THEPOWERGAME
Ο διεθνής τουρισμός διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια. Μόνο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο η Ελλάδα υποδέχθηκε περισσότερους από δύο εκατομμύρια επισκέπτες – περισσότερους από οποιοδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη – σημειώνοντας παρά την πανδημία μία τεράστια επιτυχία για την ζωτικής σημασίας τουριστική βιομηχανία της χώρας.
Ένα από τα πλεονεκτήματα των πολιτών από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επισκέπτονται την Ελλάδα, είναι το δικαίωμα επιστροφής φόρου για προϊόντα που αγόρασαν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη χώρα μας. Και, ενώ το όφελος του Tax-free shopping είναι σημαντικό τόσο για την ελληνική οικονομία όσο και για τον δημόσιο προϋπολογισμό, λίγες είναι επιχειρήσεις που προσφέρουν την επιλογή αφορολόγητων αγορών, προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους επισκέπτες και να αυξήσουν την τουριστική δαπάνη, με την απουσία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να είναι εμφανής. Αυτό μάλιστα συμβαίνει παρά τα υψηλά επίπεδα της κατά κεφαλής δαπάνης των εισερχόμενων τουριστών και τον μεγάλο αριθμό επισκεπτών τόσο στην πρωτεύουσα όσο και στα κοσμοπολίτικα νησιά της χώρας, όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Ρόδος και η Κρήτη, που προσφέρουν εξαιρετικές ευκαιρίες για ψώνια.
Τα οικονομικά οφέλη της διαδικασίας επιστροφής του ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι σημαντικά. Με τις αφορολόγητες αγορές οι έμποροι πρέπει να εκδίδουν παραστατικό για όλες τις πωλήσεις τους, μειώνοντας έτσι το περιθώριο της γκρίζας οικονομίας της χώρας. Παράλληλα, με τις αφορολόγητες αγορές ενισχύεται η κατά κεφαλήν δαπάνη του εισερχόμενου τουρισμού, τονώνοντας το εμπόριο.
Η Ελλάδα θα υποδεχόταν περισσότερους τουρίστες
Το Tax-free shopping αποτελεί κριτήριο για πολλούς τουρίστες όταν επιλέγουν τον επόμενο τουριστικό προορισμό τους. Η μείωση του κόστους των αγορών θα προσέλκυε μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών, ενώ παράλληλα θα τους ενθάρρυνε να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη χώρα. Με την επιστροφή φόρου θα μειωνόταν το κόστος του ταξιδιού στην Ελλάδα, δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους επισκέπτες να προτιμήσουν τη χώρα μας.
Οι τουρίστες θα ξόδευαν περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα
Η επίδραση στις τουριστικές δαπάνες είναι διπλή: αφενός, υπάρχει αύξηση στο «εκτεταμένο περιθώριο» (extensive margin) αφού κάθε επιπλέον τουρίστας που έρχεται στην Ελλάδα χάρη στις αφορολόγητες αγορές αυξάνει τις συνολικές δαπάνες του τουριστικού τομέα, ενώ παράλληλα σημειώνεται αύξηση στο «εντατικό περιθώριο» (intensive margin), αφού αυξάνεται η μέση δαπάνη ανά τουρίστα, χάρη στην επιστροφή του φόρου. Δεδομένου ότι η επιστροφή φόρου μεταφράζεται σε μείωση του κόστους για τους επισκέπτες που ψωνίζουν στην Ελλάδα, αυτό αυτομάτως σημαίνει και αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης. Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του CEBR, που διεξήχθη για λογαριασμό της Refundit τον Μάρτιο του 2021, οι δαπάνες των επισκεπτών εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτών από το Ηνωμένο Βασίλειο, αντιστοιχούσαν στο 45,0% των συνολικών τουριστικών δαπανών στην Ελλάδα το 2019 και στο 40,8% του συνόλου των επισκεπτών της χώρας μας. Αυτό αντανακλά την αυξημένη τάση των επισκεπτών εκτός ΕΕ για αγορές, με τη μέση κατά κεφαλήν δαπάνη να είναι 18,5% υψηλότερη από εκείνη των επισκεπτών από χώρες εντός της ΕΕ το 2019.
