Όταν ήρθα στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων γνώριζα ότι αναλαμβάνω μία δύσκολη αποστολή. Το πρόβλημα με τις εκκρεμείς συντάξεις είναι προφανώς ο ελέφαντας μέσα στο δωμάτιο. Αλλά αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Κάτω από αυτήν βρίσκονται φυσικά: η φύρδην μίγδην δημιουργία του ΕΦΚΑ χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο πραγματικής συγχώνευσης και αναδιοργάνωσης των παλιών ταμείων (του ΤΕΒΕ, του ΙΚΑ, του ΤΣΑΥ, του ΝΑΤ), οι διαφορετικοί τρόποι ασφάλισης στους μισθωτούς που φτάνουν τους πάνω από 1.000, τα προβλήματα που προκάλεσε στο σύστημα η πανδημία, κλπ.
Ευτυχώς για εμάς η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας έκανε μία σημαντική προσπάθεια: Δόθηκαν το 2020 30% παραπάνω συντάξεις σε σύγκριση με το 2019. Ξεκίνησε επίσης το 2020 η τμηματική καταβολή των ψηφιακών συντάξεων, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποσχεθεί από το 2017. Αξιοποιήθηκε το ίδιο το προσωπικό του ΕΦΚΑ με μπόνους για την έκδοση περισσότερων συντάξεων, κοκ.
Παρόλα αυτά το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο για να το λύσει από τη μία στιγμή στην άλλη η οποιαδήποτε πολιτική ηγεσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο εξάμηνο του 2019 έβγαιναν κάθε μήνα περίπου 10 χιλιάδες συντάξεις. Το τελευταίο εξάμηνο του 2020 ο αριθμός αυτός ανέβηκε στις 16-18 χιλιάδες συντάξεις. Όμως για να μπορέσουμε να «καθαρίσουμε το τραπέζι» από εκκρεμότητες μέχρι το καλοκαίρι του 2021 θα πρέπει να ξεπεράσουμε τις 35 χιλιάδες συντάξεις ανά μήνα!
Έπρεπε συνεπώς να κινηθούμε γρήγορα. Και η πρώτη λύση ανακούφισης που ανακοινώσαμε ήταν η καταβολή ενός αριθμού έναντι «εθνικών συντάξεων» 360 έως 384 ευρώ ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και αναδρομική ισχύ από την κατάθεση του αιτήματος συνταξιοδότησης. Η σχετική τροπολογία ψηφίστηκε από τη Βουλή μέσα σε 1 περίπου μήνα σε σχέση με την ανάληψη των καθηκόντων μου. Σύντομα θα βγει στον αέρα και η αντίστοιχη πλατφόρμα για τις αιτήσεις. Η οποία θα βασίζεται σε μία εύκολη διαδικασία που θα γνωστοποιηθεί, με κάθε λεπτομέρεια φυσικά, από τον ΕΦΚΑ. Θα περιλαμβάνει την υποβολή των στοιχείων ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, IBAN που θα δηλώνουν οι δικαιούχοι οι οποίοι θέλουν να ενταχθούν στο μέτρο αυτό. Και η διαβεβαίωση που έχω από τη Διοίκηση του ΕΦΚΑ είναι ότι οι έναντι «εθνικές συντάξεις» θα καταβληθούν πριν από το Πάσχα.
Ακόμη όμως και αυτή η σημαντική κίνηση ανακούφισης δεν αρκεί. Για αυτό το λόγο σχεδιάσαμε μία σειρά επιπλέον μέτρων. Μεταξύ αυτών είναι η ήδη ανακοινωθείσα Ομάδα Έργου με επικεφαλής Συντονιστή που συνεργάζεται με την Διοίκηση του ΕΦΚΑ και το Υπουργείο Εργασίας στην εκπόνηση και την εφαρμογή του συνολικού σχεδίου αντιμετώπισης του ζητήματος. Αλλά και άλλα μέτρα τα οποία επικεντρώνονται σε δύο μέτωπα:
Το πρώτο μέτωπο αφορά στη μάχη για την απλοποίηση της έκδοσης της σύνταξης. Αυτό περιλαμβάνει αφενός την υποβολή των φακέλων συνταξιοδότησης μόνο ηλεκτρονικά από εδώ και πέρα- όπως γίνεται και με τις φορολογικές δηλώσεις- έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία. Αλλά και την απλούστευση αυτής καθ’ αυτής της διαδικασίας έκδοσης της σύνταξης με περικοπή γραφειοκρατικών διαδικασιών. Είναι μια διαδικασία εξαιρετικά χρονοβόρα, μεταξύ άλλων και γιατί το σύστημα με τις παρεμβάσεις όλων των προηγούμενων δεκαετιών είχε γίνει «κουρελού». Εξ’ ου και οι 1.000 διαφορετικοί τρόποι ασφάλισης των μισθωτών που ανέφερα παραπάνω!
Το δεύτερο μέτωπο είναι αυτό της χρήσης κάθε δυνατού μέσου σε τεχνικό και ανθρώπινο επίπεδο για να επιταχυνθούν τα πράγματα. Σε σχέση με αυτό προχωρούν αυτές τις μέρες οι Υπουργικές Αποφάσεις με βάση τις οποίες θα χρησιμοποιηθούν οι υπηρεσίες νέων συμβασιούχων που θα προσληφθούν με συμβάσεις έργου και θα αμείβονται ανά τεμάχιο για τις συντάξεις που εκδίδουν. Θα προσληφθούν δηλαδή νέοι επιστήμονες, οικονομολόγοι κλπ, οι οποίοι θα βοηθήσουν σε αυτή την προσπάθεια. Δεύτερον, θα χρησιμοποιήσουμε συνταξιούχους, όπως προβλέπεται ήδη άλλωστε από νόμο που έχει ψηφιστεί. Τρίτον, θα αξιοποιήσουμε και άλλους υπαλλήλους, όπως τους υπαλλήλους του Μετοχικού Ταμείου πολιτικών υπαλλήλων. Τέταρτον, θα προχωρήσουμε ειδικά προγράμματα για τρία προβληματικά ταμεία (το ΝΑΤ, το ΤΣΜΕΔΕ και το ΤΣΑΥ). Πέμπτον, θα διευρύνουμε περαιτέρω τη χρήση των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα σε αυτή την προσπάθεια για να «αλλάξουμε ταχύτητες». Όσο και αν διαμαρτύρεται ο ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με αυτό. Όχι μόνο διότι η χρήση των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα γινόταν και επί ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και επειδή τους συνταξιούχους δεν τους ενδιαφέρει αν τις συντάξεις τους θα τις εκδίδει ιδιωτικός ή δημόσιος υπάλληλος. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να πάρουν τις συντάξεις τους!
Είναι με όλα αυτά τα μέτρα που θα μπορέσουμε επιτέλους να αντικρίσουμε «φως στην άκρη του τούνελ» των εκκρεμών συντάξεων. Το δόγμα μου είναι το δόγμα Ντράγκι «whatever it takes». Θα κάνουμε για τις εκκρεμείς συντάξεις «ό,τι χρειαστεί» και ακόμη παραπάνω! Θα δουλέψουμε με σύστημα και με μέθοδο. Όχι με μεγάλα λόγια και ψευτο-ηρωισμούς. Έτσι ώστε να έχουμε αποτέλεσμα. Και θα έχουμε αποτέλεσμα!
