THEPOWERGAME
Από τον Φεβρουάριο πάνω από ένα τρισ. δολάρια έχουν εξανεμιστεί από την χρηματιστηριακή αξία των μετοχών κινεζικών εταιρειών στο εξωτερικό. Είναι, σύμφωνα με την αμερικανική Goldman Sachs, το μεγαλύτερο κύμα ρευστοποιήσεων που έχει καταγραφεί στην ιστορία των αγορών. Από τις αρχές της εβδομάδας, μάλιστα, οι μετοχές των κινεζικών εταιρειών στη Wall Street υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2008.
Συγκεκριμένα, ο δείκτης Nasdaq Golden Dragon Index έχασε το 15% της αξίας του μέσα στο προηγούμενο 48ώρο, οδηγώντας στις μεγαλύτερες απώλειες 13ετίας. Μετέπειτα, δηλαδή την Τετάρτη, οι μετοχές των τεχνολογικών κολοσσών Tencent και Alibaba απώλεσαν το 10% και 7,7% της αξίας τους στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, ενώ ο χρηματιστηριακός δείκτης Hang Seng διολίσθησε πάνω από 5%. Η μετοχή της πλατφόρμας παραδόσεων (delivery) Meituan παρουσίασε πτώση 17%.
Παραδόξως καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μνημειώδη απώλεια έχει διαδραματίσει το Πεκίνο. Εδώ και κάποιο καιρό η Κίνα έχει αποφασίσει να δαμάσει τους τεχνολογικούς κολοσσούς της και να αποτρέψει κάθε πιθανότητα να περάσουν από το ραντάρ των ρυθμιστικών αρχών του εξωτερικού και ειδικότερα των ΗΠΑ.
Τα σχέδια του Πεκίνου πήραν νέα τροπή στα τέλη της περασμένης εβδομάδας. Σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε στον Τύπο έγινε γνωστό πως στο στόχαστρο των αρμόδιων αρχών μπήκαν και τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία θεωρούνται πια μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Είναι ένας κλάδος που αποτιμάται στα 120 δισ. δολάρια και έχει προσελκύσει επενδύσεις από ομίλους όπως η αμερικανική BlackRock, η κινεζική Tencent και η ιαπωνική Softbank.
Πληροφορίες του διεθνούς Τύπου μαρτυρούν, επίσης, πως η Κίνα δεν επιθυμεί οι αμερικανικές εποπτικές αρχές να αποκτήσουν ποτέ καμία πρόσβαση στην τεράστια βάση δεδομένων που διαθέτουν πλατφόρμες όπως αυτή των ιδιωτικών μετακινήσεων Didi, η μετοχή της οποίας κατέρρευσε κατά 25% λίγες ημέρες μετά την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ανάλογα σχέδια της εταιρείας ηλεκτρονικού εμπορίου Xiaohongshu, της εφαρμογής φυσικής κατάστασης Keep και της εταιρείας ιατρικών δεδομένων LinkDoc Technology αναβλήθηκαν λόγω της σκληρής στάσης του Πεκίνου, αναφέρει το CNN.
Έπειτα το Πεκίνο φέρεται να έχει επιφυλάξεις για την τεράστια επιρροή που μπορεί να έχουν οι τεχνολογικοί κολοσσοί του στην εγχώρια αγορά. Μέσα σε λίγους μήνες, η αυτοκρατορία του Τζακ Μα διασπάστηκε καθώς θεωρείται πως ο Κινέζος δισεκατομμυριούχος ενόχλησε με την άσκηση κριτικής για τον τρόπο λειτουργίας των κρατικών τραπεζών. Αμέσως μετά τα ατυχή σχόλια του Μα, αναβλήθηκε η διπλή δημόσια εγγραφή του κολοσσού ψηφιακής τραπεζικής Ant Group στη Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ, δόθηκε εντολή για τη διάσπαση του και επιβλήθηκε πρόστιμο 2,75 δισ. δολαρίων στον «συγγενή» όμιλο ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba για την μονοπωλιακή συμπεριφορά του.
Την ίδια ώρα, οι κινεζικές αγορές προσελκύουν μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον. Το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg και η βρετανική εφημερίδα Financial Times υπολογίζουν πως οι τοποθετήσεις ξένων επενδυτών σε κινεζικές μετοχές και ομόλογα έχουν αυξηθεί κατά 40% εδώ και έναν χρόνο, ξεπερνώντας τα 800 δισ. δολάρια. Μόνον οι επενδύσεις σε κινεζικά ομόλογα από το εξωτερικό υπερβαίνουν τα 75 δισ. δολάρια με άνοδο 50% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Οι τοποθετήσεις αυτών των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων γίνονται μέσα από πλατφόρμες του Χονγκ Κονγκ που είναι συνδεδεμένες με τα χρηματιστήρια της Σεντσέν και του Χονγκ Κονγκ.
Αλλά έως ποιο βαθμό θα μείνει ζωηρό το επενδυτικό ενδιαφέρον σε μια οικονομία που ασκείται τόσο μεγάλος έλεγχος στο επιχειρείν; Εάν είναι κάτι που έχει διδαχθεί η Δύση μέσα από την σύγχρονη ιστορία της είναι πως ο καπιταλισμός συμβαδίζει με τη δημοκρατία διότι και τα δυο συστήματα αφήνουν περιθώρια στην ατομική έκφραση και την ελεύθερη βούληση. Επί βιομηχανικής επανάστασης, ο καπιταλισμός είχε θεριέψει και μετά χαλιναγωγήθηκε με νόμους και κανόνες. Πολίτες και καταναλωτές ή επιχειρηματίες είναι σήμερα δυο όψεις του ιδίου νομίσματος. Βέβαια κάθε σύστημα έχει πάντα περιθώρια βελτίωσης.
Αλλά, μπορεί να επιβιώσει καπιταλισμός με χαλινάρια; «Είναι πιθανό να δούμε την άσκηση μεγαλύτερου ελέγχου από το κράτος, καταλήγοντας ίσως με την κρατικοποίηση δεδομένων», σχολίασε ο Μπέντζαμιν Κίου, συνέταιρος στη νομική εταιρεία Loeb & Loeb στο Χονγκ Κονγκ, στους New York Times. Ενώ ο τεχνολογικός σύμβουλος και επενδυτής ο Λι Τσενγκ Ντουνγκ, προσθέτει στην αμερικανική εφημερίδα, «προς το παρόν, οι εταιρείες του Διαδικτύου που δεν “πολιτικά ορθές” θα καταλήγουν σε αδιέξοδο».