THEPOWERGAME
Το ενδεχόμενο εμπλοκής του Ιράν σε πόλεμο με το Ισραήλ είναι σήμερα ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά και γενικότερα για την παγκόσμια ασφάλεια. Είναι ένα σενάριο το οποίο ξυπνά μνήμες της κρίσης του 1973 και που μπορεί σύντομα οι αναλυτές να αναγκαστούν να το ενσωματώσουν στις εκτιμήσεις τους, γιατί η Μέση Ανατολή είναι κρίσιμος ενεργειακός κόμβος για την παγκόσμια αγορά.
Η πρόσφατη τοποθέτηση του Ευάγγελου Μυτιληναίου, σύμφωνα με την οποία οι τιμές του φυσικού αερίου μπορεί να φτάσουν στα 500 ευρώ/κιλοβατώρα στην περίπτωση που το Ιράν εμπλακεί σε πόλεμο με το Ισραήλ, είναι ενδεικτική του κλίματος ανησυχίας που επικρατεί στην αγορά. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η δήλωση του Φατίχ Μπιρόλ, επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας. Σύμφωνα με τον Μπιρόλ, από τη Μέση Ανατολή προέρχεται το 1/3 των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου κι έτσι μια μεγάλη γεωπολιτική κρίση είναι ικανή να προκαλέσει παγκόσμιο πετρελαϊκό σοκ.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου και πριν από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, η JPMorgan προέβλεψε ότι η τιμή του Brent θα φτάσει στα 150 δολάρια το βαρέλι το 2026, από 88 δολάρια σήμερα. Η αμερικανική τράπεζα απέδωσε την πρόβλεψη στην αυξανόμενη ζήτηση και στην προβληματική παραγωγή. Με την κλιμάκωση του πολέμου και την εμπλοκή του Ιράν, το επίπεδο των 150 δολαρίων μπορεί να επιτευχθεί πολύ πιο σύντομα.
Αναλυτές της αυστραλιανής τράπεζας AMP προειδοποιούν ότι το Ισραήλ έχει σημαντικό κίνητρο να επιτεθεί κάποια στιγμή στο Ιράν. Γιατί το Ιράν στηρίζει τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς, προσφέροντας όπλα και τεχνογνωσία και παράλληλα διαθέτει πυρηνική δύναμη. Αν τελικά το Ισραήλ ή οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτεθούν στο Ιράν, οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να ξεπεράσουν γρήγορα το επίπεδο των 150 δολαρίων.
Το κλειδί για το πού θα φτάσουν οι τιμές είναι το κατά πόσο θα επηρεαστούν οι προμήθειες πετρελαίου από τους μεγαλύτερους παραγωγούς της Μέσης Ανατολής. Σε αυτούς δεν συγκαταλέγονται ούτε το Ισραήλ, ούτε ο Λίβανος ή η Συρία. Οι ίδιοι αναλυτές θεωρούν ότι όσα συμβαίνουν σήμερα στη Μέση Ανατολή δεν αποτελούν επανάληψη του Δ’ Αραβοϊσραηλινού Πολέμου ή του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ του 1973, γιατί σήμερα ορισμένες αραβικές χώρες έχουν καλύτερες σχέσεις με το Ισραήλ.
Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν πέρυσι, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έως τα 123,7 δολάρια, στο υψηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Αναλυτής του Bloomberg ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι στην περίπτωση που Ιράν και Ισραήλ οδηγηθούν σε πόλεμο, η τιμή του πετρελαίου θα φτάσει στα 150 δολάρια, γεγονός που θα περιορίσει την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας κατά 1,7% ή κατά περίπου 1 τρισ. δολάρια.
Η εμπλοκή του Ιράν θα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την παγκόσμια αγορά, γιατί η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν αντιστοιχεί στο 2,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης και γιατί από τα στενά του Χορμούζ περνάει το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου.
Η τιμή του φυσικού αερίου έχει εκτιναχθεί σε υψηλό επτά μηνών μετά την επίθεση της Χαμάς και από τα 36 ευρώ/κιλοβατώρα έχει ενισχυθεί κατά περίπου 40% στα 50 ευρώ/κιλοβατώρα. Στο αποκορύφωμα των ανησυχιών για την ενεργειακή κρίση, η οποία οξύνθηκε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η τιμή του ολλανδικού ttf έφτασε στο ιστορικό υψηλών των 339 ευρώ στις 26 Αυγούστου 2022. Από τις αρχές του 2023 η τιμή υποχώρησε αισθητά, γιατί αποφεύχθηκαν τα χειρότερα για την Ευρώπη και η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε έως τα 23 ευρώ στις αρχές Ιουνίου.
Το πού μπορεί να φτάσουν οι τιμές του φυσικού αερίου είναι άγνωστο και θα εξαρτηθεί από τους ίδιους σχεδόν παράγοντες που αφορούν και το πετρέλαιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από λίγους μήνες η Goldman Sachs προέβλεπε ότι το φυσικό αέριο θα ξεπερνούσε προς το τέλος του 2023 τα 100 ευρώ, χωρίς να υπάρχει ο παράγοντας του πολέμου στη Μέση Ανατολή.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
