Πόλεμος για το ρύζι μπασμάτι: Πακιστάν vs Ινδίας

Αποκαλείται «αρωματικό μαργαριτάρι». Το ρύζι μπασμάτι είναι ένα από τα πιο πολύτιμα αγροτικά προϊόντα για την Ινδία και το Πακιστάν, δυο χώρες που ιστορικά βρίσκονται σε αντιπαλότητα. Ο πόλεμος τιμών στις εξαγωγές ρυζιού ανάμεσα στις δυο χώρες αποτελεί ένα ακόμη κεφάλαιο της εχθρότητας τους, με αποτέλεσμα οι αγρότες να επωμίζονται τις επιπτώσεις. Η άρση της ελάχιστης τιμής στις εξαγωγές (minimum export price) πρώτα από την Ινδία τον περασμένο Σεπτέμβριο και από το Πακιστάν λίγες ημέρες μετά ενέτεινε τον ανταγωνισμό. Έκτοτε το Πακιστάν πουλά μπασμάτι σε ακόμη χαμηλότερες τιμές από την Ινδία, καταφέρνοντας να αυξήσει το ποσοστό του στην παγκόσμια αγορά.

Οι επιπτώσεις αυτού του πολέμου τιμών είναι ιδιαίτερα βαριές για τους Ινδούς αγρότες, με τους εξαγωγείς και τους ορυζόμυλους να αγοράζουν λιγότερο ρύζι μπασμάτι στις τοπικές αγορές, που ονομάζονται mandis, κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας. 0ι mandis παίζουν κρίσιμο ρόλο στην εφοδιαστική αλυσίδα του αγροτικού κλάδου της Ινδίας, με τους αγρότες να υπόσχονται προμήθεια στους διαπραγματευτές ώστε να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αντίτιμο. Υπάρχουν περίπου 2.477 επίσημες τοπικές αγορές σε μια χώρα όπου η γεωργία είναι βασική πηγή εισοδήματος για το 58% του πληθυσμού. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 66% των Ινδών ζει σε αγροτικές περιοχές.

Στο Πακιστάν, η ελάχιστη τιμή στις εξαγωγές του μπασμάτι είχε οριστεί στα 1.300 δολάρια τον μετρικό τόνο και στην Ινδία στα 950 δολάρια, αντίστοιχα. Τα μέτρα αυτά ίσχυαν από το 2023 αλλά καταργήθηκαν φθινόπωρο του 2024. Οι ελκυστικότερες τιμές για το πακιστανικό μπασμάτι θέτουν τους Ινδούς παραγωγούς σε μειονεκτική θέση και για τον λόγο ότι πέρσι είχαν εντατικοποιήσει τις καλλιέργειες του «αρωματικό μαργαριταριού». Παράγοντες της αγοράς, όπως ο Βιτζάι Σέτια της All India Rice Exporters Association, τονίζουν πως θα καθυστερήσει η σταθεροποίηση της αγοράς διότι η κυβέρνηση ναι μεν έλαβε μέτρα αλλά με καθυστέρηση.

Μια ακόμη πρόκληση για τους Ινδούς παραγωγούς είναι ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή καθώς το Ισραήλ και το Ιράν είναι μεγάλοι καταναλωτές του ρυζιού μπασμάτι. Υπάρχουν φόβοι για πρόσθετες απώλειες καθώς η αναταραχή στις θαλάσσιες μεταφορές και η αύξηση των ναύλων αποθαρρύνουν τους εμπόρους να προχωρήσουν σε μεγάλες παραγγελίες.

Οι αγρότες και οι παράγοντες της αγοράς ασκούν πιέσεις για να παρέμβει η κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για την επαναφορά της ελάχιστης τιμής στις εξαγωγές (MEP). Προτείνουν, επίσης, την επιβολή περιορισμών στη συγκέντρωση αποθεμάτων ώστε να μην μπορούν οι έμποροι να χειραγωγούν την αγορά. Αν και η Ινδία βρίσκεται στην κορυφή των χωρών που εξάγουν μπασμάτι, εάν συνεχιστεί αυτός ο σκληρός ανταγωνισμός τότε χιλιάδες Ινδοί δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Προς το παρόν, η Ινδία ελέγχει το 40% του παγκόσμιου εμπορίου ρυζιού και το 65% της κατηγορίας μπασμάτι, σε διεθνή κλίμακα. Το Πακιστάν κατέχει την 4η θέση στην κατάταξη των χωρών με τις μεγαλύτερες εξαγωγές, με μερίδιο 35% στην παγκόσμια αγορά συγκεκριμένα του ρυζιού μπασμάτι. Οι πρόσοδοι δεν είναι αμελητέες εάν αναλογιστεί κανείς πως η Ινδία εξασφάλισε έσοδα 11 δισ. δολαρίων από το εμπόριο ρυζιού την καλλιεργητική χρονιά του 2022/23. Πάνω από 4,5 εκατ. μετρικοί τόνοι ρυζιού μπασμάτι απέφεραν τουλάχιστον 4,67 δισ. δολάρια την ίδια περίοδο.

Διαβάστε επίσης

Ο παγκόσμιος πόλεμος για τα εργοστάσια που φεύγουν από την Κίνα

Black Friday 2024: Αυτοκίνητα σε προσφορά και στην Ελλάδα

Εμπόδιο για τις ενεργειακές κοινότητες η απουσία ηλεκτρικού χώρου