THEPOWERGAME
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε τη Δευτέρα νέο δασμό 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Ανάλυση της UBS, εξετάζει την επίδραση στην Ευρώπη και πώς θα μπορούσε να απαντήσει η ΕΕ, καθώς ο Τραμπ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επιπλέον μέτρα.
Στην παρούσα ανάλυση, εξετάζει τις πιθανές επιπτώσεις των δασμών, χρησιμοποιώντας τη μελέτη που είχαμε πραγματοποιήσει κατά την προηγούμενη επιβολή δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο το 2018. Παράλληλα, επαναξιολογεί τις πιθανές συνέπειες ευρύτερων αμερικανικών δασμών στην Ευρώπη, οι οποίοι ενδέχεται να ανακοινωθούν ακόμη και εντός της εβδομάδας, καθώς και τις πιθανές αντιδράσεις της ΕΕ και της ΕΚΤ.
Η εμπορική πολιτική με χώρες εκτός ΕΕ αποτελεί αρμοδιότητα της Κομισιόν , η οποία διαπραγματεύεται εμπορικές συμφωνίες εκ μέρους του συνόλου του ευρωπαϊκού μπλοκ. Δεδομένου ότι η χρονική στιγμή, η διαμόρφωση και οι ευρύτερες συνθήκες των ενδεχόμενων αμερικανικών δασμών παραμένουν ασαφείς, η ακριβής αντίδραση της ΕΕ βρίσκεται επίσης υπό διαμόρφωση.
Οι αναλυτές της UBS ξεκινούν με την υπόθεση ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν αυτή τη στιγμή να εδραιώσουν διάλογο με την αμερικανική κυβέρνηση και να προσφέρουν παραχωρήσεις (π.χ. μερική μείωση δασμών σε αυτοκίνητα, δεσμεύσεις για αυξημένες αγορές LNG και αμερικανικού αμυντικού εξοπλισμού).
Η άμεση επίδραση των δασμών σε αλουμίνιο και χάλυβα στην ΕΕ
Οι τρεις κορυφαίοι εξαγωγείς χάλυβα προς τις ΗΠΑ είναι ο Καναδάς, η Βραζιλία και το Μεξικό, ενώ για το αλουμίνιο, οι μεγαλύτεροι προμηθευτές είναι ο Καναδάς, η Κίνα και το Μεξικό. Ορισμένες από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Κάτω Χώρες, Ιταλία και Γαλλία) βρίσκονται ανάμεσα στους 15 κορυφαίους εξαγωγείς, ωστόσο το μερίδιό τους στις συνολικές εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου των ΗΠΑ είναι κάτω από 5% η καθεμία.
Το μερίδιο των εξαγωγών χάλυβα (συμπεριλαμβανομένου του σιδήρου) και αλουμινίου της Ευρωζώνης προς τις ΗΠΑ στο σύνολο των εξαγωγών αγαθών της Ευρωζώνης ανέρχεται μόλις στο 0,2% (Σχήμα 3). Επιπλέον, το μερίδιο των εξαγωγών χάλυβα και αλουμινίου της Ευρωζώνης στο σύνολο των εξαγωγών της προς τις ΗΠΑ είναι μόλις 3,1% (Σχήμα 4).
Μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρωζώνης, η Ισπανία έχει το υψηλότερο σχετικό μερίδιο, με τις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου να αντιστοιχούν στο 5,7% των συνολικών ισπανικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, ενώ η Γερμανία έχει το χαμηλότερο, στο 3%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, χρησιμοποιώντας τη βάση δεδομένων TiVA του ΟΟΣΑ, η οποία επιτρέπει τον υπολογισμό της επίδρασης στο ΑΕΠ, διαπιστώνουμε ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές βασικών μετάλλων προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις 0,2% του ΑΕΠ ή και λιγότερο. Αυτό υποδηλώνει ότι η άμεση οικονομική επίδραση των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο στην Ευρωζώνη είναι πιθανώς περιορισμένη.
Δασμοί σε αλουμίνιο και χάλυβα το 2018
Τον Μάρτιο του 2018, οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς 25% και 10%, αντίστοιχα, σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, συμπεριλαμβανομένων αυτών από την ΕΕ, στο πλαίσιο της έρευνας του Section 232 για τις απειλές κατά της εθνικής ασφάλειας. Μετά από μια περίοδο διαπραγματεύσεων που δεν κατέληξε σε συμφωνία, οι δασμοί στην ΕΕ επιβλήθηκαν τελικά τον Ιούνιο του 2018.
