THEPOWERGAME
Σε ένα πολύ κρίσιμο timing σε ό,τι αφορά το μέλλον της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, η Airbnb επιλέγει να τοποθετηθεί, με την παρουσία της σε συνέδριο στην Αθήνα, τον Φεβρουάριο.
Στην Ελλάδα οι ξενοδόχοι έχουν καταθέσει σειρά προτάσεων προς την κυβέρνηση, ζητώντας τον περιορισμό της δραστηριότητας και τον καθορισμό κανονιστικού πλαισίου για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο, έτσι ώστε να μην αποτελούν αθέμιτο ανταγωνισμό προς τα ξενοδοχεία. Ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, σε πρόσφατες δημόσιες τοποθετήσεις του ανακοίνωσε ότι ετοιμάζεται νέα πρόταση που αφορά το φορολογικό καθεστώς των εταιρειών, ενώ δεν θα αλλάξει τίποτα για τους ιδιώτες που νοικιάζουν τα σπίτια τους. Κάτι που επιβεβαίωσε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη εκδήλωση του υπουργείου Τουρισμού.
Η βραχυχρόνια ενοικίαση καταλυμάτων εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα ως εναλλακτική επιλογή διαμονής ταξιδιωτών, βρίσκοντας τις φορολογικές και νομοθετικές Αρχές των κρατών απροετοίμαστες να ενσωματώσουν αυτήν τη δραστηριότητα στα κανονιστικά τους πλαίσια. Από την άλλη, αναπτύχθηκε πολύ έντονα τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να ξεσηκώσει τις αντιδράσεις των κλασικών τουριστικών καταλυμάτων, κυρίως των ξενοδόχων, οι οποίοι είδαν να δημιουργείται ένα ισχυρό ρεύμα τουριστών που επιλέγουν να μείνουν στα κοινώς λεγόμενα Airbnb. Ταυτόχρονα, η «αφαίρεση» από τη μακροχρόνια μίσθωση ενός μεγάλου αριθμού σπιτιών σε γειτονιές στα κέντρα των δημοφιλών πόλεων και η χρήση τους ως καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης οδήγησε σε αύξηση των ενοικίων, εντείνοντας το πρόβλημα εξεύρεσης οικονομικά προσιτής στέγης για τους μόνιμους κατοίκους.
Πρόσφατη έρευνα του ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών), πάντως, επισημαίνει ότι το μεγάλο απόθεμα κενών κατοικιών και οι χαμηλές τιμές αγοράς ήταν οι δύο βασικότεροι παράγοντες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, σε συνδυασμό ασφαλώς με το γεγονός ότι η χώρα έχει σημαντικές ροές τουριστών σε ετήσια βάση.
Να σημειωθεί ότι γύρω από τη βραχυχρόνια μίσθωση έχει δημιουργηθεί μια έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα, τόσο από εταιρείες που ασχολούνται με τη διαχείριση ακινήτων (κρατήσεις, καθαριότητα, εξυπηρέτηση πελατών) όσο και από τοπικές επιχειρήσεις που αύξησαν τον τζίρο τους λόγω των τουριστών. Επίσης, ενισχύθηκε η οικοδομική δραστηριότητα λόγω των ανακαινίσεων των καταλυμάτων που καταχωρίσθηκαν στις πλατφόρμες.
Η παρουσία του εκπροσώπου της Airbnb στο συνέδριο ShortStay Greece Conference στην Αθήνα, 18-19 Φεβρουαρίου 2023, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει τη θέση της μεγαλύτερης πλατφόρμας κρατήσεων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε ό,τι αφορά τις επερχόμενες αλλαγές, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Κανονιστικά μέτρα στην Ευρώπη
Κάτω από τις αυξανόμενες πιέσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έπειτα από διαβούλευση, προχωρεί στη δημιουργία κανονιστικού πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μάλιστα, η Κομισιόν γνωμοδότησε να μην εξαιρεθεί η βραχυχρόνια μίσθωση μέσω διαδικτυακών πλατφορμών από τον ΦΠΑ στην ΕΕ. Υποχρεώνει δε τις διαδικτυακές πλατφόρμες (όπως η Airbnb) να εισπράττουν και να αποδίδουν εκείνες τον ΦΠΑ. Το μέτρο αναμένεται να εφαρμοστεί από το 2025.
Επίσης, η Κομισιόν προωθεί τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης και την εναρμόνιση στον τρόπο που καταχωρίζονται τα ακίνητα στις πλατφόρμες σε όλα τα κράτη-μέλη. Οι πλατφόρμες θα πρέπει να παρέχουν τα απαραίτητα στοιχεία, φορολογικά και άλλα, στις εθνικές Αρχές.
Επιπλέον, πριν από λίγες ημέρες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γνωμοδότησε υπέρ της παρακράτησης του φόρου των εισοδημάτων των διαχειριστών ακινήτων απευθείας στην πηγή, δηλαδή από τις ίδιες τις πλατφόρμες. Σε μια διένεξη της Airbnb με τις ιταλικές Αρχές, το Δικαστήριο της Ευρώπης τοποθετήθηκε υπέρ ενός νόμου του 2017 στην Ιταλία, με τον οποίο οι πλατφόρμες οφείλουν να παρακρατούν και να αποδίδουν στις Αρχές τον φόρο από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων ιδιωτών. Πρόκειται για παρακράτηση φόρου με συντελεστή 21%.