THEPOWERGAME
Η κρίση χρέους του σουηδικού ομίλου ακινήτων SBB έχει αφήσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτεθειμένη σε κίνδυνο ζημιών και έχει αναδείξει την έκθεση ύψους 26 δισ. ευρώ (29 δισ. δολαρίων) που έχει δημιουργήσει στον πληγωμένο πλέον ευρωπαϊκό τομέα ακινήτων μέσω της αγοράς ομολόγων κατά την περίοδο της κρίσης.
Μια ανάλυση του Reuters στα αρχεία της ΕΚΤ δείχνει ότι κατέχει δύο ομόλογα εκφρασμένα σε ευρώ που εκδόθηκαν από την SBB, τα οποία συγκέντρωσαν χρέη άνω των 9 δισ. δολαρίων για την αγορά ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών κατοικιών, των κυβερνητικών γραφείων, των σχολείων και των νοσοκομείων.
Δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα ανέφεραν ότι τα ομόλογα της SBB που κατέχει η ΕΚΤ ανέρχονται σε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ένα ομόλογο της SBB διαπραγματεύεται τώρα περίπου στο μισό της ονομαστικής του αξίας, γεγονός που δείχνει ότι οι επενδυτές είχαν τιμολογήσει κάποιο κίνδυνο ενδεχόμενης χρεοκοπίας.
Όταν η SBB, η οποία έχει πλέον αξιολόγηση junk, αγόρασε πρόσφατα ομόλογα με μικρή έκπτωση για να σταθεροποιήσει τα οικονομικά της, η ΕΚΤ ήταν μεταξύ των πωλητών, δήλωσε άτομο που γνωρίζει το θέμα.
Εκπρόσωπος της ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει την SBB ή τυχόν ζημίες που έχουν προκύψει, παραπέμποντας στον ιστότοπό της, όπου η κεντρική τράπεζα χαρακτηρίζει τις ζημίες της γενικά ως «παρενέργειες» και αναφέρει ότι μπορεί να ανατρέξει στα μεγάλα κέρδη των τελευταίων ετών για να τις αντισταθμίσει.
Στα 400 δισ. εκτοξεύτηκαν τα χρέη εταιρειών
Αν και η SBB αντιπροσωπεύει μια μικρή έκθεση για την ΕΚΤ, ανοίγει εκ νέου μια συζήτηση σχετικά με το πώς η κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης έχει εκτοξεύσει σχεδόν 400 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρέη εταιρειών από το 2016 στο πλαίσιο των τεράστιων αγορών περιουσιακών στοιχείων για να αποτρέψει την απειλή του αποπληθωρισμού.
Συνολικά, δαπάνησε περίπου 5 τρισεκατομμύρια ευρώ για κρατικό χρέος, εταιρικά ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία συνήθως κατέχει μέχρι τη λήξη τους.
Η ΕΚΤ προειδοποιούσε για φούσκα ακινήτων από το 2016
Ωστόσο, ήδη από το 2016, η ΕΚΤ προειδοποιούσε για φούσκα ακινήτων σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, ενώ ταυτόχρονα αγόραζε ομόλογα εταιρειών ακινήτων στην περιοχή στο πλαίσιο του προγράμματος.
«Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς η ΕΚΤ κατέληξε να αγοράζει ομόλογα εταιρειών ακινήτων, ενώ ταυτόχρονα προειδοποιούσε για τους κινδύνους πληθωρισμού των τιμών των ακινήτων», δήλωσε στο Reuters ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Ότμαρ Ίσινγκ.
«Συμβάλλει στη διόγκωση της φούσκας, ενώ διακινδυνεύει τη φήμη της καθώς και οικονομικές απώλειες», πρόσθεσε.
Εκτός από τα ομόλογα της SBB, η ΕΚΤ κατέχει χρέος σε άλλες εταιρείες ακινήτων σε όλη την Ευρώπη, μεταξύ άλλων στη Γερμανία και τη Σουηδία, τις χώρες που επλήγησαν περισσότερο μετά τις απότομες αυξήσεις των επιτοκίων στην ιστορία του ευρώ που τσίμπησαν φούσκες ακινήτων οι οποίες είχαν διογκωθεί από μια δεκαετία σχεδόν δωρεάν χρήματος.
Τα προβλήματα της SBB ήταν γνωστά από τις αρχές του 2022, όταν βρέθηκε στο στόχαστρο μιας επικριτικής έκθεσης του short-seller Viceroy Research. «Η ΕΚΤ θα έπρεπε να είχε εφαρμόσει… ενεργή διαχείριση κινδύνου», δήλωσε ο Ντιάνιελ Γκρος, διευθυντής του Ινστιτούτου για τη χάραξη ευρωπαϊκής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου.
Ενώ η ΕΚΤ περιγράφει τις παραμέτρους της αγοράς ομολόγων της, δεν λέει πόσο αγόρασε, σε ποια τιμή ή αναφέρει λεπτομερώς τυχόν απώλειες. Αλλά τα στοιχεία αυτής της εβδομάδας δείχνουν ότι η κεντρική τράπεζα εξακολουθούσε να κατέχει τα δύο ομόλογα που είχε εκδώσει η SBB στις 24 Νοεμβρίου.
