THEPOWERGAME
Στα ύψη εξακολουθεί να βρίσκεται η ζήτηση για σύγχρονους χώρους γραφείων στην ελληνική αγορά, καθώς το γ’ τρίμηνο του έτους σημειώθηκαν επενδύσεις ύψους 90 εκατ. ευρώ, αριθμός αυξημένος κατά 25% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι. Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield Proprius για το γ’ τρίμηνο, απορροφήθηκαν συνολικά 50.000 τ.μ. γραφειακών χώρων, ενώ η έλλειψη ποιοτικών κτιρίων εξακολουθεί να οδηγεί στην αύξηση των ενοικίων.
Όπως αποκαλύπτει η πρόσφατη έρευνα της Cushman & Wakefield Proprius, ο µέσος όρος ενοικίου για τα σύγχρονα κτίρια γραφείων αυξήθηκε στα 28 ευρώ/τ.µ./µήνα κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2023, με ορισμένες συμφωνίες να υπερβαίνουν ακόμα και το όριο των 30 ευρώ/τ.μ./μήνα. Το ποσοστό μάλιστα των διαθέσιμων χώρων προς ενοικίαση από την Αθήνα έως τον Πειραιά διαμορφώθηκε στο 12,51%, με τα Βόρεια Προάστια να έχουν διαθεσιμότητα της τάξεως μόλις του 4,3%.
Συγκεκριμένα, στο κέντρο της Αθήνας για το γ’ τρίμηνο μισθώθηκαν συνολικά 21.000 τ.μ. γραφειακών χώρων, υπό κατασκευή είναι περίπου 72.000 τ.μ., ενώ αναμένεται να αναπτυχθούν ακόμα 58,200 τ.μ. Σε γραφειακούς χώρους άνω των 1.000 τετραγωνικών μέτρων οι τιμές των μισθωμάτων κυμαίνονται στα 28 ευρώ ανά τ.μ. Ίδιες τιμές παρατηρούνται και στα Βόρεια Προάστια, όπως στο Μαρούσι και στη Λ. Κηφισίας και στη Μεσογείων. Στις εν λόγω περιοχές το γ’ τρίμηνο απορροφήθηκαν 19.000 τ.μ., ενώ στο προσεχές διάστημα θα κατασκευαστούν ακόμα 90,779 τ.μ. Ελαφρώς χαμηλότερες είναι οι τιμές των ενοικίων στους γραφειακούς χώρους των Νοτίων Προαστίων, όπου μέχρι σήμερα διαμορφώνονται στα 23 ευρώ ανά τ.μ. Στη Νότια ωστόσο το ποσοστό διαθέσιμων χώρων φτάνει το 6%, ενώ σχεδιάζονται 29.000 τ.μ. γραφείων.
Η σημαντικότερη συναλλαγή που καταγράφηκε αυτό το τρίμηνο, σύμφωνα με την Propius, ήταν η μίσθωση του «Karela Business Park» από τη Mytilineos. Το ακίνητο βρίσκεται στην Παιανία (σύνορα με το Κορωπί) και πρόκειται για το μεγαλύτερο ακίνητο-συγκρότημα γραφείων του χαρτοφυλακίου της Prodea, όπου μέχρι πρόσφατα ήταν εγκατεστημένη η COSMOTE. Η μίσθωση είναι 15ετής με ελάχιστη διάρκεια 12 έτη και υλοποιήθηκε μόλις τρεις μήνες μετά την εκκένωση του ακινήτου από την προηγούμενη μισθώτρια. Μία ακόμη μεγάλη συναλλαγή που καταγράφηκε στον τομέα των γραφείων αυτό το διάστημα είναι και η μίσθωση του πρώην «στρατηγείου» του Λάκη Γαβαλά στην οδό Βουκουρεστίου 33 στο Κολωνάκι, το οποίο είναι συνολικής επιφάνειας 800 τ.μ. Το εν λόγω ακίνητο θα στεγάσει τα κεντρικά γραφεία της Hugo Boss στην Ελλάδα, καθώς και το showroom της γερμανικής εταιρείας ειδών ένδυσης και υπόδησης.
Ο τομέας των γραφείων θα εξακολουθεί να είναι ισχυρός στην ελληνική αγορά, σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου η πλειονότητα των εταιρειών έχει μειώσει το 70% τους χώρους των γραφείων τους, ενώ τα επόμενα χρόνια θα υπάρχει περαιτέρω μείωση που θα αγγίζει το 60%. Μάλιστα, ένα πιθανό σενάριο στο άμεσο μέλλον είναι τα γραφεία που σταδιακά εγκαταλείπονται να μετατρέπονται σε κατοικίες, όμως αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα, ενώ ενδεχομένως να προκύψουν και τεχνικά προβλήματα, όπως στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και τη στατικότητα.
Σε αντίθεση ωστόσο με την ΕΕ, στην Ελλάδα το διαθέσιμο απόθεμα «πράσινων» γραφείων είναι εξαιρετικά μικρό, σε σχέση με τη υψηλή ζήτηση που υπάρχει, με αποτέλεσμα οι τιμές να εξακολουθούν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα και το 2024.