THEPOWERGAME
Με την μπάλα να βρίσκεται τώρα στο γήπεδο των Ιρανών, το πιο πιθανό σενάριο πλέον, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, που επικαλούνται Bloomberg, Reuters και Γαλλικό Πρακτορείο, είναι να αποφευχθεί η κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή με μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Πάντως, ο τρόπος με τον οποίο θα αποφασίσει να δράσει το Ιράν ως ανταπάντηση στα ισραηλινά αντίποινα θα καθορίσει και τον οικονομικό αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο, τονίζει το Bloomberg. Ακόμη και αν αποφασίσει… απλώς να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ.
Μια άμεση επίθεση στο Ισραήλ από το Ιράν δεν φαντάζει και τόσο πιθανή, δεδομένων και των σημερινών δηλώσεων στο Reuters Ιρανού αξιωματούχου ότι η Τεχεράνη δεν σχεδιάζει άμεσα αντίποινα, καθώς δεν αναγνωρίζει τα χτυπήματα ως επίθεση, αλλά ως «διείσδυση». To μικρό του μεγέθους της επίθεσης κατέστησε σαφές και ο Raz Zimmt, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, ο οποίος, κατά τη Wall Street Journal, δήλωσε πως «είναι απολύτως σαφές ότι αυτό δεν ήταν κάτι που προοριζόταν να επιφέρει περαιτέρω κλιμάκωση. Δεν υπάρχει εκτεταμένη επίθεση. Αυτό είναι πολύ σαφές».
Ωστόσο, τίποτε δεν μπορεί και να αποκλειστεί, ακόμη και μια ανάφλεξη με ανυπολόγιστες διαστάσεις. Η άμεση ανταλλαγή χτυπημάτων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν κινδυνεύει να μεταφέρει τη σύγκρουση που ξεκίνησε με την επίθεση της οργάνωσης Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου σε ένα νέο επικίνδυνο επίπεδο, ένα επίπεδο που απειλεί να εμπλέξει τις ΗΠΑ και τα κράτη του Κόλπου σε έναν περιφερειακό πόλεμο, στην πιο κρίσιμη γεωπολιτικά περιοχή αυτήν τη στιγμή.
Το Ιράν είχε από καιρό επιδιώξει τη σύγκρουσή του με το Ισραήλ μέσω ενός δικτύου που ελέγχει στη Μέση Ανατολή στο Ιράκ, τη Συρία, τον Λίβανο και την Υεμένη, καθώς προσπαθούσε να αποφύγει μια πλήρους κλίμακας συμβατική σύγκρουση. Άλλαξε αυτήν την εξίσωση με το άμεσο χτύπημα κατά του Ισραήλ το περασμένο Σάββατο.
Η πρώτη ανάγνωση των οικονομικών επιπτώσεων
Η διεθνής κοινότητα, βέβαια, τρέμει μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Περισσότεροι από έξι μήνες βίας στη Μέση Ανατολή έχουν δείξει ότι ένας πόλεμος που περιορίζεται στη Γάζα και την Ερυθρά Θάλασσα μπορεί να είναι καταστροφικός μεν σε ανθρώπινες απώλειες και σε οικονομικό επίπεδο για τις περιφερειακές οικονομίες, αλλά έχει περιορισμένο αντίκτυπο στις προμήθειες πετρελαίου, και επομένως στην παγκόσμια ανάπτυξη, τον πληθωρισμό και την επιτοκιακή πολιτική των μεγάλων Κεντρικών Τραπεζών.
Μια πρώτη «ανάγνωση» των οικονομικών επιπτώσεων από τις νέες εξελίξεις στην περιοχή επιχείρησε ο ανώτερος τραπεζίτης της Barclays, Στίβεν Ντέιντον, ο οποίος μιλώντας στο αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg τόνισε πως η πρώτη αντίδραση των επενδυτών είναι να απομακρυθούν από ριψοκίνδυνα assets.
«Ο αυξημένος γεωπολιτικός κίνδυνος στη Μέση Ανατολή, που ήταν εμφανής κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ή πέντε μηνών, έχει έρθει πραγματικά στο προσκήνιο», πρόσθεσε ο Ντέιντον, ο οποίος εκτίμησε πως αυτή η στροφή των επενδυτών προς τα ασφαλή περιουσιακά στοιχεία θα συνεχιστεί και το επόμενο βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα.
Κατά τον Ντέιντον τα ομόλογα και δη τα ευρωπαϊκά θα αποτελέσουν επενδυτικό καταφύγιο στον απόηχο της έντασης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Σε αυτό το σημείο πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι κατά την πανδημική κρίση, τα γερμανικά, αλλά και τα αμερικανικά ομόλογα αναδείχθηκαν σε κορυφαίους τίτλους επιλογής των επενδυτών το 2020.
Τα ασφαλή περιουσιακά στοιχεία και στη μέση το πετρέλαιο
Επίσης, το πετρέλαιο, το οποίο μετά την πιθανότητα να μην ξεκινήσει μια ανοιχτή σύγκρουση των δύο χωρών περιόρισε το ράλι ανόδου στο 1%, από το 3% στο οποίο πέταξε αρχικά, είναι βέβαιο κατά τους επενδυτές πως θα συνεχίσει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, δεδομένου του γεωγραφικού επίκεντρου της τεταμένης κατάστασης. Η εμπειρία μπορεί να μην είναι διαφορετική αυτήν τη φορά, εάν η σύγκρουση κλιμακωθεί -με εξαίρεση τον χρυσό και, ίσως σε μικρότερο βαθμό, το ελβετικό φράγκο. Πάντως, ήδη οι επενδυτές στράφηκαν άμεσα στις σταθερές των δολαρίου, γεν και ελβετικού φράγκου.
