THEPOWERGAME
Όπως αναμένεναν οι αναλυτές, μια νέα νίκη Ερντογάν στην Τουρκία θα σήμαινε τριγμούς τόσο για την τουρκική λίρα, όσο και για το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.
Την ώρα που, όπως όλα δείχνουν, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έπειτα από 21 χρόνια στο τιμόνι της Τουρκίας θα επανεκλεγεί στον δεύτερο γύρο, η τουρκική λίρα βούτηξε σε χαμηλό δύο μηνών, ενώ το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης για να μην καταρρεύσει προχώρησε σε πάγωμα των συναλλαγών. Να σημειωθεί ότι η απόφαση πάρθηκε αφότου ο δείκτης σημείωνε ήδη από τις προσυνεδριακές συναλλαγές ράλι πτώσης στο -6,38%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη από τα ξημερώματα η τουρκική λίρα έπεσε έναντι του ευρώ, αλλά και του δολαρίου, καθώς οι επενδυτές εξέφρασαν την απογοήτευσή τους που η εποχή των αντισυμβατικών οικονομικών πολιτικών του Ερντογάν δεν φαίνεται να τελειώνει αμέσως. Μάλιστα, η λίρα κινήθηκε ελαφρά χαμηλότερα, στις 19,63 ανά δολάριο, υποχωρώντας 0,2%, κοντά στο χαμηλό δύο μηνών. Νωρίτερα στη συνεδρίαση, οι κρατικές τράπεζες παρενέβησαν για να διατηρήσουν τη συναλλαγματική ισοτιμία γύρω στις 19,65 ανά δολάριο, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg. Το νόμισμα έκλεισε στις 19,58 την Παρασκευή, ανεβάζοντας τη συνολική πτώση του φέτος στο 5%. Η κεντρική τράπεζα αρνήθηκε να σχολιάσει τη συναλλαγματική ισοτιμία.
Μεγάλη απογοήτευση στους επενδυτές
Υπενθυμίζεται πως κατά τη διάρκεια της μακράς νύχτας, τόσο η πλευρά Ερντογάν, όσο και η πλευρά Κιλιτσντάρογλου διεκδικούσαν το προβάδισμα μετά τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές της Κυριακής, αλλά πηγές και στα δύο στρατόπεδα παραδέχθηκαν ότι μπορεί να μην ξεπεράσουν το όριο του 50% για να κερδίσουν οριστικά.
«Αυτή είναι μια μεγάλη απογοήτευση για τους επενδυτές, που ελπίζουν σε μια νίκη του υποψηφίου της αντιπολίτευσης Κιλιτσντάρογλου και την επιστροφή στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική που υποσχέθηκε», δήλωσε στο Reuters ο Hasnain Malik, επικεφαλής ερευνητής μετοχών στην Tellimer.
Η τουρκική λίρα θα υποβαθμιστεί όποιος και να κερδίσει
Την ίδια ώρα, ο Ozan Ozkural, αναλυτής της Tanto Capital Partners μιλώντας στο αμερικανικό CNBC εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η τουρκική λίρα θα υποβαθμιστεί είτε κερδίσει ο Ερντογάν είτε χάσει. Μάλιστα, πρόσθεσε πως μπορεί ο πρόεδρος Ερντογάν σε περίπτωση επανεκλογής του να εμμείνει στην ίδια εξωτερική πολιτική, όπως τη νομισματική του πολιτική «θα αναγκαστεί να επαναδιευθετήσει στις νόρμες των αγορών».
Η πορεία προς την εκτίναξη του πληθωρισμού κατά 100%
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αγωνίστηκε και αγωνίζεται (για τις επόμενες 15 μέρες) για την πολιτική του επιβίωση έπειτα από δύο δεκαετίες στην εξουσία, έχοντας διατελέσει πρωθυπουργός της Τουρκίας από το 2003 έως το 2014 και πρόεδρος από το 2014 και μετά. Έγινε γνωστός ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης τη δεκαετία του 1990 και γιόρτασε την πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας μετατρέποντας την οικονομία της Τουρκίας σε μια υπολογίσιμη δύναμη και ισχυρή αναδυόμενη αγορά.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ήταν πολύ λιγότερο ρόδινα για τον συντηρητικό ηγέτη, του οποίου οι οικονομικές πολιτικές έχουν πυροδοτήσει μια πρωτοφανή οικονομική κρίση και εκτόξευση του κόστους ζωής. Οι εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Δύσης κλιμακώνονται συχνά και οι διεθνείς και οι εγχώριες φωνές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η δημοκρατία της Τουρκίας φαίνεται λιγότερο δημοκρατική μέρα με τη μέρα, με φυλακίσεις πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων, αλλά και με εμφανή χειροτέρευση της θέσης της γυναίκας.
