Το ενδιαφέρον επενδυτών έχει τραβήξει το διατηρητέο ακίνητο του Χρηματιστηριακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, το οποίο η διοίκηση της ΕΧΑΕ αποφάσισε να πωλήσει για 2,5 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες του powergame.gr, ήδη το ενδιαφέρον αυτό έχει εκφραστεί επίσημα, ενώ ιδιαίτερα ζεστός για την απόκτηση του ακινήτου είναι επιχειρηματίας της Θεσσαλονίκης, που έχει επενδύσει και σε άλλα, σημαντικά ακίνητα του κέντρου της πόλης.
Το συγκεκριμένο ακίνητο, σε τμήμα του οποίου στεγάζεται ως και σήμερα το Γραφείο της Κεφαλαιαγοράς, βρίσκεται στο 14-16 της οδού Κατούνη, σ’ έναν από τους πιο όμορφους δρόμους των Κάτω Λαδάδικων και σε μία περιοχή με σημαντικά εμβληματικά κτίρια (ΤτΕ και παλαιά κεντρικά Τραπεζών), όπως και με αξιόλογα αρχιτεκτονήματα των αρχών του 20ου αιώνα. Η περιοχή, γνωστή για το ξεχωριστό ύφος της και την εμπορική, τουριστική αλλά και ψυχαγωγική κίνηση που προσελκύει, είναι από τις πλέον περιζήτητες του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Με την πώληση του συγκεκριμένου ακινήτου κλείνει ένας κύκλος που είχε ανοίξει το 1995, με την ίδρυση της «Χρηματιστηριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης Α.Ε.», σε μία εποχή που η χώρα μας, μετά την αλλαγή των καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, προόριζαν για τη Θεσσαλονίκη έναν φιλόδοξο, υπερτοπικό και περιφερειακό ρόλο. Τα εγκαίνια είχαν γίνει τον Μάρτιο του 1996 από τον τότε πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη και στα χρόνια που ακολούθησαν, το Χ.Κ.Θ. έζησε όλη την άνοδο αλλά και τις περιπέτειες του Ελληνικού Χρηματιστηρίου.
To κτίριο και η ιστορία του
Το κτίριο του Χρηματιστηριακού Κέντρου Θεσσαλονίκης έχει ιστορία ενός αιώνα, καθώς το οικόπεδό του, στην πυρίκαυστο ζώνη της Θεσσαλονίκης, δημοπρατήθηκε τον Ιούλιο του 1924 και αγοράστηκε από τους βιοτέχνες Σολομών, Σαμπετάι και Ελιέζερ Μαρατάσσο, αλλά και τους εμπόρους ξηρών καρπών, Δαβίδ και Ισαάκ Ααρών Αλτσέχ και τον Ιακώβ Γιουδά Μοσσέ, κάτι που επιβεβαιώνει τη θέση που είχαν στην κοινωνία της πόλης οι Εβραίοι έμποροι και επιχειρηματίες. Σύμφωνα με την τροποποιημένη οικοδομική άδεια, ανεγέρθηκε κτίριο art deco, με ισόγειο και δύο ορόφους, σε σχέδια του πολιτικού μηχανικού Μωρίς Ματαράσσο.
To κτίριο, μέχρι και τη δεκαετία του 1970, είχε αποκλειστικά εμπορική χρήση. Το 1983 η Τράπεζα Μακεδονίας Θράκης αγόρασε τα πέντε κτίρια που βρίσκονταν στην ανατολική πλευρά της οδού Κατούνη, μεταξύ Τσιμισκή και οδού Μητροπόλεως, με σκοπό να ανεγείρει το κτίριο διοίκησης στη θέση τους. Τελικώς, τα κτίρια κηρύχθηκαν διατηρητέα από την τότε υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη, ως «αξιόλογα δείγματα αρχιτεκτονικής της εποχής τους».
Η Τράπεζα κατέληξε να αγοράσει οικόπεδο στη γωνία των οδών Τσιμισκή και Εθνικής Αμύνης, όπου και κατασκευάστηκε το πολυώροφο κέντρο διοίκησης της (σ.σ. σήμερα ανήκει στην Τράπεζα Πειραιώς).
Οι πραγματικοί δημιουργοί του ΧΚΘ
Το 1993 ο πρόεδρος της Τράπεζας, Ανδρέας Μπούμης, σε συνεννόηση με τον τότε πρόεδρο του ΣΒΒΕ, Νίκο Ευθυμιάδη και τον πρόεδρο του ΧΑΑ, Μανώλη Ξανθάκη, προώθησαν και τελικά πέτυχαν την ίδρυση Χρηματιστηριακού Κέντρου στη Θεσσαλονίκη. Η πατρότητα της ιδέας ίδρυσης του ΧΚΘ ανήκε στο ΣΒΒΕ (σήμερα ΣΒΕ).
