THEPOWERGAME
Η παραγωγή αγροτικών προϊόντων, η μεταποίηση τροφίμων και η ενέργεια, είναι τρεις κλάδοι στους οποίους η ελληνική επιχειρηματικότητα τα τελευταία 10-15 χρόνια κέρδισε έδαφος, προχώρησε σε εξαγωγές και ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας. Πλέον, στην Ελλάδα, παράγονται περισσότερα αγροτικά προϊόντα από ό,τι στο παρελθόν και πωλούνται στο εξωτερικό. Επιπλέον, η μεταποίηση τροφίμων έχει καταστεί μια ισχυρή εξαγωγική δύναμη της χώρας η οποία αποφέρει ετήσια πλεονάσματα της τάξης άνω του 1 δισ. ευρώ ετησίως.
Από την άλλη πλευρά, ο τομέας της ενέργειας, αν και παραμένει ελλειμματικός στο εξωτερικό ισοζύγιό του, εντούτοις φαίνεται ότι οι επενδύσεις που γίνονται τόσο στην επεξεργασία ορυκτών καυσίμων (Motor-Oil, Helleniq Energy), όσο και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οδηγούν σε μείωση της εξάρτησής της χώρας από το εξωτερικό.
Ακόμη πλεονασματικός για τη χώρα αναδεικνύεται ο κλάδος επεξεργασίας αργιλίου (βωξίτης, αλουμίνιο), με τις μεγάλες μονάδες της Metlen, της Viohalco κ.ά., να κυριαρχούν όχι στην ελληνική, αλλά στην ευρωπαