THEPOWERGAME
Οι κεντρικές τράπεζες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν αυξήσει σημαντικά τα αποθέματα χρυσού τα τελευταία χρόνια και έχουν γίνει οι μεγαλύτεροι αγοραστές του πολύτιμου μετάλλου στον κόσμο. Χώρες όπως η Πολωνία, η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σερβία αγοράζουν μαζικά χρυσό, με στόχο την προστασία των οικονομιών τους από εξωτερικές αναταράξεις και την ενίσχυση της οικονομικής τους σταθερότητας.
Νωρίτερα φέτος, ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Τσεχικής Δημοκρατίας πέταξε στο Λονδίνο για να ρίξει μια ματιά σε μια φουσκωμένη στοίβα ράβδων χρυσού που φυλάσσονται στα τσιμεντένια θησαυροφυλάκια της Τράπεζας της Αγγλίας κάτω από την Threadneedle Street.
Η αποστολή του Ales Michl να επιθεωρήσει το πολύτιμο μέταλλο που φυλάσσεται για την Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας ήταν μέρος της δηλωμένης φιλοδοξίας του διοικητή να διπλασιάσει το απόθεμα της χώρας σε 100 μετρικούς τόνους μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Έχει πενταπλασιαστεί από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2022 με στόχο να διαφοροποιήσει τα αποθέματα της τράπεζας.
«Πρέπει να μειώσουμε την αστάθεια», δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα στην τηλεόραση του Bloomberg ο Michl. «Και γι’ αυτό, χρειαζόμαστε ένα περιουσιακό στοιχείο με μηδενική συσχέτιση με τις μετοχές, και αυτό το περιουσιακό στοιχείο είναι ο χρυσός», είπε όταν ρωτήθηκε για το θέμα.
Ο Τσέχος υπεύθυνος χάραξης πολιτικής δεν είναι ο μόνος που επιταχύνει τις αγορές ράβδων χρυσού. Οι συνάδελφοί του από τη Βαρσοβία έως το Βελιγράδι ενώνονται με τη μανία για το χρυσό ως έναν τρόπο διαφοροποίησης των επενδύσεων σε μελλοντικές αυξήσεις των τιμών, καθιστώντας την Ανατολική Ευρώπη έναν από τους μεγαλύτερους αγοραστές του μετάλλου και συμβάλλοντας στην προώθηση του ράλι του χρυσού.
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αποθηκεύουν τα χρυσά οπλοστάσιά τους ως ασπίδα έναντι εξωτερικών κραδασμών, όπως οι μελλοντικοί εμπορικοί πόλεμοι που έφερε η δεύτερη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ και οι γεωπολιτικές εντάσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Αλλά οι φρουροί του νομισματικού τομέα της Ανατολικής Ευρώπης έκαναν μια ιδιαίτερη επίδειξη της αύξησης της ποσότητας του χρυσού που συσσωρεύουν.
Εκτός από την εξόρμηση του Michl στο Λονδίνο, ο ομόλογός του στη Βαρσοβία έχει γράψει ένα κινηματογραφικό σενάριο για την ιστορία του πολωνικού χρυσού. Οι σερβικές αρχές μετέφεραν το απόθεμα που διατηρούσαν στο εξωτερικό στην πατρίδα τους για να το κρατήσουν ασφαλέστερο στο Βελιγράδι – και να συμβάλουν στη μείωση του κόστους αποθήκευσης.
Η επιδίωξη της αίσθησης της ασφάλειας είναι ένα ισχυρό κίνητρο σε μια περιοχή που έχει καταστραφεί από τους πολέμους της Ευρώπης του παρελθόντος – και που τώρα βρίσκεται δίπλα στη φονικότερη σύγκρουση της ηπείρου από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
H Πολωνία ο μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού παγκοσμίως
Η Πολωνία, η οποία συνορεύει με την Ουκρανία και είναι ένθερμος υποστηρικτής των πολεμικών στόχων του Κιέβου, ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού παγκοσμίως το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού.
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Πολωνίας, Adam Glapinski, δήλωσε ότι ο χρυσός και τα αποθέματα σκληρού νομίσματος είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της οικονομίας από καταστροφικά γεγονότα. Αύξησε τις αποθήκες ράβδων σε περίπου 420 τόνους από τον Σεπτέμβριο, περίπου το μισό από το απόθεμα της Ινδίας ή της Ιαπωνίας.
«Μπαίνουμε στο αποκλειστικό κλαμπ των μεγαλύτερων κατόχων χρυσού στον κόσμο», καμάρωνε ο Glapinski κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τον περασμένο μήνα, ενισχύοντας τον στόχο του να αυξήσει το μερίδιο του χρυσού στο 20% του συνόλου των αποθεμάτων.
Οι Τσέχοι είναι επίσης υποψήφια μέλη της λέσχης. Η κεντρική τράπεζα της Πράγας διαθέτει περίπου 150 δισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικά αποθέματα -σχεδόν το ήμισυ του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος- ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο κατ’ αναλογία.
Ο Michl, η προσπάθεια διαφοροποίησης του οποίου περιλαμβάνει αγορές αμερικανικών μετοχών, έχει αντιμετωπίσει κάποιες επικρίσεις για την αγορά χρυσού καθώς έφτασε σε ρεκόρ αγοράς φέτος. Οι νομισματικοί αξιωματούχοι έχουν αντιδράσει επιμένοντας ότι οι μακροπρόθεσμες αγορές είναι σταδιακές, μειώνοντας τον αντίκτυπο της μεταβλητότητας των τιμών.
Με τους γεωπολιτικούς ανέμους να φουντώνουν, οι αγορές χρυσού ήταν ένα καλό στοίχημα για τους υπεύθυνους χάραξης νομισματικής πολιτικής. Η Goldman Sachs κατέταξε τον χρυσό μεταξύ μεταξύ των κορυφαίων εμπορικών συναλλαγών για το 2025, λέγοντας ότι οι τιμές θα μπορούσαν να επεκτείνουν τα κέρδη κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τραμπ και να φτάσουν τα 3.000 δολάρια ανά ουγγιά μέχρι τον Δεκέμβριο του επόμενου έτους.
«Ο γεωπολιτικός κατακερματισμός είναι ευνοϊκός για τον χρυσό, ενώ η σταδιακή αποδυνάμωση του δολαρίου θα πρέπει να αποτελέσει περαιτέρω ώθηση», ανέφερε η Bank J. Safra Sarasin σε έκθεσή της από τις 10 Νοεμβρίου.
Ασφαλές λιμάνι ο χρυσός για τους ηγέτες της Ανατολικής Ευρώπης
Για τους ηγέτες της Ανατολικής Ευρώπης, ο χρυσός θεωρείται ασφαλές λιμάνι -και πολιτικό σημείο πώλησης- καθώς διατηρούν συχνά περίπλοκες ισορροπίες μεταξύ της Δύσης, της Ρωσίας και της Κίνας. Η ουγγρική κεντρική τράπεζα έχει αυξήσει τα αποθέματα χρυσού της κατά περισσότερο από το 10ο σε 110 τόνους φέτος.
Ο πρωθυπουργός της χώρας Βίκτορ Όρμπαν έχει απολαύσει να είναι ο κύριος διασπαστής της ΕΕ με τους δεσμούς του με το Κρεμλίνο και τον Τραμπ.
Η κεντρική τράπεζα της Βουδαπέστης έχει επίσης επαινέσει το μέταλλο ως ασφαλές καταφύγιο. Αλλά ο χρυσός έχει ρόλο στην ιστορική ταυτότητα της χώρας.
Το Μουσείο Χρήματος, που βρίσκεται σε ένα από τα παλάτια που ανήκουν στην Εθνική Τράπεζα της Ουγγαρίας, διαθέτει μια ατμομηχανή κατασκευασμένη από κίτρινες ράβδους. Το γλυπτό, που ονομάζεται «The Rumble», απεικονίζει το προσωπικό της κεντρικής τράπεζας, το οποίο διέφυγε από τον σοβιετικό στρατό στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σε ένα τρένο φορτωμένο με αποθέματα χρυσού για να μην πέσει σε ξένα χέρια.
Οι ενώσεις δεν είναι λιγότερο σημαντικές στη Σερβία, όπου ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος, όπως και ο Όρμπαν, κρατά σταθερά την εξουσία, έβαλε να επαναπατριστούν τα αποθέματα της χώρας που κρατούνταν εκτός της χώρας το 2021. Φέτος, υποσχέθηκε να αγοράσει ράβδους με «κάθε πλεόνασμα χρημάτων» που απομένει στα κρατικά ταμεία «για να είμαστε ασφαλείς και σίγουροι σε δύσκολους καιρούς».
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σερβίας, Γιοργκοβάνκα Ταμπάκοβιτς, έχει επιβλέψει τον τριπλασιασμό των αποθεμάτων χρυσού σε 48 τόνους από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2012. Η συσσώρευση αντιμετωπίστηκε σε στενή συνεργασία με τον Βούτσιτς, ο οποίος παρείχε τη «στρατηγική σκέψη, τη γνώση των παγκόσμιων γεωπολιτικών σχέσεων και τις πληροφορίες» για την υποστήριξη των αγορών χρυσού, δήλωσε η ίδια.
«Ο χρυσός αποκτά αξία και σημασία σε περιόδους παγκόσμιων αναταραχών, ιδίως σε γεωπολιτικές συγκρούσεις και περιόδους υψηλού πληθωρισμού», δήλωσε η Tabakovic σε απάντηση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε ερωτήσεις. «Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια είδαμε και τους δύο παράγοντες να παίζουν ρόλο».
Διαβάστε επίσης
Αγορά εργασίας: Εργαζόμενοι στα… αζήτητα, εν μέσω λειψυδρίας ταλέντων
Γιώτης: Καταστροφική η μείωση της κατανάλωσης για τη βιομηχανία τροφίμων
ΙΕΑ Wind: H ακτινογραφία της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα