THEPOWERGAME
To υψηλό ενεργειακό κόστος ήταν ο βασικότερος λόγος για κάποιες εισηγμένες να δουν τα αποτελέσματά τους όχι απλά να μειώνονται, αλλά και να περνούν σε ζημίες. Τόσο στη ναυτιλία, όσο και στη βαριά βιομηχανία, οι επιπτώσεις είναι σημαντικές, με βάση τα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν οι εισηγμένες για τη χρήση του 2022, ενώ έχει ενδιαφέρον η προσέγγισή τους για τη φετινή χρονιά. Σημαντικό είναι ότι οι εταιρείες μετακύλισαν το κόστος στον καταναλωτή, αναπροσαρμόζοντας την τιμολογιακή τους πολιτική. Στο πλαίσιο αυτό, για την ΑΝΕΚ το κόστος των καυσίμων αποτελεί το βασικότερο λειτουργικό κόστος του Ομίλου, με άμεση επίδραση στα αποτελέσματα κάθε περιόδου. Συνεπώς, σύμφωνα με την οικονομική έκθεση, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου είναι ο σημαντικότερος κίνδυνος διαχρονικά που αντιμετωπίζει ο Όμιλος. Οι τιμές των καυσίμων διακανονίζονται σε ευρώ, αλλά εμμέσως επηρεάζονται από την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου, στη βάση της οποίας διαμορφώνονται οι διεθνείς τιμές.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με απόφαση της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού ΙΜΟ, από το 2020 όλα τα πλοία του Ομίλου χρησιμοποιούν καύσιμο μεικτής περιεκτικότητας σε θείο 0,5%. Οι τιμές αγοράς καυσίμων του Ομίλου μεσοσταθμικά το 2022 σημείωσαν μεγάλη αύξηση πάνω από 80% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, ενώ τους πρώτους μήνες του 2023 παρατηρείται μια σχετική αποκλιμάκωση. Για την αντιμετώπιση του κινδύνου των υψηλών τιμών καυσίμων ο Όμιλος φροντίζει να αναπροσαρμόζει τακτικά την τιμολογιακή του πολιτική, ώστε να αντισταθμίσει κατά το δυνατόν την αρνητική επίδραση στα χρηματοοικονομικά του αποτελέσματα και τις ταμειακές του ροές. Το κόστος καυσίμων και λιπαντικών του Ομίλου για το 2022 αποτέλεσε το 56% του συνολικού κόστους πωληθέντων, έναντι 44% το 2021. Το κόστος των καυσίμων αποτελεί το σημαντικότερο στοιχείο λειτουργικού κόστους του Ομίλου, επομένως η αύξηση της τιμής του πετρελαίου αποτελεί τον σημαντικότερο κίνδυνο για τα χρηματοοικονομικά του αποτελέσματα. Κατά συνέπεια, ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση των διεθνών τιμών αναμένεται να επιφέρει ουσιωδώς δυσμενείς επιδράσεις στα λειτουργικά αποτελέσματα, τις ταμειακές ροές και τη χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου.
Από την πλευρά της, η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, θυγατρική της Βιοχάλκο, της οικογένειας Στασινόπουλου, αναφέρει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά φαίνεται να επιμένουν, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξανόμενη τάση στο κόστος παραγωγής, προερχόμενη κυρίως από τις ανοδικές τιμές ενέργειας, των πρώτων υλών και των μεταφορικών. Το περιβάλλον των τιμών του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση της ενέργειας στην Ευρώπη είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις γεωπολιτικές συνθήκες που διαμορφώνονται μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αναφέρει η εταιρεία. Συγκεκριμένα, για τον μετριασμό του κινδύνου της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου ο Όμιλος και η εταιρεία διενεργεί συναλλαγές επί παράγωγων χρηματοοικονομικών μέσων (Commodity Forward Start Swaps), ώστε να αντισταθμίσει τον κίνδυνο της διακύμανσης τιμών φυσικού αερίου, που εμπεριέχεται σε συγκεκριμένες μελλοντικές αγορές φυσικού αερίου, από τις συνθήκες της αγοράς.
Τα συμβόλαια παραγώγων Commodity Forward Start Swaps διαπραγματεύονται επί του χρηματιστηριακού δείκτη Title Transfer Facility (TTF). Μέχρι στιγμής φαίνεται μια αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου, καθώς η Ευρώπη κατάφερε, υποβοηθούμενη και από τον ήπιο χειμώνα, να αντεπεξέλθει στην πρόκληση της προμήθειας από εναλλακτικές πηγές, χωρίς όμως αυτό να δημιουργεί βεβαιότητα για τη διατήρησή τους σε χαμηλά επίπεδα για όλο το έτος. Ο Όμιλος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμος να ανταποκριθεί σε όποιες προσωρινές μεταβολές στη ζήτηση.
