Καφές: Οι λόγοι πίσω από το ράλι στις τιμές, πότε θα μπει φρένο

H παγκόσμια αγορά καφέ χαρακτηρίζεται εδώ και αρκετό καιρό από τη δραματική αύξηση των τιμών, με τους κόκκους καφέ Arabica, που είναι ιδιαίτερα αγαπητοί στις καφετέριες, να φτάνουν σε υψηλά πολλών δεκαετιών. Η αύξηση αυτή αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στη δυναμική της αγοράς, επηρεάζοντας τόσο τους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές.

Οι καιρικές προκλήσεις στη Βραζιλία, που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ στον κόσμο, έχουν επηρεάσει σοβαρά την παγκόσμια προσφορά. Συγκεκριμένα, απρόβλεπτοι παγετοί και παρατεταμένες ξηρασίες έχουν μειώσει σημαντικά τις σοδειές. Βέβαια, οι περιορισμοί στην προσφορά συμπίπτουν με ισχυρή ζήτηση για καφέ, κάτι που δημιουργεί σημαντική ανισορροπία στην αγορά. Οι αγορές εμπορευμάτων έχουν ανταποκριθεί με αυξημένη μεταβλητότητα καθώς οι συμμετέχοντες προσαρμόζουν τις θέσεις τους για να αντανακλούν τις αλλαγές στα δεδομένα.

Καφές: Οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν στην άνοδο των τιμών

Όπως παραθέτει το IG.com, η κρίση προσφοράς στη Βραζιλία αποτελεί τον κύριο καταλύτη για την τρέχουσα αύξηση των τιμών. Οι προκλήσεις στην παραγωγή της χώρας, έχουν φανερώσει το πόσο εύθραυστες είναι τελικά οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού καφέ.
Επιπλέον πίεση στην αγορά έχει προκύψει από δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε άλλες μεγάλες παραγωγικές περιοχές. Για παράδειγμα, οι δυσκολίες παραγωγής στο Βιετνάμ έχουν επιδεινώσει την έλλειψη προσφοράς καφέ.Αντίστοιχα, οι γεωπολιτικές εντάσεις, ιδιαίτερα στη Κολομβία, έχουν προσθέσει νέες αβεβαιότητες. Αυτές οι πολιτικές εξελίξεις έχουν συνεισφέρει στη μεταβλητότητα της αγοράς και τα ασφάλιστρα κινδύνου.Επιπλέον, το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των αυξημένων εξόδων μεταφοράς και εργατικού δυναμικού, είναι ένα επιπλέον «βαρίδι» στην αύξηση των τιμών. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες έχουν οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές λιανικής για τον καφέ παγκοσμίως.

Οι επιπτώσεις στις παγκόσμιες αγορές

Οι τιμές για τους καταναλωτές έχουν αυξηθεί σημαντικά σε βασικές αγορές, με τις καφετέριες του Ηνωμένου Βασιλείου να κάνουν αξιοσημείωτες αυξήσεις στις τιμές. Χαρακτηριστικά, το μέσο κόστος του καφέ έχει φτάσει τις 3,24 λίρες, αντανακλώντας τις ευρύτερες τάσεις της αγοράς. Οι μεγάλες αλυσίδες καφέ αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τιμολόγησής τους. Εταιρείες όπως η Pret A Manger έχουν εφαρμόσει σημαντικές αυξήσεις τιμών για να διατηρήσουν τα περιθώρια κέρδους τους.

Αντίστοιχα στην Ελλάδα, στις περισσότερες αλυσίδες καφέ, ένας καφές στο χέρι κυμαίνεται πλέον μεταξύ 2.20 έως και 2.50, ενώ για να απολαύσει κανείς καφέ καθιστός πληρώνει κατά μέσο όρο από 4 ευρώ και πάνω. Η πλειοψηφία των μεγάλων αλυσίδων, έχει προχωρήσει σε αυξήσεις κοντά στα 0,20 λεπτά και σπανιότερα 0,40 λεπτά. Η επίδραση είναι ιδιαίτερα έντονη στο τμήμα του στιγμιαίου καφέ, όπου οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν πίεση λόγω των υψηλότερων εξόδων πρώτων υλών.