Από την άλλη μεριά, ωστόσο, ακόμη κι αν δεχτούμε ότι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα καταφέρει να νικήσει στον δεύτερο γύρο τον Ερντογάν, η διακυβέρνησή του με μειοψηφία στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση προβλέπεται ότι θα είναι το λιγότερο δύσκολη, καθώς έχει υποσχεθεί ότι δεν θα κυβερνά με Προεδρικά Διατάγματα. Συν τοις άλλοις, ο συνασπισμός του δεν διακρίνεται για την ενότητά του. Παράλληλα, ο κοσμικός Κιλιτσντάρογλου, γνωστός και ως «Γκάντι της Τουρκίας», αν και θεωρείται «γενναίος» στις δημόσιες τοποθετήσεις του, αφού εν μέσω ενός άκρατου εθνικισμού εκείνος δήλωσε υπέρ της επιστροφής των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην εποχή Παπανδρέου – Τζεμ, ενώ δεν δίστασε να δηλώσει προεκλογικά και δημόσια πως είναι Αλεβίτης, κάτι που θεωρείται «κακό» στη γειτονική χώρα, δεν χαρακτηρίζεται από κοινωνία και πολιτικούς αναλυτές «χαρισματικός». Εν αντιθέσει με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ή τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του και δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου.
Πιθανός νικητής και του β’ γύρου ο Ερντογάν
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί και ο μη υπολογίσιμος στις δημοσκοπήσεις τρίτος υποψήφιος, ο οποίος φαίνεται πως ενισχύθηκε από την αποχώρηση Ιντζέ την τελευταία στιγμή, ο Σινάν Ογάν. Ο ακροδεξιός εθνικιστής Ογάν, ενώ στις δημοσκοπήσεις δεν ξεπερνούσε το 3%, τώρα λαμβάνει άνω του 5%, συμβάλλοντας στην πορεία της Τουρκίας προς τον δεύτερο γύρο προεδρικών εκλογών. Και οι αναλυτές θεωρούν ότι οι ψήφοι του είναι πιο πιθανό να κατευθυνθούν προς τον Ερντογάν και όχι προς τον μετριοπαθή Κιλιτσντάρογλου. Ο ίδιος, βέβαια, ξεκίνησε ήδη τα «παζάρια», αναφέρει ο βρετανικός Guardian.
«Εάν οι εκλογές ολοκληρωθούν στον δεύτερο γύρο σε δύο εβδομάδες, ο Ερντογάν μπορεί να έχει πλεονέκτημα», εκτίμησε στον Guardian ο Howard Eissenstat, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας και Πολιτικής της Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο St Lawrence στη Νέα Υόρκη. Οι ψηφοφόροι δεν θα ήθελαν μια «διχασμένη κυβέρνηση», είπε αναφερόμενος στις βουλευτικές εκλογές, που θα διεξαχθούν επίσης την ίδια ημέρα.
Η δύσκολη πορεία είναι προδιαγεγραμμένη
Παρ’ όλα αυτά, ό,τι και να συμβεί στην Τουρκία στις 28 Μαΐου -ημερομηνία διεξαγωγής του δεύτερου γύρου εκλογών-, το σίγουρο είναι πως η πορεία από τις 29 Μαΐου κι έπειτα, δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα.
Η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε πτωτική πορεία τα τελευταία πέντε χρόνια. Η τουρκική λίρα έχασε το 77% της αξίας της έναντι του δολαρίου, ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί και η ανεργία έχει επιδεινωθεί σε μεγάλο βαθμό. Ο επίσημος πληθωρισμός ξεπερνά το 50%, αλλά οικονομολόγοι υπολογίζουν ότι στην πραγματικότητα είναι υψηλότερος από 100%.
