Η αναστάτωση στην αγορά της Wall Street αλλά και παγκοσμίως, που πυροδοτήθηκε από τον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίστηκε για τρίτη ημέρα, με τις μετοχές, τα ομόλογα και τα εμπορεύματα να κινούνται έντονα, πλημμυρισμένα από φόβους για ύφεση και εικασίες ότι η χρηματοοικονομική ζημιά θα ωθήσει τον Τραμπ να αλλάξει πορεία.
Κάποιες προσπάθειες ανάκαμψης στη Wall Street απλά επιβεβαίωσαν την έντονη μεταβλητότητα και χαοτική κατάσταση που επικρατεί στην αγορά. Ο Dow Jones υποχώρησε 0,91%, ο S&P 500 διολίσθησε 0,23% και o Nasdaq οριακά ανέβηκε 0,1%.
Το ελληνικό Χρηματιστήριο, ωστόσο, δεν γλίτωσε από τους τρανταγμούς στις αγορές και βυθίστηκε 7,4%.
Μετά την επιδείνωση της παγκόσμιας προοπτικής που κατέβαλε τις αγορές στην Ασία και την Ευρώπη, επεκτείνοντας μια πτώση που εξαφάνισε περίπου 10 τρισ. δολ. από τις αγορές μετοχών παγκοσμίως, ο S&P 500 κινήθηκε μεταξύ μεγάλων κερδών και ζημιών, καθώς οι ελπίδες αναζωπυρώθηκαν – και στη συνέχεια εξασθένησαν – ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα καθυστερούσε τις αυξήσεις των δασμών. Μέχρι το απόγευμα, ο δείκτης είχε καταγράψει μια μέτρια άνοδο, τουλάχιστον προσωρινά σταματώντας την χειρότερη πτώση της αμερικανικής αγοράς μετοχών από το lockdown της πανδημίας του 2020.
Η μεταβλητότητα καταταλαιπώρησε και άλλες αγορές, με τους επενδυτές να συνεχίζουν να υπολογίζουν υψηλό κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης. Οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν. Ο δείκτης VIX — γνωστός και ως ο δείκτης του φόβου — εκτινάχθηκε νωρίς μέσα στην ημέρα και παρέμεινε στα επίπεδα της πανδημίας.
Τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου δεν αποτέλεσαν και μεγάλο καταφύγιο: οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων αυξήθηκαν, με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου να σκαρφαλώνει κατά 16 μονάδες βάσης στο 4,15%, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο ότι οι δασμοί θα βυθίσουν την οικονομία και θα επιδεινώσουν τα δημόσια οικονομικά.
Αυτές οι προσδοκίες ώθησαν τους επενδυτές να ενισχύσουν τις προβλέψεις τους ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα προχωρήσει σε πέντε μειώσεις επιτοκίων κατά 0,25% φέτος για να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις — παρόλο που ο Πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, υποδεικνύει ότι δεν βιάζεται να επανέλθει στην πολιτική της διευκόλυνσης καθώς η αλλαγή στην εμπορική πολιτική απειλεί να προκαλέσει άλλο ένα κύμα πληθωρισμού.
Ο σύμβουλος εμπορίου του Ντόναλντ Τραμπ, Πίτερ Ναβάρο, δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης στην Financial Times προσπαθώντας να υποστηρίξει ότι οι νέοι δασμοί θα διορθώσουν ένα αποτυχημένο σύστημα.
«Αυτή η αναδιάρθρωση που καθυστερούσε τόσο καιρό θα κάνει τόσο την αμερικανική όσο και την παγκόσμια οικονομία πιο ανθεκτικές και ευημερούσες, αποκαθιστώντας την δικαιοσύνη και την ισορροπία σε ένα σύστημα που είναι στημένο εναντίον της Αμερικής», έγραψε ο Ναβάρο. «Αυτό δεν τελεί υπό διαπραγμάτευση. Για τις ΗΠΑ, είναι μια εθνική έκτακτη ανάγκη που προκαλείται από τα εμπορικά ελλείμματα που δημιουργούνται από ένα στημένο σύστημα».
Ο Ναβάρο δεν αναφέρει καθόλου στην κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγορά;ς ή τις ανησυχίες για μια επικείμενη ύφεση.
Οι μετοχές της U.S. Steel σημείωσαν άνοδο άνω του 14% τη Δευτέρα μετά την εντολή του Λευκού Οίκου να αναθεωρηθεί η απόφαση μπλοκαρίσματος της εξαγοράς της από τη Nippon Steel.