Το σημαντικό, ωστόσο, ερώτημα για τις αγορές είναι πώς οι εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα επηρεάσουν την τιμή του πετρελαίου. Το Ιράν παρήγαγε μόνο τον Μάρτιο περίπου 3,2 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΠΕΚ. Εάν το Ισραήλ διαταράξει την παραγωγή πετρελαίου του Ιράν, αυτό θα μπορούσε να αφαιρέσει 1,5 εκατομμύριο βαρέλια από την παγκόσμια προσφορά, δήλωσε στη Wall Street Journal ο Γουόρεν Πάτερσον, επικεφαλής στρατηγικής για τα εμπορεύματα στην ING της Σιγκαπούρης, επισημαίνοντας την ποσότητα πετρελαίου που εξάγει το Ιράν.
Υπάρχει επίσης η πιθανότητα μια κλιμακούμενη σύγκρουση να κατακλύσει και άλλα πετρελαιοπαραγωγά κράτη της Μέσης Ανατολής, αν και κατά τον Πάτερσον ο κίνδυνος φαίνεται να απομακρύνεται σε αυτό το σημείο. «Δεν βλέπω προς το παρόν η σύγκρουση να παρασύρει κι άλλους μεγάλους παραγωγούς πετρελαίου. Τι θα παρασύρει; Τη Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα;», διερωτήθηκε.
Σε πτώση οι αγορές
Πάντως, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των μετοχών των ΗΠΑ υποχώρησαν, με αποτέλεσμα την πτώση κατά 1% στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης που συνδέονται με τον Nasdaq-100. Ο κίνδυνος κλιμάκωσης της σύγκρουσης έχει ενθαρρύνει τους επενδυτές να αποκομίσουν κέρδη από το ράλι των μετοχών τεχνολογίας, δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα WSJ ο Kerry Goh, ιδρυτής του Kamet Capital Partners. Αυτό τροφοδοτήθηκε περαιτέρω από την αυξανόμενη πεποίθηση των επενδυτών ότι η FED θα διατηρήσει τα επιτόκια αναφοράς υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά τις νέες εξελίξεις.
Αν και το γεν, όπως προανάφερθηκε, ενισχύθηκε μετά την επίθεση, άλλα ασιατικά νομίσματα δέχθηκαν πίεση. Η ρουπία Ινδονησίας υποχώρησε σχεδόν 0,3% έναντι του δολαρίου και το γουόν Νότιας Κορέας υποχώρησε σχεδόν 0,2%. Τα δύο νομίσματα ήταν ιστορικά ευαίσθητα σε ένα ευρύτερο selloff στην αγορά, δήλωσε ο Alvin Tan, επικεφαλής στρατηγικής της Asia FX της RBC Capital Markets στη Σιγκαπούρη.
Αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις κεντρικές τράπεζες των χωρών, καθώς προσπαθούν να καταπολεμήσουν την ταχεία αποδυνάμωση των νομισμάτων τους. «Το γεν είναι το μόνο ασφαλές νόμισμα στην Ασία, επομένως το Τόκιο δεν χρειάζεται πραγματικά να ανησυχεί πολύ. Αλλά τα άλλα ασιατικά νομίσματα δεν είναι, επομένως θα περιπλέξει τα πράγματα για τις κεντρικές τους τράπεζες», είπε.
Εκτός από την Ασία, και οι ευρωαγορές «τραντάζονται» από την ένταση στη Μέση Ανατολή, που άνοιξαν τη τελευταία συνεδρίαση της εβδομάδας αρνητικά. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 σημειώνει πτώση 0,6% στις πρώτες συναλλαγές, με τις βιομηχανικές και κατασκευαστικές μετοχές να υποχωρούν κατά 1,3%. Έπειτα από ένα ισχυρό ξεκίνημα στις αρχές του 2024, ο δείκτης οδεύει προς την πρώτη μηνιαία του απώλεια από τον Οκτώβριο.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες ανεβαίνουν
Μπροστά στις εξελίξεις αυτές, όπως μετέδωσε το CNBC, οι μετοχές των ασιατικών ναυτιλιακών εταιρειών σημείωσαν άνοδο μετά την είδηση για αντίποινα από το Ισραήλ στο Ιράν. Για την ακρίβεια, οι ιαπωνικές ναυτιλιακές εταιρείες Mitsui Osk Lines σημείωσαν άνοδο 1,81%, ενώ η Kawasaki Kisen και η Nippon Yusen ενισχύθηκαν κατά 0,34% και 1,44%, αντιστοίχως.
Ανοδικά κινήθηκαν και οι ναυτιλιακές εταιρείες του Χονγκ Κονγκ, με το Pacific Basin να σημειώνει άνοδο 8,68%. Η Cosco Shipping Holdings σημείωσε άνοδο πάνω από 4%, και η διεθνής εταιρεία logistics OOIL, η οποία κατέχει την Orient Overseas Container Line, ανέβηκε 4,5%.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
