Τρεις «καυτούς» φακέλους που αφορούν το Κτηματολόγιο και πρέπει να έχουν κλείσει μέχρι τα τέλη του έτους, καθώς κάποιοι εξ αυτών σχετίζονται με συμβατικές υποχρεώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει να διαχειριστεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Οι τρεις εκκρεμότητες, οι οποίες όχι μόνο ρίχνουν νερό στον μύλο της χωροταξικής αβεβαιότητας, που ταλανίζει την Ελλάδα επί δεκαετίες, αλλά -το χειρότερο- δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές ακινήτων, αποτελούν και τα πρώτα bullets στην ατζέντα του νέου αρμόδιου υφυπουργού, Χρήστου Μπουκώρου.
Η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, η περαίωση της ψηφιοποίησης των αρχείων των πρώην υποθηκοφυλακείων και η εξάλειψη των εκκρεμοτήτων που κληρονομήθηκαν από το κλείσιμό τους είναι τα τρία στοιχήματα που καλείται να κερδίσει ο αρμόδιος υφυπουργός, προκειμένου η Ελλάδα να αποκτήσει ένα ψηφιακό και λειτουργικό Κτηματολόγιο μέχρι τα τέλη του 2025. Δέσμευση την οποία έχει αναλάβει, άλλωστε, και προσωπικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός και αποτελεί ζέουσα κυβερνητική επιταγή.
Ο πρώτος «ενεργός» πονοκέφαλος για το Κτηματολόγιο αφορά τον μηδενισμό των εκκρεμοτήτων των υποθηκοφυλακείων, με την Τεχνητή Νοημοσύνη να προσφέρει χείρα βοηθείας στην εξάλειψή του. Η κατάργηση 392 υποθηκοφυλακείων άφησε πίσω της ένα βαρύ φορτίο, καθώς περισσότερες από 350.000 εκκρεμότητες λίμναζαν εδώ και χρόνια, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στις συναλλαγές για χιλιάδες πολίτες.
Η δεύτερη «καυτή πατάτα» αφορά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε όλη τη χώρα έως το τέλος του 2025. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το έργο έχει φτάσει πλέον στο 60% σε περαιωμένες μελέτες, ενώ το 90% των ιδιοκτησιών σε όλη τη χώρα διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ).
Η έτερη -και ιδιαίτερα- καυτή πατάτα αφορά την ψηφιοποίηση των 600 εκατ. σελίδων αρχείων των υποθηκοφυλακείων. Το εξαιρετικά φιλόδοξο έργο, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχει περάσει το ήμισυ της υλοποίησης, καθώς έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί πάνω από 320 εκατ. σελίδες, ενώ οι εναπομείνασες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025.
Με τη χείρα βοηθείας της Τεχνητής Νοημοσύνης
Όσον αφορά τον μηδενισμό των εκκρεμοτήτων που άφησε πίσω της η κατάργηση των 392 υποθηκοφυλακείων της χώρας, το υπουργείο Ψηφιακής έχει θέσει έναν φιλόδοξο, αλλά -όπως επιμένουν πηγές του- απόλυτα ρεαλιστικό στόχο: την πλήρη εκκαθάριση όλων των εκκρεμοτήτων μέχρι τα τέλη του έτους. Προς την εκπλήρωση του στόχου καθοριστικό ρόλο παίζει η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης και η ψηφιοποίηση του νομικού ελέγχου, που εκτόξευσαν την παραγωγικότητα κατά 300%.
«Από 12.000 αποφάσεις τον μήνα, φτάσαμε πλέον τις 50.000, επιτυγχάνοντας ένα σταθερά θετικό ισοζύγιο πράξεων. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο απορροφούμε τον αυξανόμενο όγκο των νέων συναλλαγών, αλλά μειώνουμε με αυξητικό ρυθμό και το απόθεμα των εκκρεμοτήτων. Στόχος για τους επόμενους μήνες, μέχρι το τέλος του έτους, είναι να ο αριθμός των αποφάσεων να προσεγγίσει τις 70.000 μηνιαίως», αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Ήδη το βάρος έχει μετατοπιστεί από το δύσκολο «μέτωπο», ήτοι το Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, το μεγαλύτερο της χώρας, όπου οι εκκρεμείς υποθέσεις από 90.000 έχουν μειωθεί στις 6.500, σε άλλες «προβληματικές» περιοχές, ώστε να κλείσουν σταδιακά και αυτές. Πρόκειται για το κτηματολογικό γραφείο της Θεσσαλονίκης, με περίπου 59.000 εκκρεμείς υποθέσεις, το γραφείο της Ρόδου με 36.000 εκκρεμότητες και το γραφείο της Κατερίνης με 19.000 εκκρεμότητες, όπου προσωπικό και ΑΙ πατάνε γκάζι, ώστε να τρέξει η διεκπεραίωση των υποθέσεων που «λιμνάζουν».
Οι ενστάσεις και η πίεση του Ταμείου Ανάκαμψης
Το έργο της ψηφιοποίησης των 600 εκατομμυρίων σελίδων από τα 390 υποθηκοφυλακεία της χώρας είναι ένα από τα πλέον βαριά ψηφιακά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Αν και εμβληματικό, το έργο υπήρξε πολύπαθο στην εκκίνησή του. Οι εταιρείες που έχουν αναλάβει τη δράση είχαν καταθέσει προσφυγές με βασικό επιχείρημα ότι η αναθέτουσα αρχή (σ.σ. το Κτηματολόγιο) έχει προχωρήσει σε αλλαγές στους όρους του έργου, οι οποίες αύξαναν το κόστος χωρίς να δικαιολογούνται επαρκώς.
Οι προσφυγές απορρίφθηκαν -διοικητικά- από το Κτηματολόγιο και, σύμφωνα με πληροφορίες, οι εμπλεκόμενες εταιρείες δήλωσαν ρητά στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ότι θα αποσύρουν τις προσφυγές στη Δικαιοσύνη. Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ήδη περισσότερα από 140 αρχεία υποθηκοφυλακείων είναι διαθέσιμα μέσω της πλατφόρμας archive.ktimatologio.gr για εξ αποστάσεως έρευνα από δικηγόρους, προσφέροντας πρόσβαση στην πληροφορία για νομικό έλεγχο τίτλων και εξαλείφοντας περιττές μετακινήσεις.
Τα αγκάθια στο «τελευταίο μίλι»
Εξίσου μεγάλη πρόκληση είναι ο αγώνας δρόμου για την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε αυτό που οι επαΐοντες αποκαλούν το «τελευταίο μίλι». Πρόκειται για τις μελέτες κτηματογράφησης στις περιοχές που καθυστέρησαν εξαιτίας δικαστικών προσφυγών και δη σε Κέρκυρα, Κρήτη και Θεσπρωτία. Οι εν λόγω μελέτες πρέπει να ολοκληρωθούν σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε έως το τέλος του 2025 το έργο να έχει πλήρως ολοκληρωθεί.
Θυμίζουμε ότι τις προηγούμενες ημέρες δόθηκε παράταση στις συγκεκριμένες περιοχές μέχρι τις 30 Μαΐου για την υποβολή νέων δηλώσεων, με στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών.