THEPOWERGAME
Η ιστορία του Narendra Modi, του πρωθυπουργού της Ινδίας, είναι ένας μύθος στον οποίο η τύχη παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Από μια καντίνα τσαγιού στον επαρχιακό σιδηροδρομικό σταθμό της Γκουτζαράτ ανελίχθηκε σε ηγέτη της Πολιτείας και στη συνέχεια της χώρας του, της μεγαλύτερης δημοκρατίας στον κόσμο. Ωστόσο, η τύχη δεν διαρκεί για πάντα. Και για τον κ. Modi η τρέχουσα εποχή των μουσώνων δεν είναι η μόνη που αποδεικνύει ότι ενός κακού μύρια έπονται.
Ο βαρύς απολογισμός από το δεύτερο κύμα της covid-19 στην Ινδία – το οποίο βρίσκεται πλέον σε ύφεση – παραμένει ασαφής. Βάσει λογικών υποθέσεων οι μέχρι στιγμής νεκροί από τον ιό ανέρχονται σε 2 εκατομμύρια περίπου, καθιστώντας την πανδημία τη χειρότερη καταστροφή που έπληξε τη χώρα μετά τον λιμό της Βεγγάλης του 1943. Όμως, τα δεινά του κ. Modi υπερβαίνουν το γεγονός ότι είναι επικεφαλής, και ίσως να λαμβάνει ορισμένες ατυχείς αποφάσεις, σε μια τόσο δύσκολη στιγμή.
Η οικονομία της Ινδίας, η οποία είχε επιβραδυνθεί ακόμη και πριν από την πανδημία και στη συνέχεια συρρικνώθηκε κατά 7% κατά τη διάρκεια του έτους έως τις 31 Μαρτίου, έχει πλέον βαλτώσει αντί να επανεκκινήσει. Ωστόσο, ενώ ο απλός λαός νοιώθει το βάρος του αυξανόμενου πληθωρισμού, της ανεργίας, του υποσιτισμού και της φτώχειας-που λαμβάνουν δραματικότερες διαστάσεις εξαιτίας της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι εκτεταμένοι θάνατοι και οι ασθένειες – οι πλουσιότεροι της χώρας γίνονται όλο και πλουσιότεροι. Ο πλούτος του Gautam Adani, ενός δισεκατομμυριούχου της Γκουτζαράτ, αυξήθηκε κατά 43 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την χρονιά της πανδημίας, ενώ μια πρόσφατη κατακόρυφη πτώση της αγοράς την μείωσε κατά 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Με τις εσωτερικές πιέσεις να αυξάνονται και τους εκλογείς του, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών, των γιατρών και των μεταναστών εργαζομένων, να εκφράζουν ανοιχτά το θυμό και τη δυσαρέσκειά τους, το κόμμα του κ. Modi τιμωρήθηκε ταπεινωτικά στις πρόσφατες τοπικές εκλογές. Τον Μάιο, οι ψηφοφόροι στη Δυτική Βεγγάλη, όπου ο πρωθυπουργός διεξήγαγε έντονη προεκλογική εκστρατεία, παρά τις ενδείξεις ότι η covid-19 παρουσίαζε ανοδικές τάσεις, έδωσαν μεγάλη πλειοψηφία στους αντιπάλους του (ο κ. Modi απεικονίζεται κατά τη διάρκεια της περιοδείας).
Το διεθνές κύρος της κυβέρνησής του έχει επίσης πληγεί. Τα κινέζικα στρατεύματα αρνούνται να αποχωρήσουν από την διεκδικούμενη από την Ινδία επικράτεια που κατέλαβαν πριν από ένα χρόνο, ενώ ο κομπασμός της Ινδίας ότι είναι υπερδύναμη στα εμβόλια γρήγορα αποδείχθηκε κάλπικος: η κυβέρνηση Modi προμήθευσε με ελάχιστα εμβόλια ακόμη και το λαό της, πόσο μάλλον τους ξένους. Παρά την πρόσκληση να συμμετάσχει την προηγούμενη εβδομάδα στη συνάντηση της ομάδας των πλούσιων δημοκρατιών G7 ως διακεκριμένος επισκέπτης, ο πρωθυπουργός της Ινδίας, ο οποίος λατρεύει να φωτογραφίζεται σε κάθε ευκαιρία, έλαμψε τελικά δια της απουσίας του.
Εν ολίγοις, όλες σχεδόν οι υποσχέσεις με τις οποίες ξεκίνησε η πρωθυπουργία του κ. Modi πριν από επτά χρόνια, εξανεμίστηκαν εν ριπή οφθαλμού. Οι αντίπαλοί του, είναι πλέον σε θέση να του καταφέρουν το ένα χτύπημα μετά το άλλο. Η πιο πρόσφατη κατηγορία είναι υποκρισία. Η κυβέρνησή του εκφοβίζει αδιάκοπα όσους της ασκούν κριτική, ακόμη και σε πλατφόρμες, όπως το Twitter, όπου μεταφέρουν τα μηνύματά τους. Παρόλα αυτά αυτοανακηρύσσεται πρωταθλήτρια της ελευθερίας. «Η κυβέρνηση Modi πρέπει να εφαρμόσει στην Ινδία αυτά που διακηρύσσει στον κόσμο», ήταν το καυστικό σχόλιο του Palaniappan Chidambaram, ενός ανώτερου στελέχους του αντιπολιτευόμενου κόμματος του Κογκρέσου, μετά τη βιντεοσκοπημένη ομιλία του κ. Modi στη συνάντηση των G7 στην οποία διακήρυξε ότι η Ινδία είναι ο «φυσικός σύμμαχος των ανοιχτών κοινωνιών».
Για οποιονδήποτε άλλο ηγέτη μια τέτοια συσσώρευση κακών ειδήσεων θα μπορούσε να αποβεί μοιραία. Αλλά ο κ. Modi δεν είναι ένας συνηθισμένος ηγέτης. Παρά τον αυξανόμενο θυμό, όχι μόνο μεταξύ των ινδικών ελίτ, αλλά ακόμη και μεταξύ των πιστών του Κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP), οι πιθανότητες ο πρωθυπουργός να ανατραπεί πριν από το τέλος της θητείας του παραμένουν σχεδόν μηδενικές. Πράγματι, εάν η κυβέρνησή του δεν διαπράξει ακόμη περισσότερα λάθη, και οι αντίπαλοί της δεν ξεκαθαρίσουν κατά κάποιο τρόπο την σύγχυση που τους διακατέχει, ο κ. Modi θα έχει και πάλι, όπως φαίνεται, τον τελευταίο λόγο. Οι επόμενες γενικές εκλογές της Ινδίας το 2024 θα μπορούσαν να τον βρουν να επιστρέφει για να καταλάβει την νέα πρωθυπουργική κατοικία που κατασκεύασε για τον εαυτό του, και η οποία έχει γίνει αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης.
Αυτά συμβαίνουν επειδή ο κ. Modi έχει κάτι περισσότερο από την τύχη στο πλευρό του. Έχει χάρισμα, αρκετό για να διατηρήσει την εικόνα του ως λαοφιλούς ισχυρού ηγέτη, ακόμη και πέρα από τη βάση των Ινδουιστών-εθνικιστών οπαδών του. Όπως οι οπαδοί του Donald Trump στην Αμερική, έτσι και οι θαυμαστές του κ. Modi φαίνεται να παραμένουν ανεπηρέαστοι από τα εντυπωσιακά στοιχεία για λήψη κακών αποφάσεων. Οι δημοσκοπήσεις, αν και γενικά αναξιόπιστες στην Ινδία, αποκαλύπτουν σαφείς τάσεις. Η MorningConsult, η οποία παρακολουθεί τα ποσοστά σε εθνικό επίπεδο των εκλεγμένων ηγετών 13 χωρών, δείχνει, κατά το προηγούμενο έτος, μια πτώση 20 πόντων στο ποσοστό των Ινδών που εγκρίνουν τον κ. Modi. Ωστόσο, βρισκόμενος στο 66% στις αρχές Ιουνίου, εξακολουθεί να ξεπερνά όλους τους υπόλοιπους. Μια άλλη πρόσφατη έρευνα της Prashnam, μιας ινδικής εταιρείας δημοσκοπήσεων, διαπίστωσε ότι, παρόλο που το 42% των ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι υπέφεραν σε προσωπικό επίπεδο από την covid-19 κατηγόρησαν την κυβέρνηση του Modi, ένα μεγαλύτερο ποσοστό κατηγόρησε τους τοπικούς ηγέτες ή απλά την μοίρα.
