THEPOWERGAME

Θα έπρεπε να είναι το όνειρο ενός συμβούλου διαχείρισης. Ο οργανισμός είναι τεράστιος. Η διόγκωση είναι πρόβλημα. Το νέο αφεντικό είναι πρόθυμο για ανατροπές. Ο πρόεδρος Donald Trump και ο επικεφαλής ανατροπέας του, ο Elon Musk, έχουν ήδη αρχίσει να καταστρέφουν την ομοσπονδιακή γραφειοκρατία της Αμερικής. Το Τμήμα Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE) του κ. Musk έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των κυβερνητικών δαπανών κατά ένα κολοσσιαίο ποσό ύψους 2 τρισ. δολαρίων.
Για τη βιομηχανία που βοηθά τους οργανισμούς να αναδιαμορφωθούν, κάτι τέτοιο μοιάζει με τη χήνα με τα χρυσά αυγά. Ωστόσο, οι εταιρείες συμβούλων, οι οποίες βασίζονται στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση για τις αμοιβές τους, παρακολουθούν με νευρικότητα. Καμία τους δεν φαίνεται να έχει θέση στο τραπέζι του κ. Musk. Αντίθετα, θα μπορούσαν να είναι στο μενού.
Οι σύμβουλοι έχουν μακρά ιστορία στο να πληρώνονται για κυβερνητικά έργα. Η McKinsey, η πιο διάσημη σύμβουλος στρατηγικής στον κόσμο, τουλάχιστον σύμφωνα με την εκτίμησή της, βοήθησε τον Dwight Eisenhower να καθιερώσει τη θέση του προσωπάρχη του Λευκού Οίκου το 1953 και σχεδίασε την πρώτη οργανωτική δομή της NASA το 1958. Μέχρι το 1977 ο Jimmy Carter γκρίνιαζε ότι η ομοσπονδιακή γραφειοκρατία απασχολούσε εταιρείες συμβούλων «υπερβολικά, άσκοπα και ανάρμοστα». Εκείνη τη χρονιά η εταιρεία συμβούλων Booz Allen Hamilton πληρώθηκε 320.000 δολάρια (1,7 εκατ. δολάρια σε σημερινές τιμές) από το υπουργείο Γεωργίας για να υπολογίσει πόσα κοτόπουλα θα έπρεπε να εξετάζουν οι επιθεωρητές του ανά λεπτό.
Ένα τέτοιο συμβόλαιο μοιάζει με ψίχουλα στις μέρες μας. Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, κατά το πιο πρόσφατο οικονομικό έτος, η ίδια εταιρεία έλαβε από την ομοσπονδιακή γραφειοκρατία 9 δισ. δολάρια. Αν προσθέσετε και τις άλλες κορυφαίες κυβερνητικές εταιρείες συμβούλων-Accenture, BCG, Deloitte, EY, Guidehouse (πρώην τμήμα της PwC), KPMG και McKinsey, το ποσό ξεπερνά τα 18 δισ. δολάρια, από μόλις 5 δισ. δολάρια πριν από μια δεκαετία (βλ. γραφήματα).
Η σημασία της αμερικανικής κυβέρνησης για τα έσοδα των συμβουλευτικών υπηρεσιών ποικίλλει μεταξύ των εταιρειών. Η Booz Allen Hamilton, η οποία διαχώρισε τις συμβουλευτικές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα το 2008, εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον δημόσιο τομέα. Η McKinsey, της οποίας οι εργασίες για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση επιβραδύνθηκαν μετά τη συνεργασία της με κατασκευαστές οπιοειδών που αμαύρωσε τη φήμη της, πραγματοποιεί λιγότερο από το 1% των παγκόσμιων εσόδων της από ομοσπονδιακές συμβάσεις. Ωστόσο, σε όλες τις εταιρείες που εξετάσαμε, πέρυσι, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αντιπροσώπευε περίπου το 8% των συνολικών εσόδων. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος μεμονωμένος πελάτης.