Η μετοχή της Apple έχει χάσει περίπου το 20% της αξίας της τις τελευταίες τρεις ημέρες συναλλαγών, εξαλείφοντας σχεδόν 640 δισ. δολ. από την κεφαλαιοποίηση της αγοράς.
Οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν σημαντικά και προστέθηκαν στις σημαντικές απώλειες της περασμένης εβδομάδας, λόγω φόβων ότι οι παγκόσμιοι δασμοί του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα οδηγήσουν τις ΗΠΑ και ίσως τον κόσμο σε ύφεση.
Οι τιμές του χρυσού υποχώρησαν πάνω από 2%, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν στο δολάριο ως ασφαλές καταφύγιο μετά την επιβολή εκτεταμένων δασμών από τις ΗΠΑ, που ενίσχυσαν τους φόβους για παγκόσμια ύφεση. Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές διατηρούν θετικές προοπτικές για τον χρυσό, εν μέσω δύσκολων οικονομικών συνθηκών.
Ανήσυχοι οι αναλυτές στη Wall Street
«Πάντα να είστε προσεκτικοί με τις ακραίες κινήσεις σε μια τέτοια πτώση», δήλωσε ο Στιβ Τσιάβαρονι, επικεφαλής της πολυasset ομάδας στην Federated Hermes. «Οι ανοδικές κινήσεις δεν σημαίνουν κάποιο απόλυτο ξεκαθάρισμα και οι πτώσεις δεν σημαίνουν “Αποκάλυψη”, οι τίτλοι απλά πετούν γύρω γύρω σαν τρελοί. Αυτό που πρέπει να δούμε τις επόμενες μέρες είναι μια πολιτική αντίδραση, κάποια συμφωνία με έναν βασικό εταίρο, αναστολή της εφαρμογής, κίνηση από την Fed, πραγματική πρόοδος στις μειώσεις φόρων».
Ο Τραμπ και οι συνεργάτες του το Σαββατοκύριακο έδειξαν κάποια σημάδια αλλαγής πορείας, ή τουλάχιστον έτσι εκλήφθησαν, υποβαθμίζοντας την πτώση της αγοράς ως ένα βραχυπρόθεσμο κόστος ενός σχεδίου που λένε ότι θα φέρει θέσεις εργασίας πίσω στις ΗΠΑ και θα αναζωογονήσει την οικονομία. Ωστόσο, τη Δευτέρα, οι αγορές είχαν προσδοκίες για αυτή την πιθανότητα.
Ο Τραμπ φάνηκε να τηρεί τη στάση του και να υποδεικνύει ότι είναι έτοιμος για διαπραγματεύσεις. Στο Truth Social τη Δευτέρα, καλωσόρισε την πτώση των τιμών του πετρελαίου και των αποδόσεων των ομολόγων και κάλεσε ξανά τον Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια. Είπε επίσης ότι «χώρες από όλο τον κόσμο μιλάνε μαζί μας» και στη συνέχεια απείλησε να αυξήσει ξανά τους δασμούς στην Κίνα, πυροδοτώντας ανησυχίες για έναν κλιμακούμενο κύκλο ανταλλαγής αντιποίνων.
Η σύντομη αναστολή της πτώσης στις αμερικανικές μετοχές, πάντως, ήταν μια ευπρόσδεκτη ανάσα μετά τις πτώσεις στις αγορές παγκοσμίως. Η Κίνα δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα, με τον δείκτη Hang Seng να πέφτει 13%, την μεγαλύτερη πτώση του από το 1997, ενώ οι υπεύθυνοι πολιτικής συζήτησαν μέτρα το Σαββατοκύριακο για την σταθεροποίηση της οικονομίας και την ενίσχυση της κατανάλωσης, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Ο ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 βυθίστηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2023 και ο δείκτης DAX της Γερμανίας υποχώρησε προσωρινά κατά 10% πριν ανακάμψει. Οι εταιρείες αμυντικών βιομηχανιών, που ήταν από τις καλύτερες μετοχές φέτος, υπέστησαν μερικές από τις μεγαλύτερες ζημιές, καθώς οι επενδυτές πούλησαν κερδισμένες μετοχές για να μαζέψουν ρευστό.
«Τρελή μεταβλητότητα σήμερα», δήλωσε ο Κρις Ζακαρέλι, επικεφαλής επενδύσεων της Northlight Asset Management. «Κανείς δεν ξέρει πότε — ή πόσο βίαια — θα έρθει η καμπή όταν οι μετοχές τελικά φτάσουν στον πάτο».
