Ελ Ζόντε: Μία παραλία για σερφ έγινε το πρώτο παγκόσμιο πείραμα bitcoin

Πολύ πριν το Ελ Σαλβαδόρ υιοθετήσει το bitcoin ως νόμιμο νόμισμα, μία περίεργη ιστορία που αρχικά έμοιαζε με απάτη μετέτρεψε το Ελ Ζόντε, μία εξωτική παραλία του Ελ Σαλβαδόρ, της κεντροαμερικανικής χώρας του Ειρηνικού, στο πρώτο παγκόσμιο πείραμα bitcoin.

Όπως περιγράφει στο Bloomberg Businessweek ένας Αμερικανός που έχει μεταναστεύσει στη μικρή παραθαλάσσια κοινότητα του Ελ Ζόντε με την οικογένειά του εδώ και 17 χρόνια, ο Μάικλ Πίτερσον, στις αρχές του 2019 του έγινε μία πρόταση από έναν ανώνυμο δωρητή από την Καλιφόρνια, μέσω γνωστών στην Ευαγγελική Εκκλησία του Ελ Σαλβαδόρ. Ο Καλιφορνέζος -την ταυτότητα του οποίου, υποστηρίζει πως δεν γνωρίζει μέχρι σήμερα- είχε αγοράσει μία σημαντική ποσότητα bitcoin. Και καθώς ανέβαινε η αξία του, επιθυμούσε να δημιουργήσει μία τοπική οικονομία που θα «τρέχει» με το κρυπτονόμισμα.  

Ο Πίτερσον, ο οποίος είχε γνωρίσει το Ελ Ζόντε σε ένα ταξίδι για σερφ, βρήκε την πρόταση δελεαστική, πείστηκε από τον οικονομικό σύμβουλο -που μεσολάβησε στο μεταξύ στις επαφές του με τον ανώνυμο δωρητή- και αποφάσισε να αναλάβει, όπως λέει, το εγχείρημα.

Η μικρή κοινότητα έμοιαζε ιδανική. Απομονωμένη από τον έξω κόσμο, δεν διέθετε υποκατάστημα τράπεζας, ούτε ATM, ενώ οι ντόπιοι ζούσαν από τον τουρισμό και από εμβάσματα συγγενών τους που είχαν μεταναστεύσει και εργάζονταν στις ΗΠΑ. Το mobile banking είχε ήδη βρει πρόσφορο έδαφος στη Βραζιλία, σαν ένας πιο εύκολος τρόπος γρήγορης μεταφοράς χρημάτων και ως δικλείδα ασφαλείας απέναντι στον υπερπληθωρισμό.

Εφαρμογές ψηφιακών πορτοφολιών είχαν ήδη βρει κοινό στην Ινδία ή την Κένυα, χώρες στις οποίες μεγάλο τμήμα του πληθυσμού δεν διαθέτει τραπεζικό λογαριασμό. Στο Ελ Σαλβαδόρ,  το 70% των κατοίκων δεν έχει πρόσβαση σε παραδοσιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες ενώ, εδώ και δύο δεκαετίες, η χώρα είχε εγκαταλείψει το δικό της νόμισμα και είχε υιοθετήσει το δολάριο.

Η παραλία του Bitcoin

Το πρότζεκτ ονομάστηκε Bitcoin Beach («Παραλία του Bitcoin») και γρήγορα εξελίχθηκε σε ένα συνδυασμό φιλανθρωπικού εγχειρήματος, πειράματος για εναλλακτικά νομίσματα και αντικαπιταλιστική πρωτοβουλία. Η τοπική κοινωνία αρχικά δεν ήταν τόσο δεκτική. Αυτό όμως άλλαξε, με την έλευση της πανδημίας του κορονοϊού. 

Η τουριστική βιομηχανία του Ελ Σαλβαδόρ πάγωσε μέσα στην καραντίνα, η τοπική οικονομία του Ελ Ζόντε κατέρρευσε και ο Πίτερσον άρχισε να κάνει τις πρώτες μεταφορές σε bitcoin ποσών ισοδύναμων με 35 δολάρια σε 500 οικογένειες της περιοχής. Αρχικά χρησιμοποιούσε την εφαρμογή Wallet of Satoshi για τις μεταφορές κρυπτονομισμάτων, γρήγορα όμως δημιουργήθηκε η ανάγκη για μία εφαρμογή προσαρμοσμένη στο πείραμα. 

Στο μεταξύ η φήμη του Ελ Ζόντε ως κρυπτοκοινότητα αναπτυσσόταν. Εκπατρισμένοι Αμερικανοί και νεαροί σέρφερ, συνενώθηκαν με ακτιβιστές κατά της «απληστίας του τραπεζικού συστήματος», nerds («σπασίκλες») της τεχνολογίας και μικρούς επενδυτές που είχαν ήδη στραφεί στα κρυπτονομίσματα. 

Ο Μαρκ Σάτερ, ο άνθρωπος που δημιούργησε την εφαρμογή Square που συνεχίζει να χρησιμοποιείται σήμερα στην τοπική οικονομία του bitcoin, ήταν ένας πρώην trader της Wall Street που έχασε τη δουλειά του επειδή συμμετείχε στις διαμαρτυρίες του κινήματος Occupy Wall Street. Η δυναμική του bitcoin τον τράβηξε αμέσως, αλλά το Ελ Ζόντε το επισκέφτηκε τυχαία, καθ’οδόν προς την Αργεντινή. Τελικά παρέμεινε.