Έτσι, το γωνιακό κτίριο Τσιμισκή με Κατούνη στέγασε τραπεζικό κατάστημα και υπηρεσίες. Το 2ο και 3ο κτίριο έγιναν η έδρα του ΧΚΘ, το τέταρτο κτίριο έγινε χώρος εκδηλώσεων και μουσείο μουσικών οργάνων και το πέμπτο κτίριο, γωνία Κατούνη με Μητροπόλεως, λειτούργησε ως κτίριο γραφείων.
Στις 15 Σεπτεμβρίου του 1995 ιδρύθηκε το Χρηματιστηριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, με μετοχικό κεφάλαιο 1 δισ. δραχμών, με το Χρηματιστήριο Αθηνών να αποκτά το 33,8% των μετοχών, την Εθνική Τράπεζα το 14%, την Τράπεζα Μακεδονίας Θράκης το 9,5%, την Άλφα Τράπεζα Πίστεως το 8%, την Εμπορική Τράπεζα το 8%, το ΕΒΕΘ το 5%, την Ιονική Τράπεζα το 5%, τον ΣΒΒΕ το 2,5% και 63 χρηματιστηριακές εταιρείες ποσοστό 0,17% η κάθε μία.
Το κτίριο που ανακατασκευάστηκε, διέθετε διώροφη εσωτερική αίθουσα με ηλεκτρονικό ταμπλό, συνδεδεμένο real time με τη Σοφοκλέους και 32 booths για τα χρηματιστηριακά γραφεία που θα γίνονταν μέλη.
Το κτίριο της οδού Κατούνη, στην αρχή νοικιάστηκε στο ΧΚΘ από την Τράπεζα Μακεδονίας Θράκης, συνδέθηκε με το ΧΑΑ τον Μάρτιο του 1996 και στις 26 Ιουνίου του 1997 αγοράστηκε. Η αγορά υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση κατά 50% από την Ε.Ε. και κατά το υπόλοιπο 50%, με ίδια κεφάλαια, στα οποία συνυπολογίστηκε και επιχορήγηση του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης με 60 εκατ. δραχμές. Το συνολικό κόστος της αγοράς του κτιρίου ανήλθε στο ποσό των 982,3 εκατ. δραχμών. Την αγοραπωλησία υπέγραψε ο τότε πρόεδρος της Τράπεζας, Σπύρος Κουνιάκης, μετέπειτα πρόεδρος του ΧΑΑ και του ΧΚΘ.
Οι συναλλαγές, το ταμπλό και τα booths
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το ταμπλό του κτιρίου της οδού Κατούνη, το 1996 πέρασαν συναλλαγές ύψους 72,4 δισ. δραχμών, που έφθασαν στην κορύφωση τους το 1999 με συναλλαγές ύψους 7 τρισ. και 782 δισ. δραχμών. Το 2000, και συνεπεία του Χρηματιστηριακού κραχ του 1999, οι συναλλαγές κατρακύλησαν στα 3 δισ. δραχμές.
Στο ξεκίνημα της η αίθουσα συναλλαγών της Κατούνη φιλοξένησε 13 Χρηματιστηριακές εταιρείες και μέχρι τα τέλη του 1999 και τα 32 booth είχαν καταληφθεί από υποκαταστήματα χρηματιστηριακών στη Θεσσαλονίκη. Από το ταμπλό του ΧΚΘ, από το 1996 μέχρι και το 1999, περνούσε το 7% των συναλλαγών του ελληνικού χρηματιστηρίου.
Aπό Χρηματιστηριακό Κέντρο σε Αποθετήριο Τίτλων
Το ΧΚΘ, με κερδοφόρες χρήσεις, κερδοφορία που διατήρησε λόγω της συμμετοχής του σε έργα DAC του Υπουργείου Εξωτερικών και ευρωπαϊκά περιφερειακά προγράμματα, διαμόρφωσε διαχρονικά έναν υγιή ισολογισμό, τον οποίο ο Όμιλος της ΕΧΑΕ χρησιμοποίησε, προκειμένου να δημιουργήσει την εταιρεία του Αποθετηρίου, ουσιαστικά μετονομάζοντας το 2013 το νομικό πρόσωπο από Χρηματιστηριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης σε Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.
Από τον Απρίλιο του 2002 τα τερματικά των συναλλαγών, μέσω του ΟΑΣΗΣ, μεταφέρθηκαν στα γραφεία των χρηματιστηριακών εταιρειών, τα booths αποξηλώθηκαν, και πέρυσι απομακρύνθηκε και το ταμπλό. Στο κτίριο, στεγάζονται υποδομές ΙΤ του ομίλου ΕΧΑΕ, το Γραφείο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στη Θεσσαλονίκη, ενώ η υπηρεσία εξυπηρέτησης μετόχων, από την περίοδο της πανδημίας και μετά, λειτουργεί ηλεκτρονικά.
Η ΕΧΑΕ πωλεί το διατηρητέο κτίριο, κατάστημα και ορόφους, εμβαδού περίπου 800 τ.μ. και όλα δείχνουν πως δεν απέχει πολύ η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για οριστικό κλείσιμο συμφωνίας και, στη συνέχεια, τη μεταβίβαση.