Σε αντίποινα, η ΕΕ ανακοίνωσε δασμούς 25% σε αμερικανικές εξαγωγές ύψους 2,8 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των μοτοσυκλετών Harley-Davidson, του μπέρμπον, των τζιν και των χυμών φρούτων. Επιπλέον, είχαν προγραμματιστεί πρόσθετα μέτρα αναπροσαρμογής που θα επηρέαζαν εξαγωγές αξίας 3,6 δισ. ευρώ και τα οποία θα έμπαιναν σε ισχύ τον Ιούνιο του 2021. Η ΕΕ κατέθεσε επίσης επίσημη προσφυγή στον ΠΟΕ (WTO).
Ωστόσο, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της κυβέρνησης Μπάιντεν τον Οκτώβριο του 2021, η οποία περιελάμβανε ποσοστώσεις για αδασμολόγητες εξαγωγές μετάλλων από την ΕΕ, οι ευρωπαϊκοί δασμοί ήρθησαν.
Τα πιθανά σενάρια για αντίποινα ΕΕ στους δασμούς Τραμπ
Ωστόσο, εκτιμούν με βεβαιότητα ότι η Ευρώπη θα προχωρούσε σε αντίποινα, αν και μερικώς, στοχεύοντας συγκεκριμένη λίστα προϊόντων, όπως είχε συμβεί το 2018.
Όσον αφορά τα αντίποινα, στη UBS θεωρούν ότι η ΕΕ θα εξαιρέσει προϊόντα που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μερίδιο των συνολικών εισαγωγών από τις ΗΠΑ (π.χ. καύσιμα, LNG), καθώς και εκείνα που είναι δύσκολο να προμηθευτεί από άλλες πηγές (π.χ. στρατιωτικός εξοπλισμός).
Σε επίπεδο επίσημης αντίδρασης, η ΕΕ πιθανότατα θα χρησιμοποιούσε το Anti-Coercion Instrument, το οποίο προσφέρει ένα ευρύ φάσμα επιλογών, όπως δασμούς, περιορισμούς στο εμπόριο υπηρεσιών και στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που σχετίζονται με το εμπόριο, καθώς και περιορισμούς στην πρόσβαση σε άμεσες ξένες επενδύσεις και δημόσιες προμήθειες.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, σε αντίθεση με το 2018, όπου τα αντίποινα της ΕΕ επικεντρώθηκαν στον τομέα των αγαθών, αυτή τη φορά η ΕΕ ενδέχεται να στοχεύσει και στον τομέα των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών.
«Παρά την αύξηση των κινδύνων από τους δασμούς, εξακολουθούμε να εκτιμούμε ότι μια ισχυρή αμερικανική οικονομία, οι ευνοϊκές προοπτικές από την τεχνητή νοημοσύνη και οι σταδιακές μειώσεις επιτοκίων από τη Fed θα προσφέρουν ένα θετικό περιβάλλον για τις μετοχές. Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι ο S&P 500 θα κλείσει το έτος υψηλότερα», δήλωσε ο Μαρκ Χέφελ, επικεφαλής επενδύσεων, UBS Global Wealth Management.
Η αντίδραση των αγορών στους δασμούς ΗΠΑ
Σε αντίθεση με την έντονη μεταβλητότητα της περασμένης εβδομάδας σχετικά με τους δασμούς, όπου τα επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία σημείωσαν αρχικά πτώση και στη συνέχεια ανέκαμψαν, η αντίδραση της αγοράς μέχρι στιγμής είναι σχετικά ήπια.
Ο δείκτης μεταβλητότητας CBOE VIX, που αποτυπώνει την αναμενόμενη μεταβλητότητα των αμερικανικών μετοχών, παραμένει συγκρατημένος στις 15,8 μονάδες, εντός του εύρους των χαμηλών του 2025. Ο χρυσός έχει προσελκύσει περισσότερες προσφορές, καταγράφοντας άνοδο 2,6% τις τελευταίες δύο συνεδριάσεις και φτάνοντας σε νέο ιστορικό υψηλό στα 2.942 δολάρια ανά ουγγιά. Καθώς οι επενδυτές υιοθετούν μια πιο μετριοπαθή στάση, κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις:
Τα εμπορικά ισοζύγια δεν μπορούν να επιλυθούν εύκολα μέσω διαπραγματεύσεων.