Ορισμένες συμβάσεις είναι τεράστιες. Η EY κέρδισε σχεδόν 70 εκατ. δολάρια από το 2020 για την υποστήριξη ενός σχεδίου μεταρρύθμισης στο υπουργείο Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης. Η BCG έλαβε 380 εκατ. δολάρια από το 2022 από το Defence Health Agency, που παρέχει ιατρική περίθαλψη στις ένοπλες δυνάμεις, στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας «Workforce 3.0». Η Accenture έλαβε 700 εκατ. δολάρια από το υπουργείο Παιδείας από το 2019 για την κατασκευή και διαχείριση ενός ιστότοπου, μιας εφαρμογής για κινητά και ενός εικονικού βοηθού για μαθητές.
Η κλίμακα των δαπανών αντανακλά εν μέρει το μέγεθος του χάους. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αμερικής συλλέγει περίπου 140 δισεκατομμύρια έντυπα ετησίως, τα περισσότερα από τα οποία εξακολουθούν να είναι σε χαρτί. Οι οργανισμοί αγωνίζονται να ανταγωνιστούν τον ιδιωτικό τομέα για ταλαντούχους τεχνικούς που θα βοηθήσουν στη πάταξη της γραφειοκρατίας. Η ανάπτυξη των κυβερνητικών συμβουλών κατά την τελευταία δεκαετία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες ψηφιοποίησης, σημειώνει η Fiona Czerniawska της Source Global Research, η οποία παρακολουθεί τον κλάδο.
Θα μπορούσε αυτό να προσφέρει κάποια προστασία από τις περικοπές του κ. Musk; Το εκτελεστικό διάταγμα για την ίδρυση του DOGE αναθέτει στο τμήμα τον εκσυγχρονισμό της τεχνολογίας της κυβέρνησης. Ο Ron Ash, ο οποίος επιβλέπει τη δραστηριότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Accenture, αναμένει ότι οι υπηρεσίες θα πιεστούν να αυτοματοποιηθούν ταχύτερα. Εταιρείες όπως η δική του θα είναι έτοιμες να βοηθήσουν.
Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι το DOGE και οι σύμβουλοι προέρχονται από πολύ διαφορετικούς κόσμους. Δείτε, για παράδειγμα, τις μεθόδους του κ. Musk. Ήταν βάναυσος και απότομος και δεν κατέβαλε σχεδόν καμία προσπάθεια να συμμετάσχουν οι ενδιαφερόμενοι. Οι εταιρείες συμβούλων έχουν περάσει χρόνια προσπαθώντας να αποστασιοποιηθούν από αυτού του είδους την προσέγγιση, λέει ο Tom Rodenhauser της Kennedy Intelligence, μιας άλλης εταιρείας αναλύσεων του κλάδου. Διαδηλωτές έχουν συγκεντρωθεί έξω από τις εκθέσεις της Tesla, της αυτοκινητοβιομηχανίας του κ. Musk, για να διαμαρτυρηθούν για τις περικοπές του. Οι σύμβουλοι δεν θα θελήσουν να προσελκύσουν τέτοια προσοχή.
Από την πλευρά του, ο κ. Musk μπορεί να βλέπει τους συμβούλους όχι ως τη λύση, αλλά ως μέρος του προβλήματος. Πολλοί από αυτούς είναι απογοητευμένοι με το πόσο λίγα κατάφεραν να επιτύχουν στην κυβέρνηση σε σύγκριση με τις προσπάθειες που κατέβαλαν στον ιδιωτικό τομέα, λέει ο Max Stier, επικεφαλής του Partnership for Public Service, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που εργάζεται για τη βελτίωση της κυβέρνησης. Βέβαια, γι’ αυτό ευθύνονται, εν μέρει, η γραφειοκρατική αδράνεια και η πολιτική ανάμειξη. Ωστόσο, ο κ. Musk μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, έχοντας προσπαθήσει τόσο καιρό, οι σύμβουλοι δεν είναι ικανοί να φέρουν το έργο εις πέρας.