Το πρώτο τρίμηνο του 2021, οι πωλήσεις της εταιρείας του, της Square, που δημιούργησε την εφαρμογή Cash App τριπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας τα 5,06 δισεκατομμύρια δολάρια. H εφαρμογή Bitcoin Beach Wallet, που εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο, χρησιμοποιεί τεχνολογία που διευκολύνει τις μικρές συναλλαγές.

Δείχνει στους χρήστες τί κατέχουν σε Bitcoin και πού μπορούν να τα ξοδέψουν. Τα καταστήματα στην περιοχή κοστολογούν τα πάντα σε δολάρια. Οι τιμές, λένε, παραμένουν αμετάβλητες είτε ανεβαίνει είτε πέφτει η αξία του ευμετάβλητου κρυπτονομίσματος.

Η απόφαση της κυβέρνησης του Ναγκίμπ Μπουκέλε να γίνει το Ελ Σαλβαδόρ η πρώτη χώρα που υιοθετεί το κρυπτονόμισμα ως νόμιμο (αλλά όχι μοναδικό) νόμισμα της χώρας, έδωσε νέα ώθηση στην παραλία του Bitcoin, καθώς άνθρωποι από όλη τη χώρα συρρέουν για να δουν πώς λειτουργεί το πείραμα. Από τότε που υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για το bitcoin, τράπεζες, εταιρείες τηλεφωνίας και άλλες επιχειρήσεις ζητούν πληροφορίες για το πρότζεκτ και γενικότερα για το κρυπτονόμισμα.

Ο ίδιος ο Πίτερσον, ο οποίος διοχετεύει το απόθεμα bitcoin που διαχειρίζεται σε έργα όπως ένα πρόγραμμα για ναυαγοσώστες 5.000 δολαρίων, έχει θέσει ως στόχο τη δημιουργία μίας ονλάιν «κοινοτικής τράπεζας» bitcoin, προκειμένου να εφαρμοστεί το μοντέλο σε όλη τη χώρα. «Θέλουμε να αυξήσουμε τη δυναμική μας και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας Bitcoin στο Ελ Σαλβαδόρ» λέει.

Οι κίνδυνοι αν το bitcoin μετατραπεί σε bear market

Όμως το πείραμα δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί στα… δύσκολα. «Θα με ενδιέφερε πολύ να δω τί θα γίνει αν η αγορά του bitcoin μπει σε φάση bear market λέει ο Βρετανός broadcaster Πίτερ ΜακΚόρμακ, δημιουργός του πιο δημοφιλούς podcast για bitcoiners What Bitcoin Did.

«Αν έχεις ένα κατάστημα και κάνεις πωλήσεις 50 δολαρίων την ημέρα σε bitcoin και ξαφνικά (με την αύξηση της τιμής του) αυτές γίνουν 60 δολάρια, αυτό είναι ωραίο. Τί γίνεται όμως όταν αρχίσει να πέφτει στα 40 ή 30 δολάρια;»

Οι κάτοικοι πανικοβλήθηκαν με τις πρώτες αναταράξεις στις τιμές του κρυπτονομίσματος, με τον ίδιο τον Πίτερσον που το εισηγήθηκε να προσπαθεί να τους εξηγήσει πώς λειτουργεί η αγορά.

Η ομάδα του τους προετοιμάζει ήδη για έναν παρατεταμένο κύκλο καθοδικής πορείας, ενώ μετατρέπει κάποια ποσά σε δολάρια ή προχωρά σε μεγάλες αγορές, όσο ακόμη η τιμή του κινείται σε υψηλά επίπεδα. Περίπου 18 μήνες από την έναρξη του πρότζεκτ, το 90% των νοικοκυριών της περιοχής συναλλάσσονται τακτικά σε bitcoin, μέσω της εφαρμογής Strike, του ενός ATM για συναλλαγές bitcoin στην περιοχή και διαπροσωπικές συναλλαγές.

Ένας εργολάβος της περιοχής πληρώνει τους εργάτες σε bitcoin. Λέει πως στο παρελθόν έχανε μία μέρα κάθε μήνα, για να μετακινηθεί προς την κοντινότερη τράπεζα προκειμένου να προχωρήσουν οι πληρωμές.

Μία ντόπια αγοράζει bitcoin από τους κατοίκους, όταν χρειάζονται μετρητά και τα διοχετεύει σε επενδυτές που έρχονται στην παραλία από ολόκληρο το Ελ Σαλβαδόρ.

Πάντως εν όψει μίας ενδεχόμενης καθοδικής πορείας του κρυπτονομίσματος, που έχει αποδειχθεί μάλιστα ιδιαίτερα δεκτικό στις αναταράξεις από τις δηλώσεις ισχυρών θεσμικών επενδυτών, όπως ο Έλον Μασκ, ο διάσημος οικονομολόγος Στιβ Χάνκε, προειδοποίησε ότι η απόφαση επισημοποίησης του bitcoin μπορεί να οδηγήσει στην ολική κατάρρευση της οικονομίας του Ελ Σαλβαδόρ.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!