THEPOWERGAME
Δίκοπο μαχαίρι για τους ενοικιαστές και ανάσα για ιδιοκτήτες με σχέδια πώλησης, η μεγάλη άνοδος των τιμών στην παγκόσμια αγορά κατοικίας, είναι ένα από τα παράδοξα φαινόμενα από την οικονομική κρίση της πανδημίας του ιού SARS-CoV-2. Ανάλυση των Financial Times συμπεραίνει πως πρόκειται για τη μεγαλύτερη άνοδο των τιμών εδώ και δυο δεκαετίες, ενώ έρευνα της Oxford Economics αποκάλυψε πως το ράλι αυτό είναι από τα μεγαλύτερα των τελευταίων 121 ετών.
Τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια σε συνδυασμό με τη μαζική συγκέντρωση των αποταμιεύσεων από τα τρία προηγούμενα κύματα της πανδημίας, τα οποία περιόρισαν τις καθημερινές δαπάνες σε μεγάλο βαθμό λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις, τροφοδότησαν μια άνευ προηγουμένου δυναμική στις αξίες των κατοικιών. Η εξ αποστάσεως εργασίας ήταν επίσης ένας παράγοντας αλλά και η έλλειψη στην προσφορά κατοικιών σε ορισμένες χώρες.
Το δίχτυ προστασίας που δημιουργήθηκε, παράλληλα, από τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων απέτρεψε την κατάρρευση των τιμών όπως συνέβη με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ που ανέλυσαν οι Financial Times για τις τιμές των κατοικιών σε 40 χώρες ενισχύουν φόβους για μια υπερθέρμανση της αγοράς. Ο μέσος όρος της αύξησης των τιμών στα πλούσια κράτη του κόσμου διαμορφώθηκε στο 9,4% μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους, αντανακλώντας τον υψηλότερο ρυθμό εδώ και μια 30ετία. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σχολίασε πως ισχυρές ανοδικές τάσεις παρατηρήθηκαν το τελευταίο 12μήνο στα περισσότερα μέρη του βορείου ημισφαιρίου. Αν και οι συνθήκες αυτές δεν είναι απαραιτήτως αρνητικές, διότι ενισχύεται η ακίνητη περιουσία, εάν συνεχιστεί τότε μπορεί να έχει και δυσάρεστες επιπτώσεις. Ήδη στις ΗΠΑ, τα ενοίκια αυξάνονται ανησυχητικά, σημειώνοντας ετήσια άνοδο 9,2% το πρώτο εξάμηνο του 2021 σύμφωνα με την Apartment List.
Προ διλήμματος οι κεντρικές τράπεζες
Σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες εξετάζουν πώς να διαχειριστούν αυτήν την αφύσικη άνοδο των τιμών, η οποία έχει εντείνει και την άνοδο των μισθωμάτων από τις ΗΠΑ μέχρι το Λονδίνο ή ακόμη και την Αθήνα. Παράλληλα, όμως, δεν μπορούν να μετριάσουν τη χαλαρή νομισματική πολιτική τους νωρίτερα διότι εξακολουθεί να επικρατεί αβεβαιότητα λόγω της μετάλλαξης Δέλτα του ιού SARS-CoV-2. Αφού αύξησε τον στόχο για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη τον περασμένο μήνα και έτσι απέκτησε μεγαλύτερη εμβέλεια ως προς τη διαχείρισή του, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ζητήσει από την στατιστική υπηρεσία της Ε.Ε να ενσωματώσει τις τιμές κατοικιών στον προσδιορισμό του.
Τον Ιούλιο, η Τράπεζα της Αγγλίας και η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας εξέφρασαν την ανησυχία τους για τη μεγάλη άνοδο των τιμών και την επίδραση των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων στις τιμές των κατοικιών. Τον Ιούνιο, η κεντρική τράπεζα της Νότιας Κορέας
επεσήμανε πως τα ακίνητα είναι εξαιρετικά υπερτιμημένα και οδηγούν στην αύξηση των υποχρεώσεων στα νοικοκυριά. Ανάλογα ζητήματα έχουν ανοίξει για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ή την Τράπεζα της Νέας Ζηλανδίας, μια χώρα όπου έχουν κορυφωθεί
οι φόβοι για μια υπερθέρμανση της αγοράς κατοικίας.
Η έρευνα της Oxford Economics καταλήγει στο συμπέρασμα πως πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ράλι στις τιμές των κατοικιών, παγκοσμίως. Στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι κατοικίες είναι κατά 10% υπερτιμημένες συγκριτικά με τον μακροπρόθεσμο μέσον όρο. Την τελευταία φορά που σημειώθηκε μια τόσο μεγάλη κινητικότητα των τιμών ήταν το 2006, με την αγορά των κατοικιών να είναι έως και 13% υπερτιμημένη. Μια διετία μετά ακολούθησε το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης που οδήγησε σε μια ανεπανάληπτη ύφεση την παγκόσμια οικονομία. Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται με τόση ακρίβεια. Απεναντίας οι τάσεις αυτές επιβεβαιώνουν πως η πανδημία αυτή δημιούργησε διάφορα παράδοξα φαινόμενα και έτσι
νέα γεγονότα για να εξετάσουν οι οικονομικοί αναλυτές.