Τι συμβαίνει στα ελληνικά σούπερ μάρκετ

Παρά το γεγονός ότι οι τιμές στα ελληνικά σούπερ μάρκετ έμειναν σχεδόν αμετάβλητες τον Ιανουάριο του 2025, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024 (+0,09%), στην έρευνα του ΙΕΛΚΑ που δημοσιεύτηκε στις αρχές Φεβρουαρίου, σημειώνεται, πως, η σταθεροποιητική τάση του Ιανουαρίου (στις τιμές των προϊόντων) οφείλεται στην αλληλεξουδετέρωση της επίδρασης από συγκεκριμένες κατηγορίες οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση λόγω συγκυριακών συνθηκών, όπως κατηγορίες που σχετίζονται με το κακάο και τον καφέ και το νωπό κρέας.

Οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ, σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα, αναφέρει το ΙΕΛΚΑ.

Ενώ ακόμα, σημειώνεται ότι οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν αύξηση από τα μέσα του 2024 στις περισσότερες περιπτώσεις και σε περιπτώσεις όπως ο καφές και το κακάο όμως, η επίδραση είναι εντονότερη.

Αντίστοιχα, ο Τάσος Γιάγκογλου, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, μίλησε πριν λίγες μέρες στο MEGA για τις ανατιμήσεις του καφέ. «Βιώνουμε το θέατρο του παραλόγου στις αυξήσεις του καφέ. Είναι μια πρωτοφανής ένταση και κρίση στην διεθνή διαπραγμάτευση των τιμών. Οι διεθνείς τιμές διαπραγματεύονται κατά 130% υψηλότερα. Μόνο τον τελευταίο μήνα – από τις αρχές του έτους μέχρι και χθες – που διανύσαμε η ανατίμηση είναι της τάξης του 30% και πλέον».
Στο ράφι του σούπερ μάρκετ έγιναν ήδη αυξήσεις από 4% έως και 50%.Όπως δήλωσε πρόσφατα και στο powergame.gr, o κ. Γιάγκογλου, έρχονται αυξήσεις που θα κυμαίνονται από 10% έως και 30% στις τιμές του καφέ, στα ράφια της οργανωμένης λιανικής, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.

Στην Ελλάδα, επισήμανε ο κ. Γιάγκογλου, η αύξηση στην τιμή του καφέ δεν μείωσε την κατανάλωση, όμως επέφερε αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων, που έχουν στραφεί στο take away, ενώ αυξήθηκε η παρασκευή και κατανάλωση καφέ στους χώρους δουλειάς και στο σπίτι.

Με στοιχεία της αγοράς, ο συνολικός τζίρος της αγοράς καφέ στην Ελλάδα εκτιμάται περί τα 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 εκατ. στην εντός σπιτιού κατανάλωση και τα 3,5 δισ. στην εκτός σπιτιού, με όγκο κατανάλωσης πέριξ των 40.000 τόν.

Προβλέψεις και προοπτικές αγοράς

Οι αναλυτές προβλέπουν πιθανή σταθεροποίηση των τιμών του καφέ τους επόμενους μήνες, καθώς οι νέες σοδειές εισέρχονται στην αγορά. Ωστόσο, πολλά εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες στις βασικές παραγωγικές περιοχές. Οι προσαρμογές στην αλυσίδα εφοδιασμού θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση των τιμών κατά 20-30% μετά τον Φεβρουάριο του 2025. Παρόλα αυτά, αυτή η πρόβλεψη παραμένει επιρρεπής σε διάφορους παράγοντες κινδύνου.

Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή συνεχίζει να αποτελεί μια διαρθρωτική πρόκληση για την παραγωγή καφέ. Αυτό το δομικό ζήτημα θα μπορούσε να επηρεάσει τις τάσεις των τιμών πολύ πέρα από την τρέχουσα κρίση, αναφέρει το IG.
Διαβάστε επίσης

Οι γυναίκες CEOs που σπάνε τη “γυάλινη οροφή” στη μόδα

Μπερλινάλε: Με Κάλλας και Κεκάτο το 75ο Φεστιβάλ Βερολίνου

Πώς βλέπουν οι τράπεζες το νέο τοπίο στην αγορά των ΑΠΕ