THEPOWERGAME
Μεγάλες διαστάσεις φαίνεται ότι έχει πάρει η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα, καθώς η συνεχής αύξηση των ενοικίων, λόγω και του μικρού αποθέματος διαθέσιμων κατοικιών, φαίνεται ότι είναι πλέον μη διαχειρίσιμη, όχι μόνο για τον φτωχό πληθυσμό, αλλά και για τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος. Όπως δείχνουν, μάλιστα, τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, από το σύνολο του πληθυσμού, το 47,3% των Ελλήνων δυσκολεύεται σημαντικά να ανταποκριθεί στο υψηλό κόστος στέγασης, όταν το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 29,1%.
Αναλυτικά, σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα στην πληρωμή των ενοικίων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το αντιμετωπίζουν, όπως είναι λογικό, τα φτωχότερα νοικοκυριά, τα οποία σε ποσοστό 79,1%, δηλαδή 8 στα 10 ευάλωτα νοικοκυριά, δηλώνουν οικονομική αδυναμία να αντεπεξέλθουν στις πληρωμές ενοικίου. Βέβαια, δυσκολία να ανταποκριθεί στο κόστος στέγασης έχει και η μεσαία τάξη σε ποσοστό 39,8%, δηλαδή 4 στα 10 νοικοκυριά που έχουν μεσαία εισοδήματα, παρά το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα ο μέσος μισθός αυξήθηκε ελαφρώς.
Με βάση τα στοιχεία αυτά, η πληρωμή του ενοικίου επιβάρυνε οικονομικά συνολικά το 43,5% του φτωχού πληθυσμού το 2023, ενώ τα νοικοκυριά του μεσαίου εισοδήματος επιβαρύνθηκαν στο 21,9%. Στο σύνολο, ωστόσο, του πληθυσμού (φτωχά και μη φτωχά νοικοκυριά), ένα στα τέσσερα (ποσοστό 26%) αδυνατεί να πληρώσει το ενοίκιο για το σπίτι που μένει ή τη δόση του δανείου για την κύρια κατοικία του.
Σημαντικό για την εικόνα της διαβίωσης των Ελλήνων είναι και το γεγονός ότι ένα στα τέσσερα νοικοκυριά αναγκάζεται να ζει σε μικρά σπίτια, καθώς αδυνατεί να καλύψει το κόστος μεγαλύτερων κατοικιών. Από αυτό το ποσοστό, το 24% ανήκει στα λεγόμενα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ το 39,6% είναι άνθρωποι που εργάζονται και αμείβονται με τους μισθούς της Ελλάδας του 2024.
Η κατάσταση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς και τα πρόσφατα στοιχεία που δημοσίευσε ο Spitogatos για το α’ τρίμηνο του 2024 δείχνουν άνοδο των ενοικίων. Συγκεκριμένα, στη διάρκεια του τελευταίου δωδεκαμήνου, από τον Μάρτιο του 2023 έως και τον Μάρτιο του 2024, ο δείκτης τιμών των ενοικίων ανά την Ελλάδα εμφανίζεται αυξημένος σε ποσοστό σχεδόν 11%. Με τις υψηλότερες αυξήσεις για ακόμη μία φορά να τις σημειώνει ο Πειραιάς, καθώς από τον Μάρτιο του 2023 οι τιμές των ενοικίων ανέβηκαν κατά 18,5%, φτάνοντας από 8,25 ευρώ ανά τ.μ. στα 9,7 ευρώ ανά τ.μ.
Σε υψηλά επίπεδα κινούνται και τα ενοίκια του κέντρου, καθώς σημείωσαν αύξηση σε σχέση με πέρυσι κατά 10,4%, με αποτέλεσμα σήμερα η μέση ζητούμενη τιμή να διαμορφώνεται στα 10,36 ευρώ ανά τ.μ. Όπως είναι λογικό, τα Νότια Προάστια συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, καθώς εξακολουθούν να είναι περιζήτητα από ξένους και Έλληνες. Έτσι, η μέση τιμή ενοικίου στο α’ τρίμηνο του 2024 έχει αυξηθεί κατά 11,5%, στα 12,35 ευρώ ανά τ.μ. Τα Βόρεια, από την άλλη, είχαν μικρότερες αυξήσεις, όπου η μέση τιμή ενοικίων αγγίζει πλέον τα 11 ευρώ ανά τ.μ., αυξημένη κατά 6,6%.
Μεγάλη αύξηση τιμών παρατηρείται μέσα σε έναν χρόνο και στα ανατολικά προάστια, καθώς είναι μια εξαιρετικά ανερχόμενη περιοχή, η οποία έχει και νεόδμητα και διαθέσιμα ακίνητα προς ενοικίαση. Ειδικότερα, μέσα σε έναν χρόνο οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 13,10%, δηλαδή από 7,5 ευρώ ανά τ.μ. τα ενοίκια έφτασαν σήμερα στα 8,5 ευρώ ανά τ.μ.
Αξιοσημείωτο είναι, σύμφωνα και με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, τα οποία αναφέρονται στις τιμές του 2010 σε σύγκριση με αυτές του τέταρτου τριμήνου του 2023, ότι το κόστος των κατοικιών αυξήθηκε κατά 48% και τα ενοίκια κατά 23% στην ΕΕ. Τα ενοίκια, μάλιστα, το εν λόγω διάστημα αυξήθηκαν σε 26 χώρες της ΕΕ, με τις υψηλότερες αυξήσεις να γίνονται στην Εσθονία (+207%), τη Λιθουανία (+172%) και την Ιρλανδία (+102%). Η μοναδική χώρα, ωστόσο, που κατέγραψε μείωση στα ενοίκια κατά 19% σε σχέση με το 2010 ήταν η Ελλάδα.