Κίνδυνος φούσκας στην αγορά ακινήτων: 22η διεθνώς η Ελλάδα

Έρχεται φούσκα στην παγκόσμια αγορά ακινήτων που θα θυμίσει μέρες του 2008; Αφιέρωμα του Bloomberg Economics αναλύει τα δεδομένα από τις χώρες του ΟΟΣΑ και βγάζει την Ελλάδα στην 22η θέση παγκοσμίως όσον αφορά σε αυτό τον κίνδυνο, με πρώτες τη Νέα Ζηλανδία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Αυστραλία, τον Καναδά και την Πορτογαλία. Ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Αυστρία και η Ρωσία, ενώ η Ελλάδα κατατάσσεται μετά τη Γερμανία, τη Βρετανία και τη Γαλλία, αλλά πριν την Ιταλία.

Το τοπίο του κινδύνου συνθέτουν οι αυξήσεις ρεκόρ στις τιμές των ακινήτων εν μέσω πανδημίας και η συνδυαστική μείωση στα επιτόκια δανεισμού. Με τις κεντρικές τράπεζες ανά τον πλανήτη να προχωρούν σε αυξήσεις των επιτοκίων και την παράλληλη αύξηση του πληθωρισμού, αρκετές αγορές ακινήτων που είχαν μεγάλες αυξήσεις τιμών κινδυνεύουν τώρα να ξεφουσκώσουν. Όπως προειδοποιεί το πρακτορείο, αρκετοί άνθρωποι που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο αυξημένου κόστους αποπληρωμής, για περιουσίες που χάνουν πλέον σημαντικά την αξία τους.

Η έρευνα υπολογίζει συνδυαστικά πέντε δείκτες: την αναλογία τιμής κατοικίας (τιμήματος) προς ενοίκιο, την αναλογία τιμής ακινήτων προς το διαθέσιμο κατά κεφαλήν εισόδημα, την αύξηση της τιμής των ακινήτων, την αύξηση στις ονομαστικές τιμές των ακινήτων και την αύξηση του πιστωτικού κόστους. Με βάση αυτούς τους δείκτες, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση.

Ειδικά όσον αφορά στο τίμημα προς το ενοίκιο, τον δείκτη που προσδιορίζει αν η αγοραπωλησία ενός ακινήτου είναι συμφέρουσα και αν είναι προτιμότερη η ενοικίαση, η Ελλάδα βρίσκεται στην 22η υψηλότερη θέση μεταξύ 42 χωρών, με πρώτες την Τσεχία, το Λουξεμβούργο, την Ουγγαρία, τη Λετονία, την Τουρκία, τη Ρωσία, τη Νέα Ζηλανδία και την Πορτογαλία.

Όσον αφορά στην τιμή των ακινήτων σε αναλογία με το κατά κεφαλήν εισόδημα, ένα κλάσμα που δείχνει πόσο προσιτή ή όχι είναι η αγορά μίας κατοικίας, η Ελλάδα βρίσκεται σε σαφώς χαμηλότερη θέση, 34 μεταξύ 38 κρατών του ΟΟΣΑ, με πρώτη την Πορτογαλία, τη Νέα Ζηλανδία, το Λουξεμβούργο, τον Καναδά, την Τσεχία και την Αυστρία, ενώ ακολουθούν Ολλανδία και Γερμανία.

Ο Ρομπ Σούμπαραμ, επικεφαλής της έρευνας για τις παγκόσμιες αγορές στη Nomura Holdings Inc προειδοποιεί πως υφίσταται κίνδυνος για ύφεση διαρκείας. «Μία δεκαετία ποσοτικής χαλάρωσης τροφοδότησε φουσκωμένες αγορές ακινήτων και μπορεί σύντομα να δούμε την άλλη όψη αυτού, καθώς οι προσιτές τιμές στέγασης φτάνουν στα όριά τους και οι δείκτες εξυπηρέτησης χρέους μπορούν να αυξηθούν απότομα».

Παρότι οι αναλυτές αισιοδοξούν πως δεν θα οδηγηθούμε τελικά σε φούσκα, τα μηνύματα έχουν αρχίσει ήδη να έρχονται από τις πιο «επικίνδυνες» κατά το Bloomberg αγορές.

Καναδάς και Νέα Ζηλανδία

Στη Νέα Ζηλανδία, το 2021 οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 30%. Αυτό άλλαξε τον Απρίλιο, καθώς η Royal Bank New Zealand αύξησε το επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης στο 1,5% για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό. Η αύξηση, που ήταν η μεγαλύτερη εδώ και 22 χρόνια, αναμένεται να ρίξει τις τιμές των ακινήτων κατά 10% φέτος, ως και 20% τελικά, σε σχέση με την μεγαλύτερη αύξηση τιμών του 2021.

Στον Καναδά, σε αγορές όπως το Τορόντο, οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν περίπου 9% από τον Φεβρουάριο. Εν μέσω πανδημίας, είχαν αυξηθεί ως και 50%, όμως η εικόνα άλλαξε με την αύξηση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.

Στις ΗΠΑ, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξήθηκαν φέτος με τον ταχύτερο ρυθμό που είχαν σημειώσει εδώ και μισό αιώνα, σύμφωνα με το Freddie Mac. Την περασμένη εβδομάδα, το μέσο επιτόκια για ένα 30ετές δάνειο έφτασε το 5,78%, που είναι η υψηλότερη τιμή από το 2008.

Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 18% το 2021, αλλά τώρα ο ρυθμός αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 10% για το 2022 και στο 5% για το 2023.

Οι κίνδυνοι σε Τσεχία και Ουγγαρία και η βρετανική αγορά ακινήτων

Η Τσεχία είναι η ευρωπαϊκή χώρα όπου το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα και οι τιμές των ακινήτων απέχουν περισσότερο από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη στην ΕΕ. Η κεντρική τράπεζα της Τσεχίας αύξησε τα επιτόκια δανεισμού τον Μάιο, στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999, προκειμένου να τιθασεύσει τον πληθωρισμό που είχε φτάσει στο 16%.

Στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση Ορμπάν έδωσε κίνητρα για ιδιοκατοίκηση, με τις τιμές των ακινήτων να αυξάνονται παράλληλα σχεδόν κατά 20% το δ’ τρίμηνο του 2021, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2020. Ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτόξευσε όμως το κόστος ζωής, ενώ η κεντρική τράπεζα αύξησε απροειδοποίητα το βασικό επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης.

Στη Βρετανία τέλος, εδώ και καιρό σημαίνουν τα καμπανάκια για επιβράδυνση των αυξήσεων των τιμών στην αγορά ακινήτων, μετά από μία διετία αυξήσεων, διάστημα κατά το οποίο η αγορά ενισχύθηκε και από τις φοροαπαλλαγές για αγορές κατοικιών ως και 500.000 βρετανικές λίρες (ή 614.000 δολάρια). Τους τελευταίους μήνες, η Τράπεζα της Αγγλίας έχει αυξήσει πέντε φορές τα επιτόκια.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!