Σε «κινητήριο μοχλό» της αναβάθμισης σημαντικών τμημάτων του αστικού ιστού, τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Θεσσαλονίκη, αναμένεται να εξελιχθούν τα επόμενα χρόνια, τα έργα ανάπλασης παλαιών βιομηχανικών ακινήτων, που έχουν παραμείνει αναξιοποίητα επί δεκαετίες. Οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πολύ μεγάλες, καθώς κατά κανόνα πρόκειται για μεγάλες εκτάσεις, οι οποίες προσφέρονται για διάφορες χρήσεις, από σύγχρονα κτίρια γραφείων, μέχρι κατοικίες, χρήσεις εμπορίου και αναψυχής και φυσικά χώρους πρασίνου. Ουσιαστικά, είναι εφικτό να δημιουργηθούν «προορισμοί», μέσω των οποίων περιορίζεται και ο συνωστισμός σε άλλα, αντίστοιχα σημεία των αστικών κέντρων και φυσικά καλύπτονται και σημαντικές ανάγκες, με δεδομένο ότι οι ελλείψεις ακινήτων σύγχρονων προδιαγραφών, είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς σήμερα.
Καπνοβιομηχανία Παπαστράτος
Στην Αττική, ξεχωρίζουν τα έργα ανάπλασης στην οδό Πειραιώς και την Ιερά Οδό και συγκεκριμένα, στην πρώην Χαλκόρ του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ (Πειραιώς 252), το πρώην εργοστάσιο Τσαούσογλου (Πειραιώς 260) και το ακίνητο της πρώην Αθηναϊκής Χαρτοποιίας (Softex) στον Ελαιώνα. Η πρώτη επιτυχημένη τέτοια ανάπλαση αφορά το πρώην εργοστάσιο της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτου στον Άγιο Διονύσιο Πειραιά, όπου δημιουργήθηκαν νέοι χώροι γραφείων, που με τη σειρά τους, έχουν αυξήσει τις επενδύσεις στην γύρω περιοχή, για κατοικίες, χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας. Είναι λοιπόν εμφανές ότι ένα τέτοιο έργο, μπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά. Υπενθυμίζεται ότι η επένδυση στον Παπαστράτο προσέγγισε τα 100 εκατ. ευρώ, ενώ στη συνέχεια το έργο πωλήθηκε από την Dimand στην τότε Grivalia, η οποία συμμετείχε ως επενδυτής και στο στάδιο της ανάπτυξης.
Αθηναϊκή Χαρτοποιία (Softex)
«Σειρά» πλέον έχουν άλλα ακίνητα αντίστοιχου βεληνεκούς και μεγέθους. Αυτό που είναι πιο «ώριμο» είναι εκείνο της πρώην Αθηναϊκής Χαρτοποιίας, πλησίον της Γεωπονικής Σχολής. Τα πρώτα έργα στο ακίνητο των 50 στρεμμάτων έχουν ήδη ξεκινήσει και αφορούν στη δημιουργία ενός επιχειρηματικού πάρκου, όπου θα λειτουργούν 6-7 κτίρια γραφείων και συναφών υποδομών. Ωστόσο, καθώς η Dimand, που είναι και ο ιδιοκτήτης του ακινήτου, προχωρά τις συζητήσεις με ενδιαφερόμενους χρήστες, δεν θα πρέπει να αποκλείεται και η προσθήκη κι άλλων χρήσεων, όπως κατοικία και εστίαση. Κάποια από τα υφιστάμενα κτίρια αναμένεται να διατηρηθούν και να αξιοποιηθούν, ενώ κάποια άλλα, τα οποία έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά, θα κατεδαφιστούν εντελώς. Συνολικά, αναμένεται να δημιουργηθούν κτιριακές επιφάνειες 50.000 τ.μ., ενώ το ύψος της επένδυσης εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριμένο έργο έλαβε πρόσφατα χρηματοδότηση ύψους 60,8 εκατ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ επιπλέον ποσό 45,6 εκατ. ευρώ θα καλυφθεί από την Alpha Bank.
Παλαιά Χαλκόρ
Εν τω μεταξύ, η Noval Property του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ συνεχίζει την αδειοδοτική ωρίμανση της παλαιάς Χαλκόρ στην οδό Πειραιώς. Πρόκειται για μια έκταση 70 στρεμμάτων, όπου η εταιρεία σχεδιάζει τη δημιουργία ενός Πολιτισμικού Τετραγώνου Μητροπολιτικής Εμβέλειας ή μια γειτονιά Τέχνης (Art District), όπως την αποκαλεί η εταιρεία, θέλοντας να εντάξει τις μελλοντικές χρήσεις του ακινήτου στον χαρακτήρα της ευρύτερης περιοχής, όπου λειτουργούν η Σχολή Καλών Τεχνών και το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού. Πρόκειται για μια επένδυση που εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει να υλοποιείται από το 2025 και μετά, απαιτώντας κεφάλαια που θα κυμανθούν από 150 έως 200 εκατ. ευρώ. Με βάση μάλιστα τον σχετικό σχεδιασμό, δρομολογείται η πιστοποίηση των νέων εγκαταστάσεων κατά LEED Gold Neighborhood, δηλαδή θα πιστοποιηθεί ως «πράσινη» μια ολόκληρη γειτονιά και όχι απλώς ένα μεμονωμένο ακίνητο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά.
Η εταιρεία σχεδιάζει να παραδώσει το ακίνητο προς τα μέσα του 2027. Συνολικά αναμένεται να αναπτυχθούν 55.000 τ.μ. Το 25% θα αφορά κατοικίες, 25% γραφεία (Κέντρο Καινοτομίας, Επιχειρηματικό Κέντρο) και 14% πολιτιστικές εγκαταστάσεις, όπως ένα μουσείο επιστήμης και καινοτομίας, αλλά και ένα κέντρο ψηφιακών τεχνών. Επίσης, το 14% των δομημένων επιφανειών θα αφορά ένα ξενοδοχείο, το 20% εμπόριο και εστίαση και το υπόλοιπο 2% χρήσεις αθλητισμού.
Επιπλοποιία Τσαούσογλου
Προοπτικές μελλοντικής ανάπλασης συγκεντρώνει και το πρώην εργοστάσιο της επιπλοποιίας Τσαούσογλου, που βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση. Το ακίνητο ανήκε στον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας, η οποία προχώρησε στην πώλησή του στο Υπ. Πολιτισμού, προκειμένου να αξιοποιηθεί για πολιτιστικούς σκοπούς. Το ύψος του τιμήματος ανήλθε σε 12,5 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτήθηκε με κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το παλιό εργοστάσιο της επιπλοποιίας Τσαούσογλου εκτείνεται σε έκταση 31,6 στρεμμάτων και περιλαμβάνει 15 κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, καθώς θεωρούνται αξιόλογο δείγμα βιομηχανικών κατασκευών των αρχών του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα.
Αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαγωνισμός από τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάδειξης Πολιτιστικών Πόρων για την αποκατάσταση και την μετατροπή ενός βιομηχανικού κελύφους, σε ένα σύγχρονο και λειτουργικό κτίριο. Υπενθυμίζεται ότι από το 2011 η Εθνική Τράπεζα παραχωρούσε τη χρήση μέρους του ακινήτου για τις ανάγκες του Φεστιβάλ Αθηνών.
