THEPOWERGAME
Σε ευνοϊκή θέση βρίσκεται η ελληνική αγορά κατοικίας ενόψει της ανάκαμψης της οικονομίας και της επιστροφής των ξένων επενδυτών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών, χώρες, όπου δεν αναμένονται φορολογικές επιβαρύνσεις στα ακίνητα, όπως η Ιταλία, το Μονακό, η Ελβετία και ασφαλώς και η Ελλάδα αναμένεται να ευνοηθούν, έναντι άλλων αγορών και θα κατορθώσουν να προσελκύσουν περισσότερους επενδυτές, ακριβώς, επειδή άλλα κράτη, αναμένεται να αυξήσουν την φορολογία, προκειμένου να ανταπεξέλθουν δημοσιονομικά, στην «τρύπα» που άφησαν τα μέτρα στήριξης ενάντια στην πανδημία, στα δημόσια οικονομικά.
Η αγορά κατοικιών μετά την πανδημία
Σύμφωνα με την διεθνή εταιρεία συμβούλων ακινήτων Knight Frank, «η πανδημία της COVID-19 δεν προκάλεσε κάποια δομική μεταβολή στη ζήτηση. Παρότι ορισμένοι άνθρωποι θα αναζητήσουν κατοικίες μεγαλύτερης επιφάνειας και υψηλότερης ποιότητας και πολλοί θα είναι πρόθυμοι να μετακινηθούν πιο μακριά από το γραφείο τους, καθώς θα εργάζονται κάποιες μέρες της εβδομάδας από το σπίτι τους, ήδη μεγάλο μέρος της ζήτησης αυτής έχει αρχίσει να εξασθενεί διεθνώς». Κατά τους αναλυτές της εταιρείας, «πιστεύουμε ότι τα διαμερίσματα στο κέντρο των μεγάλων οικονομικών κέντρων, θα καταγράψουν υψηλή ζήτηση, καθώς οι εργαζόμενοι θα επιστρέψουν στα κέντρα των πόλεων και θα θελήσουν να έχουν το πλεονέκτημα, του να μένουν κοντά στο γραφείο τους».
Το κριτήριο του φόρου στα ακίνητα
Στο πλαίσιο αυτό, με δεδομένο ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, κινούνται στη λογική της αύξησης των φόρων, εκτιμάται ότι ένα μέρος των μεγάλων ξένων επενδυτών και των πολύ πλούσιων πολιτών, θα αναζητήσουν επενδυτικές ευκαιρίες στις αγορές ακινήτων, που θα αποφύγουν μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις. Στην Ελλάδα, όχι μόνο δεν αναμένεται αύξηση των φόρων στα ακίνητα (με εξαίρεση την είσοδο ορισμένων περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού των τιμών), αλλά αντιθέτως, βρίσκεται σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2022, η αναστολή ισχύος ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές, καθιστώντας τα ελληνικά ακίνητα ακόμα πιο ελκυστικά.
Όπως αναφέρει η Knight Frank, η αναμενόμενη χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών, ιδίως σε χώρες «κλειδιά», όπως οι ΗΠΑ και η Μεγ. Βρετανία, θα αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα για τους αγοραστές εξοχικών κατοικιών, προκειμένου να εντοπίσουν και να αποκτήσουν τα καλύτερα ακίνητα, με δεδομένο ότι σε πολλές περιοχές, υπάρχει σχετική έλλειψη προσφοράς νέων ακινήτων. Ως εκ τούτου, η Knight Frank προβλέπει την αύξηση των συναλλαγών σε δημοφιλή τουριστική θέρετρα κατά την διάρκεια του 2021.
Οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα και την ΕΕ
Εν τω μεταξύ, οι τιμές των κατοικιών, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ όχι μόνο δεν μειώθηκαν κατά την διάρκεια του προηγούμενου έτους, αλλά αντιθέτως συνέχισαν να αυξάνονται, έστω και με ηπιότερο ρυθμό σε σχέση με το διάστημα πριν την πανδημία. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι τιμές πώλησης κατοικιών αυξήθηκαν κατά 4,2% το 2020, έναντι αύξησης 7,2% το 2019 και 1,8% το 2018. Επίσης, το 2020, οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, μειώθηκαν κατά σχεδόν 40% σε 875 εκατ. ευρώ, από 1,45 δις ευρώ το 2019. Ωστόσο, η αγορά ακινήτων εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό μερίδιο των ξένων επενδύσεων, καθώς αποτελεί το 28% του συνόλου, από 32,3% που ήταν το 2019.
Ωστόσο, ενώ και η ίδια η ΤτΕ, στην ετήσια έκθεσή της, σημειώνει ότι είναι πιθανό να υπάρξουν πιέσεις στις τιμές, που ακόμα δεν έχουν καταγραφεί, εντούτοις, στην αγορά η εικόνα είναι διαφορετική. Ήδη, με βάση και το Παρατηρητήριο Αξιών Διαμερισμάτων του πρώτου τριμήνου του 2021, που επιμελείται η εταιρεία εκτιμητών ακινήτων Geoaxis Property & Valuation Services, οι τιμές συνέχισαν να κινούνται ανοδικά σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, σημειώνοντας μέση αύξηση της τάξεως του 2%.
Γιατί αντέχει η αγορά κατοικίας
Ανάλογη εικόνα καταγράφεται και στην υπόλοιπη Ευρώπη, με τους αναλυτές να αποδίδουν την αντοχή της αγοράς κατοικίας, αφενός μεν στα άνευ προηγουμένου μέτρα στήριξης της οικονομίας, που υιοθέτησαν οι περισσότερες κυβερνήσεις για να αντιπαρέλθουν της πανδημίας, αφετέρου δε στην χρόνια έλλειψη προσφοράς ακινήτων, συγκριτικά με την ζήτηση.
Έτσι, σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, η εικόνα δεν προσομοιάζει με εκείνη που θα ανέμενε κανείς μετά από μια πανδημία. Για παράδειγμα, στο Βερολίνο, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 11% το τελευταίο 12μηνο. Με διψήφια ποσοστά ανόδου των τιμών εξέρχονται της πανδημίας και πόλεις, όπως η Στοκχόλμη, η Μόσχα, το Λουξεμβούργο και η Μπρατισλάβα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τον δείκτη της UBS για την παρακολούθηση φαινομένων τύπου «φούσκας» στην αγορά κατοικίας, οι πόλεις του Μονάχου, του Άμστερνταμ, του Παρισιού, της Φρανκφούρτης και της Ζυρίχης, βρίσκονται σε πολύ υψηλό κίνδυνο. Ήδη πολλοί οικονομολόγοι έχουν αρχίσει να κάνουν παραινέσεις στις κεντρικές τράπεζες, προκειμένου να αυξήσουν τα επιτόκια δανεισμού, με τις κυβερνήσεις όμως να είναι διστακτικές στην αποδοχή τέτοιων πολιτικών, σε μια περίοδο που προέχει η οικονομική ανάκαμψη.