THEPOWERGAME
Ολοκληρώθηκε και με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) ο πλήρης κύκλος ανάκαμψης της ελληνικής αγοράς κατοικίας. Όπως αποκαλύπτουν οι δείκτες τιμών που επιμελείται το αρμόδιο τμήμα της ΤτΕ, οι τιμές στην Αττική έχουν πλέον επιστρέψει στο προηγούμενο υψηλό τους, που είχε καταγραφεί κατά το τέλος του 2007 και στις αρχές του 2008, δηλαδή πριν ξεσπάσει η κρίση χρέους της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι από το 2024 και μετά -και με δεδομένο ότι οι τιμές συνεχίζουν να κινούνται έντονα ανοδικά, η ελληνική κτηματαγορά εισέρχεται σε «αχαρτογράφητα νερά», καθώς οι αξίες θα βρίσκονται πλέον σε ιστορικά υψηλό επίπεδο και μάλιστα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον έως ότου υπάρξει κάποια σημαντική διόρθωση.
Αυτή πάντως δεν φαίνεται στον ορίζοντα, το αντίθετο μάλιστα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11,8% κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023, σε πανελλαδικό επίπεδο, ολοκληρώνοντας άλλον έναν χρόνο κατά τον οποίο σημειώθηκαν διψήφια ποσοστά αυξήσεων. Συνολικά το 2023 η αύξηση ανήλθε σε 13,4%, ενώ το 2022 οι τιμές των κατοικιών είχαν αυξηθεί 11,9%.
Με βάση τα σχετικά στοιχεία, από το 2017, όταν και ξεκίνησε η πορεία ανάκαμψης της αγοράς κατοικίας και μέχρι το τέλος του 2023, οι τιμές στην Αττική έχουν καταγράψει συνολική αύξηση κατά 80%. Αντίστοιχα, στο σύνολο της χώρας η αύξηση αγγίζει το 61%. Είναι λοιπόν εμφανές το πόσο ταχύτερα έχουν ενισχυθεί οι τιμές στο λεκανοπέδιο, κάτι που αντανακλά και τη μεγαλύτερη ζήτηση στην Αττική, αλλά και το διαρκώς διευρυνόμενο έλλειμμα προσφοράς διαθέσιμων ακινήτων προς πώληση. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε διάστημα δύο ετών, από το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και μέχρι το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, η μέση αύξηση των τιμών στην Αττική ανήλθε σε 28%!
Τα δεδομένα αυτά δεν συνηγορούν πάντως υπέρ της διατήρησης του υψηλού αγοραστικού ενδιαφέροντος, τουλάχιστον από τους Έλληνες αγοραστές. Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των ελληνικών νοικοκυριών και τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, συνθέτουν μια δυσεπίλυτη «εξίσωση» για πολλά νοικοκυριά που ίσως επιθυμούν να αποκτήσουν το δικό τους ακίνητο. Ακόμα κι αν το 2024 ο ρυθμός ανόδου των τιμών είναι ηπιότερος, οι δυσκολίες θα παραμείνουν. Ήδη, πάντως, από το πρώτο τρίμηνο του 2023 και μετά οι τιμές αυξάνονται με όλο και χαμηλότερο ρυθμό. Στο σύνολο της χώρας η αύξηση κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2023 ήταν 14,1%, αλλά στο τέταρτο τρίμηνο η αύξηση είχε περιοριστεί σε 11,8%. Στην Αττική η αύξηση του πρώτου τριμήνου ήταν 17,3%, αλλά μέχρι το τέλος του έτους είχε υποχωρήσει σε 10,8%.
Στην πρόσφατη έκθεση για τη νομισματική πολιτική η ΤτΕ έκανε λόγο για ηπιότερο ρυθμό αύξησης των τιμών πώλησης διαμερισμάτων. Όπως ανέφερε η σχετική ανάλυση, «οι πρόδρομοι δείκτες σχετικοί με την εγχώρια αγορά, αλλά και η εξέλιξη των τιμών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, παραπέμπουν ενδεχομένως σε μια επικείμενη περίοδο διόρθωσης των τιμών, ειδικά για χρήσεις, χαρακτηριστικά και θέσεις ακινήτων χαμηλότερης ζήτησης». Προσθέτει ότι «οι ρυθμοί αύξησης των τιμών αναμένεται να γίνουν ηπιότεροι, καθώς η τρέχουσα συγκυρία δεν επιτρέπει στους επενδυτές εφησυχασμό αναφορικά με τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των συνθηκών της αγοράς».
Η ΤτΕ προσθέτει ότι «η μεταβολή των χαρακτηριστικών της ζήτησης, που ξεκίνησε με αφορμή την περίοδο της πανδημίας, συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων και θέσεις να προσελκύουν δυσανάλογα υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον, ενισχύοντας την εικόνα μιας αγοράς διαφορετικών ταχυτήτων. Στον βαθμό που η ζήτηση από το εξωτερικό θα διατηρηθεί και η προσφορά ποιοτικών ακινήτων θα παραμείνει περιορισμένη, οι τιμές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία τους στο υψηλών προδιαγραφών τμήμα της αγοράς, συμπαρασύροντας ανοδικά και τις τιμές στις δευτερεύουσες αγορές», καταλήγει η ΤτΕ.