Κίνητρα για μεγαλύτερη συμμετοχή των εταιρειών real estate προκειμένου να τρέξει γρηγορότερα το πρόγραμμα κοινωνικής αντιπαροχής για αγορά κατοικίας από ευάλωτους πολίτες, θα προβλέπει το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας που θα κατατεθεί μέχρι τέλος Μαΐου στη Βουλή.
Στόχος της νέας υπουργού, Δόμνας Μιχαηλίδου, είναι η ταχύτερη αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που θα διατίθενται σε ιδιώτες για την κατασκευή́ κατοικιών, το 30% των οποίων, θα παρέχεται σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, οι οποίες έναντι ενοικίου θα μπορούν να αποπληρώνουν την αγορά του διαμερίσματος.
Στις βελτιώσεις του νομοσχεδίου θα προβλέπεται η παραχώρηση στον κατασκευαστή της κυριότητας μέρους του ακινήτου για εμπορική χρήση, ως κίνητρο προκειμένου να μπει δυναμικά ο ιδιωτικός τομέας στον θεσμό της κοινωνικής αντιπαροχής.
Ελάχιστο ποσοστό κυριότητας που θα διατηρεί το Ελληνικό Δημόσιο με χρήση κοινωνικής κατοικίας, ορίζεται το 30%, από ως 60% που είναι σήμερα, ενώ επεκτείνεται η έννοια της κοινωνικής αντιπαροχής, ώστε να καλύπτει όχι μόνο την ανέγερση νέων κτιρίων σε αδόμητα ακίνητα, αλλά και την ανακαίνιση ή επισκευή ήδη δομημένων χώρων.
Το υπουργείο θεσπίζει ρητά η δυνατότητα ανάθεσης στην ανάδοχο κατασκευαστική εταιρεία της πλήρους διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών (εκμίσθωση, είσπραξη, συντήρηση) για προκαθορισμένη περίοδο.
Στα σκαριά βρίσκεται ήδη η αξιοποίηση του ακινήτου της ΧΡΩΠΕΙ ανάμεσα σε Αθήνα και Πειραιά, έκτασης 17.893 τ.μ., του οικοπέδου «Ανατόλια» έκτασης 29.576 τ.μ. στη Νέα Ιωνία Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται στη δικαιοδοσία της ΕΤΑΔ, καθώς και του ακινήτου 25 στρεμμάτων της πρώην Κλωστοϋφαντουργίας Ρετσίνα, στον δήμο Πειραιά, το οποίο ανήκει στην Εθνική Τράπεζα.
Προβλέπεται η μεταβίβαση «εξ αδιαιρέτου» ποσοστού επί του ακινήτου στον ανάδοχο, ενώ στην υφιστάμενη διάταξη ο ανάδοχος περιοριζόταν στη χρήση ή εκμετάλλευση κάποιων οριζοντίων ιδιοκτησιών.
Δημιουργείται ηλεκτρονικό μητρώο στη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, με αναλυτική καταγραφή των διαδικασιών, διαγωνισμών και συμβάσεων, εξασφαλίζοντας διαφάνεια και καλύτερο έλεγχο.
Στον νόμο ήδη προβλέπονται ρήτρες για τη δυνατότητα “rent to own”, αγοράς της κατοικίας μετά από συνεπή ενοικίαση (συγκεκριμένο χρονικό όριο και όροι συνέπειας) και παράλληλα δημιουργείται ηλεκτρονικό μητρώο στη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, με αναλυτική καταγραφή των διαδικασιών, διαγωνισμών και συμβάσεων.
Ήδη, 1.000 διαμερίσματα θα υποδεχτούν τους νέους τους ενοικιαστές, οι οποίοι θα οριστούν με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια. Μέσα στους 20 μήνες, δηλαδή πριν το τέλος του 2026 θα είναι έτοιμα τα πρώτα διαμερίσματα που θα διατεθούν για κοινωνική στέγαση με προσιτό ενοίκιο.
Παράλληλα το Δημόσιο καταγράφει τα ακίνητα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για κοινωνική κατοικία, κυρίως από το «απόθεμα» της ΔΥΠΑ και υπολογίζονται στα 1.650. Από τα οικόπεδα αυτά, τα προέρχονται από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και βρίσκονται σε περιοχές όπως εντός σχεδίου σε περιοχές όπως Κηφισιά, Παιανία, Μαρούσι, αλλά και σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως Λάρισα, Αγρίνιο, Πάτρα, Σέρρες, Χαλκιδική και Ξάνθη.