Οι τιμές της ενέργειας και οι αυξήσεις των επιτοκίων θα απασχολήσουν τη παγκόσμια αγορά και για το 2023. Αξίζει να σημειωθεί ότι στους περισσότερους επιμέρους κλάδους στους οποίους δραστηριοποιείται η εταιρεία οι τιμές των μετάλλων περνάνε πλήρως στην αγορά (pass-through), ενώ τόσο η εταιρεία, όσο και οι θυγατρικές της χρησιμοποιούν στρατηγική αντιστάθμισης των ταμειακών ροών για να αντιμετωπίσουν τις διακυμάνσεις μεταξύ αγορών και πωλήσεων. Αντίστοιχα, η εταιρεία χρησιμοποιεί τεχνικές αντιστάθμισης για μέρος του κόστους ενέργειας για μακροχρόνια συμβόλαια πώλησης προϊόντων.
Στην ΕΥΔΑΠ το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2022 ανήλθε σε 45,5 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 98%, ήτοι 22,6 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το 2021, όταν το κόστος προμήθειας ανήλθε σε 22,9 εκατ. ευρώ. Το φυσικό αέριο παρέμεινε το 2022 στα ίδια επίπεδα με το 2021, στα 0,7 εκατ. ευρώ. Η κατανάλωση καυσίμων το 2022 ανήλθε σε 0,9 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία διατηρεί συμβάσεις για την προμήθεια αμόλυβδης βενζίνης με σταθερό περιθώριο κέρδους για τον προμηθευτή, ενώ η τιμή ορίζεται ως η ισχύουσα τιμή λίτρου, όπως αυτή ανακοινώνεται από τα Ελληνικά Διυλιστήρια την ημέρα της παράδοσης.
Το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας δείχνει μια πτωτική πορεία. Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ:
- Είναι σε διαδικασία εύρεσης παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμού, για τη μείωση του κόστους προμήθειας (ανταγωνιστικότερες τιμές χρέωσης ενέργειας και ισχύος και μεγαλύτερες εκπτώσεις).
- Έχει δρομολογήσει μελέτες και διαγωνισμούς σε ενεργοβόρες εγκαταστάσεις της για την αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων, π.χ. αντλιών, με ενεργειακά αποδοτικότερα.
- Σχεδιάζει να τοποθετήσει συστήματα ενεργειακού ελέγχου (monitoring) των εγκαταστάσεών για βελτίωση των ενεργειακών τους επιδόσεων.
- Έχει δρομολογήσει διαδικασίες διαγωνισμών για δημιουργία Φ/Β σταθμών με ενεργειακό συμψηφισμό, για τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Όσον αφορά τις υπάρχουσες μονάδες ΑΠΕ, οι ισχύουσες συμβάσεις τόσο για τους Μ.Υ.Η.Σ. όσο και για το υπάρχον Φ/Β 1,97 MW αφορούν σταθερές τιμές. Η ΕΥΔΑΠ, στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας, έχει αναπτύξει:
- Εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα εγκατεστημένα στα υδραγωγεία της και στο ΚΕΛ Ψυττάλειας.
- Φωτοβολταϊκό σταθμό στις εγκαταστάσεις της ΜΕΝ Αχαρνών. Επίσης, τοποθετήθηκαν λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης οδοφωτισμού σε εκτεταμένους εξωτερικούς χώρους της ΕΥΔΑΠ.
Η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ανέρχεται σε 50,28%. Επιπλέον, η εταιρεία ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό 4 Φ/Β Σταθμών συνολικής ισχύος 3,5 MW. Ήδη οι 2 πρώτοι επί εδάφους (συνολική ισχύς 2 MW) βρίσκονται στη διαδικασία ανάδειξης οριστικού αναδόχου και οι άλλοι 2 επί στεγών (συνολική ισχύς 1,5MW) στη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού. Τέλος, η σταδιακή αντικατάσταση των συμβατικών οχημάτων με ηλεκτροκίνητα συνεχίζεται, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της εταιρείας.
Η Aegean, που εμφάνισε υπερδιπλασιασμό στην καθαρή κερδοφορία της το 2022, εκτίθεται σε κίνδυνο από τις διακυμάνσεις της τιμής του πετρελαίου, η οποία επηρεάζει άμεσα την τιμή των καυσίμων των αεροσκαφών. Για τη διαχείριση αυτού του κινδύνου, ο Όμιλος, όπως αναφέρεται στην οικονομική έκθεση, συνάπτει συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνου σε προϊόντα πετρελαίου που καλύπτουν ένα μέρος των εκτιμώμενων επιχειρησιακών αναγκών του. Μάλιστα, στις 31 Δεκεμβρίου 2022 ο Όμιλος είχε σε ισχύ προθεσμιακά συμβόλαια (παράγωγα προϊόντα) αγοράς καυσίμων που καλύπτουν ποσοστό 49% των προβλεπόμενων αναγκών σε καύσιμα για το 2023. Την 31η Δεκεμβρίου 2021, ο Όμιλος είχε σε ισχύ προθεσμιακά συμβόλαια (παράγωγα προϊόντα) αγοράς καυσίμων που καλύπτουν ποσοστό 44% των προβλεπόμενων αναγκών σε καύσιμα για το 2022.