Είναι επίσης σημαντικό να διακρίνουμε τις διαφορετικές κατηγορίες δασμών που βρίσκονται υπό εξέταση, αναφέρουν οι αναλυτές της UBS.
Οι δασμοί στα μέταλλα ενδέχεται να λειτουργήσουν ως μοχλός διαπραγμάτευσης, ενώ άλλοι εμπορικοί εταίροι με υψηλότερα εμπόδια στις αμερικανικές εξαγωγές τίθενται υπό επιτήρηση.
Τα εμπορικά ισοζύγια δεν μπορούν να διαπραγματευτούν εύκολα
Τα εμπορικά ισοζύγια δεν μπορούν να διαπραγματευτούν εύκολα. Ενώ οι ΗΠΑ εισάγουν περίπου το 25% του χάλυβα τους και σχεδόν το 70% του αλουμινίου τους, η εξάρτηση από τις εισαγωγές διαφέρει. Η παραγωγή χάλυβα έχει περιθώριο επέκτασης, εφόσον οι τιμές το δικαιολογούν, λόγω της υπερβάλλουσας παραγωγής ικανότητας και των νέων εργοστασίων που τίθενται σε λειτουργία.
Το αλουμίνιο, ωστόσο, είναι πολύ πιο εξαρτημένο από τις εισαγωγές, με το υψηλό κόστος και τα ρυθμιστικά εμπόδια να καθιστούν απίθανη την εγχώρια επέκταση. Είμαστε σκεπτικοί ως προς αυτή την εξέλιξη, δεδομένων των υψηλών μισθών στις ΗΠΑ και άλλων εμποδίων, όπως οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, οι καθυστερήσεις στις άδειες, οι μεγάλες χρονικές διάρκειες για νέα έργα και η κεφαλαιακή πειθαρχία της μεταλλουργικής επεξεργασίας, καθώς οι βιομήχανοι είναι απρόθυμοι να επενδύσουν σε μακροχρόνια έργα εκτός αν οι τιμές παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για παρατεταμένο διάστημα. Άλλοι εξαγωγείς μετάλλων στις ΗΠΑ, όπως η Νότια Κορέα και η Βραζιλία, έχουν επίσης σημαντικά εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ.
Η κατάσταση δυσκολεύει περαιτέρω, καθώς η ισχυροποίηση του δολαρίου, η παρενέργεια των υψηλότερων αμερικανικών δασμών, μπορεί να επιδεινώσει το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των ΗΠΑ, περιορίζοντας τη δυνατότητα των ξένων αγοραστών να αποκτούν αμερικανικά αγαθά.
Oι διαφορετικές κατηγορίες δασμών
Είναι επίσης σημαντικό να διακρίνουμε τις διαφορετικές κατηγορίες δασμών που εξετάζονται. Οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο υπάγονται στο Section 232, μια διάταξη που αφορά τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια, ενώ οι ευρύτεροι αμοιβαίοι δασμοί θα επιβληθούν μέσω του Section 301 για να αντιμετωπιστούν οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο ισχύουν από το 2018.
Ενώ ο Τραμπ αρχικά δήλωσε ότι δεν θα υπήρχαν εξαιρέσεις, αργότερα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εξαίρεσης για την Αυστραλία, επικαλούμενος το εμπορικό πλεόνασμα της χώρας με τις ΗΠΑ και τις μεγάλες αγορές αμερικανικών αεροσκαφών. Με την εκτελεστική εντολή να μην έχει ακόμα δημοσιευτεί, οι αγορές θα περιμένουν περισσότερη σαφήνεια πέρα από τους παχυλούς τίτλους για τις επόμενες εξελίξεις.
Διαβάστε επίσης
Η Κίνα φτιάχνει μαύρη λίστα αμερικανικών tech κολοσσών
Super Bowl 2025: Το διαμαντένιο ρολόι των $740.000, που φόρεσε ο Τομ Μπρέιντι
Κομισιόν: 1,64 δισ. ετησίως πρέπει να επενδύει η Ελλάδα για ενεργειακές υποδομές
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
