, επιτρέπεται με κάποιους περιορισμούς σε τρεις χώρες, ενώ δεν επιτρέπεται σε τρεις χώρες. Επιπλέον τέσσερις χώρες (Αυστρία, Ελβετία, Γερμανία, Ισπανία) ανέφεραν ότι ουσιαστικοί αποκλίνοντες κανόνες εφαρμόζονται ακόμη και εντός της ίδιας χώρας.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι αποκλίνουσες κυβερνητικές αποφάσεις, αρκετές φορές χωρίς βάσιμα επιστημονικά δεδομένα, δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό, εμφάνιση ανησυχίας, θυμού, αν όχι και πανικού, στο αγοραστικό κοινό, λόγω των καθυστερήσεων σε ουρές, αλλά και το λάθος επικοινωνιακό μήνυμα που εκπέμπεται προς τους καταναλωτές-πολίτες τόσο σε σχέση με την πορεία της πανδημίας όσο και με την ασφάλεια των αγορών τους. Εδώ παρουσιάζονται δυο ενδιαφέροντα παραδείγματα που αναλύουν το πρόβλημα με απλά νούμερα.
Στην Ελλάδα στα μέσα Ιανουαρίου αποφασίσθηκε ότι ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ατόμων στα απαραίτητα λιανεμπορικά καταστήματα από 1 άτομο ανά 10 τ.μ που ίσχυε, να αλλάξει σε 1 άτομο ανά 25 τ.μ. Σε καμία χώρα της Ευρώπης από τις δέκα με διαθέσιμα σχετικά στοιχεία δεν υπάρχει τόσο αυστηρός περιορισμός πρόσβασης στα απαραίτητα καταστήματα, ενώ είχαν πολλαπλάσιο επιδημιολογικό φορτίο σε σχέση με την Ελλάδα. Με βάση μελέτη του ΙΕΛΚΑ, η αλλαγή στην περίπτωση των καταστημάτων τροφίμων δημιούργησε σημαντικό περιορισμό στην δυνατότητα εξυπηρέτησης του κοινού κατά 60%.
Με βάση πραγματικά δεδομένα του Νοεμβρίου 2020, ο μέσος αριθμός πελατών ανά κατάστημα ανά ημέρα στα σουπερμάρκετ ήταν 858 άτομα, ενώ με τα νέα μέτρα η μέση εκτιμώμενη ημερήσια δυνατότητα εξυπηρέτησης πελατών μειώθηκε σε μόλις 479 πελάτες. Άρα εξηγείται γιατί τον τελευταίο μήνα υπάρχουν ουρές έξω από τα σούπερ-μάρκετ με τις αναμενόμενες αρνητικές κοινωνικές και υγειονομικές επιδράσεις.
Για τα καταστήματα βελτίωσης οικίας (DIY) πρόσφατη μελέτη του ΣΕΛΠΕ καταγράφει ότι το 90% των Ελλήνων καταναλωτών θεωρούν ότι είναι αρκετά ή πολύ σημαντικό για το νοικοκυριό να μπορούν να κάνουν εργασίες βελτίωσης σπιτιού, το 70% πραγματοποίησαν κάποια εργασία οικιακής βελτίωσης το τελευταίο εξάμηνο, το 53% θεωρούν ότι τα είδη βελτίωσης σπιτιού είναι είδη πρώτης ανάγκης και το 89% θεωρούν ότι είναι πρόβλημα αν τα καταστήματα DIY είναι κλειστά. Άρα δεν είναι τυχαίο γιατί σε 42 από 58 χώρες που υπάρχουν σχετικά στοιχεία τα καταστήματα οικιακής βελτίωσης παραμένουν ανοικτά για τους καταναλωτές εν μέσω της πανδημίας γιατί καλύπτουν ουσιώδεις ανάγκες.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