Το ποσοστό απασχόλησης στην Ελλάδα θα αυξανόταν
Η σημασία των αφορολόγητων αγορών είναι επίσης σημαντική για τον τομέα της απασχόλησης της χώρας, αφού η συνεισφορά του τουριστικού τομέα στο ΑΕΠ είναι καθοριστική. Τα άμεσα και έμμεσα οικονομικά οφέλη του τουρισμού στην οικονομία της Ελλάδας και στον κλάδο της απασχόλησης είναι πολλά. Με βάση την σημαντική συμβολή του τουρισμού στην οικονομία, ένα ψηφιοποιημένο σύστημα επιστροφής φόρου στους τουρίστες θα ήταν καθοριστική, τόσο στο ΑΕΠ όσο και στον κλάδο της απασχόλησης της χώρας. Όπως αναφέρεται στην έρευνα της Refundit, τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα ισοδυναμούσαν με 38,7% του ΑΕΠ το 2018. Με άλλα λόγια, για κάθε επιπλέον 1.000 ευρώ στο ΑΕΠ, τα φορολογικά έσοδα για το δημόσιο ταμείο αυξάνονται κατά μέσο όρο κατά 387€. Η εφαρμογή αυτής της αναλογίας φόρου προς ΑΕΠ υποδηλώνει ότι ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα αφορολόγητων αγορών θα μπορούσε να επιφέρει αύξηση των εσόδων μέχρι και 805 εκατομμύρια ευρώ. Στις περιπτώσεις επιστροφής του φόρου στο 75% και στο 50% των αγορών, η αύξηση θα μπορούσε να φτάσει τα 604 εκατ. ευρώ και τα 402 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
Ο αντίκτυπος στο ΑΕΠ θα είναι σημαντικός
Σύμφωνα με την έρευνα, η αύξηση των δαπανών έφθασε μέχρι τα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019, λόγω των επιπλέον τουριστών που επισκέφθηκαν τη χώρα (643 εκατ. ευρώ), και της αύξηση της κατά κεφαλήν τουριστικής δαπάνης ως αποτέλεσμα του tax free shopping (791 εκατ. ευρώ ). Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα αφορολόγητων αγορών θα μπορούσε να συνεισφέρει στο ΑΕΠ μέχρι και 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχεί στο 1,1% του ΑΕΠ. Στις περιπτώσεις επιστροφής του φόρου στο 75% και 50% των αγορών, τα οφέλη για το ΑΕΠ της χώρας θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ και 1,0 δισεκατομμύρια ευρώ, αντίστοιχα, που ισοδυναμούν με 0,9% και 0,6% του ΑΕΠ.
Σήμερα, οι αφορολόγητες αγορές μπορούν να γίνουν ευκολότερες. Νέοι, καινοτόμοι πάροχοι υπηρεσιών στοχεύουν στην απλοποίηση της διαδικασίας επιστροφής φόρου, ενώ οι τουρίστες λαμβάνουν εύκολα αυτό που δικαιωματικά τους ανήκει, ενισχύοντας τις επιχειρήσεις και τονώνοντας την οικονομία.
Τα οφέλη από τη χρήση ενός ψηφιακού παρόχου επιστροφής φόρου, όπως η Refundit, είναι σημαντικά τόσο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις όσο και για τον δημόσιο προϋπολογισμό και την οικονομία. Η ευκολότερη διαδικασία επιστροφής φόρου βοηθά τα καταστήματα να προσελκύουν περισσότερους καταναλωτές, ενώ η κυβέρνηση μπορεί να ελέγξει καλύτερα τη γκρίζα οικονομία και να επωφεληθεί από τις αυξημένες τουριστικές δαπάνες. Αξίζει να αναφερθεί, ότι η χρήση ενός ψηφιακού παρόχου για την επιστροφή φόρου είναι μία διαδικασία φιλική προς το περιβάλλον, που βοηθά στη μείωση της χρήσης χαρτιού, διατηρώντας όλα τα δεδομένα σε ένα μέρος με ασφαλή τρόπο, συμβατό με τους κανονισμούς του GDPR. Τέλος, ένα ψηφιακό σύστημα Tax-free shopping είναι εύκολο στη χρήση για τους τουρίστες, καθώς το μόνο που χρειάζονται, είναι ένα smartphone.
Κλείνοντας, η ενίσχυση των αφορολόγητων αγορών στην Ελλάδα θα έπρεπε να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικής της χώρας, που στοχεύει στην προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών και στην αύξηση των εσόδων των επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας. Αναφορικά με τα οφέλη για την αγορά εργασίας, η αύξηση των δαπανών των επισκεπτών θα δημιουργούσε νέες θέσεις εργασίας στον ταξιδιωτικό και τουριστικό κλάδο, καθώς και στις αλυσίδες εφοδιασμού του. Σε δημοσιονομικούς όρους, η αύξηση του tax free shopping θα μεταφραζόταν σε ενίσχυση των οικονομικών της χώρας.