Εκτός από την αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης που αναμένεται να οριστικοποιηθεί στη συνεδρίαση της 21ης Ιουλίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ενδεχομένως να ανακοινώσει τον νέο μηχανισμό που θα αναλάβει την καταπολέμηση της απόκλισης των αποδόσεων στις αγορές κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης. Αυτή είναι η εκτίμηση της UBS, η οποία εικάζει πως, αν και δεν θα ενεργοποιηθεί άμεσα, ο μηχανισμός αυτός θα πρέπει να είναι εξαρχής πειστικός ως προς την αποπεράτωση της αποστολής του.
Εάν η ΕΚΤ δεν διαμηνύσει άμεσα πως ο νέος μηχανισμός είναι τόσο ισχυρός και αξιόπιστος ώστε να αποτρέψει μια ανησυχητική αύξηση του κόστους δανεισμού για τα κράτη-μέλη με υψηλό χρέος, τότε μπορεί να αποσταθεροποιηθούν οι συνθήκες στις αγορές και να αναγκάσουν την ΕΚΤ να υιοθετήσει ακόμη δραστικότερα μέτρα. Η UBS εκφράζει φόβους, ωστόσο, μήπως αυτός ο μηχανισμός συναντήσει νομικά εμπόδια. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως συνεχίζει να εκκρεμεί υπόθεση για το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (ΡΕΡΡ) που δρομολογήθηκε στην πανδημία από την ΕΚΤ και χάρις στο οποίο σταθεροποιήθηκαν οι συνθήκες στις αγορές δημοσίου χρέους της Ευρωζώνης παρά το βάθος της ύφεσης.
Σε κάθε περίπτωση, η UBS θεωρεί πως ένας τέτοιος μηχανισμός θα πρέπει να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- τη δυνατότητα να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένες χώρες-μέλη,
- να βρίσκεται σε ετοιμότητα και χωρίς ποσοτικά όρια εκ των προτέρων, αποστειρωμένος με περιορισμένους όρους και προϋποθέσεις, περιθώρια ανάληψης κινδύνου και τοποθετήσεων σε τίτλους του ιδιωτικού κλάδου και
- να προσφέρει στην ΕΚΤ την απαραίτητη ευελιξία και διακριτικότητα.
Οι οικονομολόγοι του ελβετικού τραπεζικού ομίλου τονίζουν πως το πιο σημαντικό από όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι μην τεθούν ποσοτικά όρια στον μηχανισμό όπως πλαφόν στις μηνιαίες αγορές τίτλων. Τελικά, η ΕΚΤ έχει την εξής διπλή πρόκληση: να είναι επαρκώς ισχυρός ο νέος μηχανισμός χωρίς να προκαλέσει νομικά ζητήματα.
Κατά πάσα πιθανότητα, οι διαβουλεύσεις των μελών του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ θα είναι δύσκολες. Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας Γιοακίμ Νάγκελ δήλωσε πως «ασυνήθιστα» εργαλεία για την καταπολέμηση του κατακερματισμού των αγορών μπορεί να δικαιολογηθούν κάτω από «εξαιρετικές συνθήκες» και «συγκεκριμένες συνθήκες».
Κατά τα άλλα, η UBS διαβλέπει μια αύξηση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων από την ΕΚΤ κατά 125 μονάδες βάσης μέχρι τα τέλη του έτους -δηλαδή κατά 25 μ.β. τον Ιούλιο, 50 μ.β. τον Σεπτέμβριο, 25 μ.β. τον Οκτώβριο και 25 μ.β. τον Δεκέμβριο. Αύξηση της τάξεως των 100 μ.β. αναμένεται να λάβει χώρα συνολικά μέσα στο 2023, με αποφάσεις να λαμβάνονται προς αυτήν την κατεύθυνση στις συνεδριάσεις του Μαρτίου, του Ιουνίου, του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου. Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο, αναγκαστούν να προχωρήσουν σε μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας, πυροδοτώντας ύφεση το 3ο με 4ο τρίμηνο του 2022, τότε η ΕΚΤ μπορεί να σταματήσει τις αυξήσεις των επιτοκίων μετά τη συνεδρίαση του Οκτωβρίου.