Ακόμα και οι σκεπτικιστές που σημειώνουν ότι ακόμα και η παλαιότερη, πιο γκρίζα εικόνα του κ. Modi, έχει χάσει την ελκυστικότητά της και ότι μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα στην εξουσία, οι επιθέσεις του εναντίον των αντιπάλων του κάνουν λιγότερη αίσθηση, παραδέχονται ότι έχει στα χέρια του άλλο ένα δυνατό χαρτί. Το BJP παραμένει μια τρομακτική πολιτική μηχανή. Όποια δημόσια αρχεία υπάρχουν σχετικά με τα άδυτα της ινδικής πολιτικής χρηματοδότησης δείχνουν ότι το κόμμα συγκεντρώνει περισσότερα από τα τέσσερα πέμπτα των γνωστών συνεισφορών σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα κόμματα μαζί. Το BJP απολαμβάνει επίσης της σταθερής υποστήριξης του ισχυρού ινδουιστικού-εθνικιστικού parivar ή της οικογένειας, ενός αστερισμού ομάδων που περιλαμβάνουν
από εμπορικές και φοιτητικές ενώσεις έως συμμορίες. Παρά τις περιστασιακές αστοχίες και την επιφυλακτικότητα της περιφέρειας της Ινδίας έναντι του βασικού πυρήνα υποστήριξης του κόμματος που αποτελείται από τις περιοχές που μιλούν Χίντι, το BJP παραμένει το μόνο κόμμα που μπορεί να επιδείξει πολιτικό ταλέντο και να διεκδικήσει τις εκλογές σχεδόν οπουδήποτε στη χώρα.
Ο κ. Modi κρατάει ένα ισχυρό χαρτί ακόμα. Παρά τα πλήγματα που έχει ό ίδιος καταφέρει εναντίον της κυβέρνησής του, και παρά τις σποραδικές νίκες της στις εκλογές, η αντιπολίτευσης στην Ινδία παραμένει τόσο κατακερματισμένη και ευάλωτη όσο ποτέ. Η μόνη ελπίδα για ανάκαμψη βρίσκεται στη δημιουργία ενός απίθανου συνασπισμού, όπως το Ισραηλινό Μέτωπο, που ένωσε τους σκληρούς δεξιούς Σιωνιστές με αριστερά και αραβικά κόμματα, και πρόσφατα έβαλε τέλος την 12χρονη κυριαρχία του Binyamin Netanyahu.
Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής αντιπολίτευσης της Ινδίας αποτελείται από περιφερειακά κόμματα που αρκούνται να πετύχουν ένα modus vivendi με το «κέντρο» όπου το BJP βασιλεύει. Το Κογκρέσο κυβέρνησε την Ινδία ως εικονικό φέουδο για δεκαετίες και εξακολουθεί να προσποιείται ότι έχει επιρροή σε εθνικό επίπεδο. Αλλά υπό τον σημερινό του ηγέτη, Rahul Gandhi, δεν έχει ούτε τη δυνατότητα να προσελκύσει τις μάζες, ούτε το κύρος και την ευελιξία να βρει συμμάχους. Ο συντάκτης και αρθρογράφος Samar Halarnkar πιστεύει ότι «όσο λαβωμένος και να είναι ο Modi μετά από τόσες άκαιρες αποφάσεις όσον αφορά στην αντιμετώπιση της πανδημίας, ο Rahul Gandhi, ο οποίος έκανε σχεδόν τα πάντα σωστά είναι απίθανο να θεωρηθεί ως καλύτερη εναλλακτική». Για να υπάρξει αλλαγή, δεν είναι μόνο η τύχη του κ. Modi που πρέπει να αλλάξει.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