«Η οικονομία είναι στην κορυφή του μυαλού για τον μέσο Τούρκο και είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από την αποδυνάμωση της υποστήριξής του προς την κυβέρνηση», είπε ο Ράιαν Μπολ. «Εάν ο Ερντογάν και το ΑΚΡ χάσουν την εξουσία, θα είναι σχεδόν αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους», πρόσθεσε.
«Το νόμισμα πρέπει να καταρρεύσει εάν κερδίσει [ο Ερντογάν], γιατί δεν θα υπάρχει εμπιστοσύνη», προέβλεψε ο Μάικ Χάρις, ιδρυτής της Cribstone Strategic Macro.
Εάν τελικά κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου, «νομίζω ότι θα δούμε μια άνοδο στις επενδύσεις στην Τουρκία», δήλωσε από την πλευρά του ο Τζορτζ Ντάισον, ανώτερος αναλυτής στην Control Risks, προσθέτοντας: «Αυτό θα ισχύει ιδιαίτερα εάν ο Κιλιτσντάρογλου επιδείξει τα δημοκρατικά διαπιστευτήρια της Τουρκίας και κατευνάσει τις ανησυχίες σχετικά με το Κράτος Δικαίου» στη χώρα.
Ωστόσο, και πάλι οι προκλήσεις είναι πολλές: μια πιθανή διάσπαση του συνασπισμού των έξι κομμάτων θα μπορούσε να «δημιουργήσει αρνητική δυναμική γύρω από την οικονομία», προειδοποίησε ο Ντάισον. Και χειρότερα, εάν το εκλογικό αποτέλεσμα αμφισβητηθεί από τον ηττημένο, με ισχυρισμούς για εκλογική νοθεία, η εμπιστοσύνη στην οικονομία θα επιδεινωθεί δραματικά, προέβλεψε.
Υπενθυμίζεται πως ο Κιλιτσντάρογλου και ο αντιπολιτευόμενος συνασπισμός του προτείνουν μια πολύ διαφορετική οικονομική πορεία προς τα εμπρός. Ωστόσο, όπως εκτιμά στους New York Times ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Μπέρκλεϊ, Τσιχάν Τουγκάλ, η οξεία κριτική της αντιπολίτευσης στα μεγαλεπήβολα -και ανέφικτα- οικονομικά σχέδια του AKP του Ερντογάν δεν συνοδεύεται από αξιόπιστες εναλλακτικές προτάσεις.
«Είναι σημαντικό για τους επενδυτές η (σημερινή) αντιπολίτευση να θέλει να επιστρέψει σε ένα ορθόδοξο νομισματικό σύστημα έναντι της ετερόδοξης χάραξης πολιτικής της υφιστάμενης κυβέρνησης», σημείωσαν οι αναλυτές της Goldman Sachs σε σημείωμα την περασμένη Πέμπτη.
Ωστόσο, και στις δύο περιπτώσεις «δεν θα πρέπει να περιμένουμε θαύματα από τη μια μέρα στην άλλη, καθώς οι προσπάθειες να τιθασευτεί ο πληθωρισμός με υψηλότερα επιτόκια θα προκαλούσαν πιθανώς συναλλαγματικές κρίσεις βραχυπρόθεσμα», προειδοποίησε ο Χακάν Ακμπάς, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Strategic Advisory Services, που εδρεύει μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Ουάσινγκτον. «Ωστόσο», πρόσθεσε, «μια νέα πολιτική ηγεσία με μια αξιόπιστη, ικανή ομάδα οικονομίας θα έχει περισσότερη υποστήριξη και υπομονή από τους επενδυτές».
Τα επίσημα αποτελέσματα
Εν τω μεταξύ, με αρκετές ώρες καθυστέρηση σε σχέση με το κρατικό πρακτορείο Anadolu, αλλά και το αντιπολιτευόμενο Anka, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο με καταμετρημένο πάνω από το 99% των κάλπεων, ανακοίνωσε πως ο Τούρικος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έλαβε 49,4% των ψήφων.Το Reuters που επικαλείται τον Αχμέτ Γιενέρ, δίνει στον Κιλιτσντάρογλου 44,96% και ο τρίτος υποψήφιος Σινάν Ογάν 5,2% των ψήφων.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
