THEPOWERGAME
Νίκος Παπαθανάσης
Ο Νίκος Παπαθανάσης είναι Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Η αναμόρφωση του νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις αποτελεί τη σημαντικότερη τομή στο συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο. Mε σύγχρονες, καινοτόμες μεταρρυθμίσεις, προσαρμοσμένες στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Με γνώμονα τις ανάγκες του νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος για γρήγορες και αποτελεσματικές διαδικασίες, την εξασφάλιση της διαφάνειας και την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του ελληνικού Δημοσίου.
Ήταν αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που διήρκησε έναν ολόκληρο χρόνο και είχε ξεκινήσει αμέσως μετά τις εκλογές και την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας. Επρόκειτο για έναν νόμο με πάρα πολλά προβλήματα, αποτέλεσμα αποσπασματικής επεξεργασίας που δεν ενίσχυε την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας καθώς ανακύκλωνε την αναποτελεσματικότητα, τη γραφειοκρατία και τις χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος νόμος υπέστη συνολικά 385 αλλαγές από το 2016 μέχρι και τις εκλογές. Ποια, όμως, ήταν η σημαντικότερη επίπτωση της προβληματικής αυτής νομοθεσίας στην οικονομία και την κοινωνία; Τον Ιούλιο του 2019 η Ελλάδα ήταν ουραγός στις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου με ποσοστό 10% όταν η υπόλοιπη Ευρώπη βρισκόταν μεσοσταθμικά στο 22%. Είναι δεδομένο ότι αυτό έχει οδηγήσει μαθηματικά τόσο σε αύξηση της ανεργίας όσο και στην απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου υψηλής εξειδίκευσης προς αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό, το γνωστό brain drain.
Ήταν, λοιπόν, απολύτως σαφές ότι ο συγκεκριμένος νόμος έπρεπε όχι μόνο να βελτιωθεί αλλά να γίνουν παρεμβάσεις τέτοιας έκτασης ώστε να αλλάξει ολοκληρωτικά. Και ακριβώς αυτό κάναμε. Αλλάξαμε τη λειτουργία ολόκληρου του νόμου με βασικά κριτήρια την ταχύτητα, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα και με γνώμονα την ενίσχυση και την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος υπό το πρίσμα και του ενωσιακού Δικαίου. Ένας νόμος σύγχρονος που βελτιστοποιεί τις διοικητικές προϋποθέσεις του επιχειρείν με το Δημόσιο αλλά και εξασφαλίζει στο έπακρο τα συμφέροντα της Πολιτείας και των φορολογουμένων.
Ένα σημαντικό βήμα προς τη διαφάνεια αλλά και με ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι η υποχρεωτική χρήση ψηφιακών εργαλείων διαχείρισης και εν προκειμένω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) κάθε σύμβασης άνω των 30.000 ευρώ. Παλαιότερα το ποσό αυτό ήταν αρκετά υψηλότερο. Αυτό σημαίνει ότι ανοίγει ο δρόμος και για τη συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις διαδικασίες των δημοσίων συμβάσεων και ότι αυτές εντάσσονται στα ίδια πλαίσια διαφάνειας που προβλέπονται για όλες τις επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο της επίσπευσης των διαδικασιών, χαρακτηριστικό της μεταρρύθμισης είναι το ότι μειώνουμε αισθητά την γραφειοκρατία κατά την διαδικασία ανάθεσης, περιορίζοντας όλα τα μέχρι τώρα προβλεπόμενα στάδια σε: ένα μόνο στάδιο όταν κριτήριο ανάθεσης είναι η βέλτιστη οικονομική προσφορά βάσει μόνο της τιμής και σε δύο μόνο στάδια όταν κριτήριο ανάθεσης είναι η βέλτιστη οικονομική προσφορά βάσει σχέσης τιμής-ποιότητας.
Μία ακόμη καινοτομία συνιστά και το γεγονός ότι εκτός από την αρμόδια τεχνική υπηρεσία προβλέπεται ανάλογος ρόλος στο επίπεδο της επίβλεψης ενός έργου και από πιστοποιημένο ιδιωτικό φορέα με εξειδικευμένες γνώσεις. Με αυτόν τον τρόπο το Δημόσιο αποδεσμεύει πολύτιμες δυνάμεις και επικεντρώνεται στον έλεγχο και την επιτάχυνση των διαδικασιών, καθώς ο εξορθολογισμός και η απλοποίηση όλων των περίπλοκων και αναποτελεσματικών μεθόδων ήταν εξαρχής στόχος της μεταρρύθμισης που προωθήσαμε. Θα πρέπει να τονιστεί προς όλες τις κατευθύνσεις ότι σε καμία περίπτωση το ελληνικό Δημόσιο δεν αποποιείται τον ρόλο του, δεν χάνει τον έλεγχο των συμβάσεων ούτε και παραχωρεί καθ΄ οιονδήποτε τρόπο δημόσια εξουσία σε ιδιώτη. Η αρμόδια διευθύνουσα υπηρεσία θα εξακολουθεί να ελέγχει την πορεία υλοποίησης του έργου, ο ιδιώτης μηχανικός απλώς θα υποβοηθά το έργο της με άμεση θετική συνέπεια τη δραστική μείωση των καθυστερήσεων κάθε είδους ενώ θα προσφέρεται και απασχόληση στους μηχανικούς του ιδιωτικού τομέα. Ένας κλάδος που πλήττεται συνολικά από την οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια και όχι μόνο από τις συνέπειες της πανδημίας στην αγορά.
Σχετικά με την ενίσχυση της διαφάνειας, θα πρέπει να επισημανθεί, επίσης, και το εξής: Για έργα άνω του 1 εκ. € η αναθέτουσα αρχή υποχρεούται να αναρτά τη μελέτη κατασκευής του τουλάχιστον δύο μήνες πριν από τη διενέργεια του διαγωνισμού. Έτσι, παρέχεται επαρκής χρόνος στους υποψηφίους να μελετήσουν το έργο, να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να αποφασίσουν αν θα συμμετάσχουν. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα της διενέργειας προκαταρκτικών διαβουλεύσεων για διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων υψηλής εκτιμώμενης αξίας. Ουσιαστικά, καλούμε την ίδια την αγορά να διατυπώσει τις απόψεις της – ακόμα και τις ενστάσεις της- για ένα έργο. Έτσι το ίδιο το έργο προάγεται, προβάλλεται και ελέγχεται αν, για παράδειγμα, βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Παράλληλα, αυστηροποιείται η αντιμετώπιση ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών, καθώς κάθε προσφορά που αποκλίνει άνω του 10% από τον μέσο όρο του συνόλου των προσφορών αντιμετωπίζεται, πλέον, ως ύποπτη και απαιτείται αιτιολόγηση που συναρτάται στη σύμβαση.
Το μεταρρυθμιστικό έργο της ελληνικής Κυβέρνησης συνεχίζεται χωρίς καθυστερήσεις. Η επόμενη ημέρα της πανδημίας θα βρει την ελληνική οικονομία έτοιμη να επιταχύνει τα βήματα της στο νέο περιβάλλον των επενδύσεων και του επιχειρείν.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