Τι θα γίνει αν χρεοκοπήσει η SBB
Σε περίπτωση χρεοκοπίας της SBB, οι 20 εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης, οι οποίες μοιράζονται τον κίνδυνο για τα εταιρικά ομόλογα που αγοράζονται για λογαριασμό της ΕΚΤ στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς εταιρικών ομολόγων, θα έπρεπε να αναλάβουν μια μικρή ζημία εάν εξακολουθούσε να κατέχει το χρέος, το οποίο αγόρασε στα μέσα του 2021 και στις αρχές του 2022.
«Η SBB πρέπει να μειώσει περαιτέρω το χρέος της, αλλά έχει κάνει σημαντικά βήματα … έχοντας εξοφλήσει χρέος ύψους 2 δισ. ευρώ τους τελευταίους 15 μήνες», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας.
Η ΕΚΤ δεν έλαβε τις κατάλληλες προφυλάξεις
Οι δανειολήπτες από την Ευρώπη και πέραν αυτής αξιοποίησαν το πρόγραμμα της ΕΚΤ, σύμφωνα με το οποίο κάθε εταιρεία, εκτός από τις τράπεζες, πληρούσε τις προϋποθέσεις εφόσον το χρέος της ήταν σε ευρώ και είχε εκδοθεί από οντότητα της ευρωζώνης με αξιολόγηση «επενδυτικής βαθμίδας» από σημαντικό οργανισμό.
«Ο σκοπός ήταν να μειωθεί το κόστος δανεισμού στη ζώνη του ευρώ και αυτό δεν το πετυχαίνεις αγοράζοντας τα ομόλογα μιας σουηδικής εταιρείας», δήλωσε ο Γκρος, προσθέτοντας ότι η ΕΚΤ ακολούθησε «στα τυφλά» τους κανόνες της, χωρίς να λάβει τις κατάλληλες προφυλάξεις.
Ενώ η Σουηδία δεν ανήκει στη ζώνη του ευρώ, η SBB εξέδωσε το χρέος που αγόρασε η ΕΚΤ στη γειτονική Φινλανδία, η οποία ανήκει.
Παράλληλα με τα ομόλογα της SBB, η ΕΚΤ απορρόφησε και το χρέος άλλων εταιρειών ακινήτων που έκτοτε αντιμετώπισαν προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της σουηδικής Heimstaden. Και οι δύο υποβαθμίστηκαν τους τελευταίους μήνες από τη Fitch Ratings, η οποία δήλωσε ότι συγκαταλέγονται μεταξύ μιας χούφτας ευρωπαϊκών εταιρειών ακινήτων που αντιμετωπίζουν «τοίχους ωρίμανσης του χρέους» τους επόμενους 12 έως 18 μήνες.
Η ΕΚΤ κατέχει οκτώ ομόλογα της Heimstaden, τα οποία εκδόθηκαν από μια μονάδα του ομίλου με επενδυτική διαβάθμιση, συμπεριλαμβανομένου ενός που διαπραγματεύεται με έκπτωση περίπου 40% σε σχέση με την τιμή έκδοσής του.
Η Heimstaden δήλωσε στο Reuters ότι τα οικονομικά της είναι υγιή, ότι η εστίασή της ήταν στην «ισχυρή ρευστότητα» και ότι η επένδυση στα ομόλογά της ήταν χαμηλού κινδύνου.
Η ΕΚΤ κατέβασε επίσης πολλά γερμανικά ομόλογα ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων 39 που εκδόθηκαν από τη Vonovia, η οποία πωλεί ακίνητα για να μειώσει το χρέος της. Τα ομόλογα διαπραγματεύονται πολύ πιο κοντά στην ονομαστική αξία, το ένα με έκπτωση περίπου 20%.Οι εταιρείες ακινήτων αποτελούν το 8% του προγράμματος αγοράς εταιρικού τομέα της ΕΚΤ, το οποίο τώρα ανέρχεται σε 326 δισ. ευρώ. Η ΕΚΤ δεν αποκαλύπτει τη σύνθεση του άλλου προγράμματος αγοράς ομολόγων της, της εποχής της πανδημίας. Η κεντρική τράπεζα έχει υποστεί ατυχίες στο παρελθόν, όπως όταν υπέστη ζημία από τα ομόλογα της πληγείσας από σκάνδαλο νοτιοαφρικανικής εταιρείας λιανικής Steinhoff, και κατέγραψε ζημίες πέρυσι, τροφοδοτώντας την ανησυχία ότι το κεφαλαιακό της μαξιλάρι θα μπορούσε να συρρικνωθεί.
Η ΕΚΤ περιγράφει διάφορες γραμμές άμυνας έναντι των ζημιών, όπως η κλιμάκωσή τους σε πολλά χρόνια ή το να ζητά από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες να συνεισφέρουν. Αλλά η εθνική κεντρική τράπεζα της Ολλανδίας έχει προειδοποιήσει ότι μπορεί τελικά να χρειαστεί αύξηση κεφαλαίου από το υπουργείο Οικονομικών της, κάτι που πιθανότατα θα εξοργίσει τους φορολογούμενους και θα εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία της από την πολιτική.
«Όταν οι κεντρικές τράπεζες σημειώνουν ζημίες, είναι τελικά ζημία για την κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι πρέπει να πληρώσουν», δήλωσε ο Γκρος.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