Αντίθετα, μπορεί να βρίσκει δελεαστικότερες επιλογές από τη δική του σφαίρα. Η Palantir, μια εταιρεία αναλύσεων υπό την προεδρία του Peter Thiel, ο οποίος συνεργάστηκε με τον κ. Musk στην PayPal, έχει αποκτήσει έρεισμα στο υπουργείο Άμυνας και εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Μεταξύ άλλων, βοηθά τους οργανισμούς να τροφοδοτούν τα δεδομένα τους σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης (AI). Το τελευταίο τρίμηνο του 2024 τα έσοδά της από την αμερικανική κυβέρνηση αυξήθηκαν κατά 45% σε ετήσια βάση. Η τιμή της μετοχής της σημείωσε μια αξιοσημείωτη πορεία, καθώς υπερδιπλασιάστηκε μετά την εκλογή του κ. Trump τον Νοέμβριο. Η μετοχή της Booz Allen Hamilton υποχώρησε κατά ένα τρίτο.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους παρόχους λογισμικού, η Palantir τοποθετεί ομάδες μηχανικών στους πελάτες της για να τους βοηθήσει να αξιοποιήσουν την τεχνολογία της. Προς το παρόν, εργάζεται σε πολλά έργα μαζί με εταιρείες όπως η Accenture και η Deloitte. Ωστόσο, ορισμένοι τη βλέπουν επίσης ως πιθανό ανταγωνιστή των μεγάλων συμβουλευτικών εταιρειών, ιδίως όσον αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ο κ. Thiel περιγράφει τις συμβατικές συμβουλευτικές υπηρεσίες ως την «απόλυτη κομπίνα».
Η κυβέρνηση Trump θέτει ένα άλλο κρίσιμο ερώτημα για τον κλάδο των συμβούλων. Εκτός από το κόστος, οι αξιωματούχοι θέλουν επίσης να απογυμνώσουν την κυβέρνηση από τη woke κουλτούρα. Οι προσπάθειες για τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη (DEI) αποτελούν ιδιαίτερο στόχο. Ένα εκτελεστικό διάταγμα που εκδόθηκε τον περασμένο μήνα απαγορεύει στους ομοσπονδιακούς εργολάβους να λειτουργούν οποιαδήποτε προγράμματα «που προωθούν την DEI και παραβιάζουν οποιονδήποτε ισχύοντα ομοσπονδιακό νόμο κατά των διακρίσεων». Αυτή η προσέγγιση έχει φέρει σε δύσκολη θέση τις μεγάλες εταιρείες συμβούλων, οι οποίες έχουν ταχθεί υπέρ της DEI.
Ορισμένοι παρέμειναν προκλητικοί. Η McKinsey επέμεινε ότι θα συνεχίσει να επιδιώκει «αξιοκρατία μέσω της διαφορετικότητας». Ωστόσο, δεν έχει πολλά να χάσει. Άλλες εταιρείες προσπάθησαν γρήγορα να κατευνάσουν τη νέα κυβέρνηση. Η Accenture ενημέρωσε το προσωπικό της ότι θα «ακυρώσει» τους στόχους της για τη διαφορετικότητα. Το αμερικανικό παράρτημα της Deloitte είπε σε όσους εργάζονται με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αφαιρέσουν τις αντωνυμίες τους από τις υπογραφές των email τους. Τέτοιες κινήσεις έχουν αναστατώσει τους υπαλλήλους και μπορεί να εκνευρίσουν τους πελάτες του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους έχουν κάνει κήρυγμα για τα πλεονεκτήματα της DEI. Τα αφεντικά των συμβούλων θα πρέπει να αποφασίσουν τι τίμημα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για να κρατήσουν τον μεγαλύτερο πελάτη τους ευχαριστημένο.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Μπρουνέλο Κουσινέλι: Από βασιλιάς του κασμίρ, παραγωγός οίνου
Suma: Νέο, (υπερ)θετικό άθροισμα στο Κέντρο
Οι αστερίσκοι της αγοράς στη νέα πράσινη συμφωνία της Κομισιόν