THEPOWERGAME
Η μεγάλη αύξηση, της τάξης του 45%, στις online πωλήσεις τροφίμων, με τη μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στις ηλικίες 18-35, είναι μία από τις βασικότερες αλλαγές που προκάλεσε η πανδημική κρίση στα καταναλωτικά πρότυπα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προτάσσοντας την υγεία τους και την ασφάλεια τροφίμων, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές στράφηκαν σε πιο υγιεινές επιλογές με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών να αυξάνεται κατά 32% και 27% αντίστοιχα καθώς και σε επιλογές τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων διατροφής, που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Παράλληλα, μένοντας στο σπίτι διαχειρίστηκαν καλύτερα τα αποθέματα τροφίμων με αποτέλεσμα η απώλεια τροφίμων να μειωθεί σε κάποιες χώρες όπως η Ιταλία ακόμη και κατά 66%. Επιπρόσθετα, σαφής ήταν η προτίμησή τους σε συσκευασμένα προϊόντα καθώς θεώρησαν ότι οι πιθανότητες επιμόλυνσης είναι μικρότερες.
Αυτά είναι τα βασικότερα συμπεράσματα μελέτης που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προκειμένου να καταγραφούν οι επιπτώσεις του Covid-19 στον αγροτικό τομέα και την βιομηχανία τροφίμων στην ΕΕ.
Ανθεκτικός ο αγροδιατροφικός τομέας – μείωση εισοδήματος αγροτών
Συνολικά, ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποδείχθηκε εξαιρετικά ανθεκτικός καθώς η συνολική οικονομική απόδοσή του (σε αξία) μειώθηκε μόλις 1,4% συγκριτικά με το 2019. Συγκριτικά, όμως, με τον μέσο όρο της 5ετίας 2015-9, η οικονομική απόδοσή του ήταν αυξημένη κατά 2,9%.
Το εισόδημα των αγροτών μειώθηκε όμως κατά -7,9% το 2020 συγκριτικά με το 2019, η παραγωγή τροφίμων και ποτών κατά -9% το δεύτερο εξάμηνο του 2020 συγκριτικά με το 2019, ενώ πολύ μεγάλες, άνω του 60%, ήταν οι απώλειες στον τομέα της εστίασης λόγω του πολύμηνου lockdown.
Στα 63,9 δισ. ευρώ το ύψος των κορονοενισχύσεων
Όσον αφορά στις κορονοενισχύσεις, από την μελέτη προκύπτει ότι την περίοδο Μαρτίου 2020 – Ιανουαρίου 2021 καταβλήθηκαν σε αγρότες και επιχειρήσεις του τομέα των τροφίμων από τα κράτη – μέλη 63,9 δις ευρώ, για τα οποία αξιοποιήθηκε το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ. Καθώς η συνεισφορά της ΕΕ, μόλις 80 εκατ. ευρώ για ιδιωτική αποθεματοποίηση στο κρασί την ώρα μάλιστα που το αποθεματικό κρίσεων της ΚΑΠ δεν ενεργοποιήθηκε καν, ήταν πολύ μικρή, οι συντάκτες της μελέτης προβλέπουν ότι τα κράτη – μέλη, όπως στην πανδημική κρίση, έτσι και στο μέλλον θα συνεχίσουν να σηκώνουν το βάρος της στήριξης του αγροδιατροφικού τομέα. Πολύ περισσότερο καθώς ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ θα είναι μειωμένος στην περίοδο 2021-27. Για να ενισχυθούν τα κράτη – μέλη προτείνουν να αποσυνδεθεί το αποθεματικό κρίσεων από τις άμεσες ενισχύσεις των αγροτών και να εφαρμοστούν βελτιωμένα μέτρα διαχείρισης της αγοράς με βάση και την εμπειρία της κρίσης
Μεγάλη αύξηση στις εξαγωγές χοίρειου και αιγοπρόβειου κρέατος
Όσον αφορά στους επιμέρους κλάδους, η εικόνα το 2020 συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2015-9 έχει, με βάση τη μελέτη, ως εξής (σε αξία παραγωγής):
- Βοδινό κρέας: Λόγω της αναστολής λειτουργίας των εστιατορίων, η παραγωγή μειώθηκε κατά -6%, το ενδοκοινοτικό εμπόριο κατά -7% και οι εξαγωγές εκτός ΕΕ κατά -3%.
- Χοίρειο κρέας: Πολύ μεγάλη ήταν η αύξηση (54%) στις εξαγωγές εκτός ΕΕ, λόγω κυρίως της αυξημένης ζήτησης από την Κίνα. Η παραγωγή αυξήθηκε κατά 9% και το ενδοκοινοτικό εμπόριο κινήθηκε ανοδικά κατά 5%.
- Αιγοπρόβειο κρέας: Μεγάλη ήταν η αύξηση και στις εξαγωγές εκτός ΕΕ του αιγοπρόβειου κρέατος (26%), λόγω κυρίως της αύξησης της ζήτησης από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, την ώρα που η παραγωγή μειώθηκε κατά -3% και το ενδοκοινοτικό εμπόριο κατά -7%.
- Πουλερικά: Αντίθετα, στα πουλερικά όπου οι εταιρείες παραγωγής στράφηκαν στην παραγωγή προϊόντων για τη λιανική, αυξήθηκε κατά 7% το ενδοκοινοτικό εμπόριο, ενώ μειώθηκε οριακά (-0,4%) η παραγωγή και ελαφρά οι εξαγωγές εκτός ΕΕ (-3%).
- Γάλα και τυριά: Ανοδικά κινήθηκαν οι εξαγωγές εκτός ΕΕ (15%), το ενδοκοινοτικό εμπόριο (6%) και η παραγωγή (6%).
- Αυγά: Οριακή άνοδο κατέγραψαν παραγωγή και ενδοκοινοτικό εμπόριο (1%), ενώ οι εξαγωγές εκτός ΕΕ αυξήθηκαν ελαφρά κατά 3%.
- Ζάχαρη: Πολύ μεγάλη ήταν η μείωση (-44%) στις εξαγωγές εκτός ΕΕ, ενώ το ενδοκοινοτικό εμπόριο μειώθηκε κατά 2%.
- Κρασί: Λόγω του lockdown στο κανάλι της horeca, η παραγωγή μειώθηκε κατά -5% και οι εξαγωγές εκτός ΕΕ κατά -2%, ενώ το ενδοκοινοτικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 4%.
- Φρούτα και λαχανικά: Αυξήθηκαν κατά 10% η παραγωγή και το ενδοκοινοτικό εμπόριο και κατά 4% οι εξαγωγές εκτός ΕΕ.
- Πατάτες: Μεγάλη ήταν η μείωση στις εξαγωγές εκτός ΕΕ (-24%), ενώ η παραγωγή και το ενδοκοινοτικό εμπόριο αυξήθηκαν κατά 5% και 7% αντίστοιχα.
- Άνθη – Καλλωπιστικά φυτά: Παρά τις πολύ μεγάλες απώλειες άνω των 4 δις ευρώ στο πρώτο κύμα της πανδημίας, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 5%, το ενδοκοινοτικό εμπόριο κατά 9% και οι εξαγωγές εκτός ΕΕ κατά 6%.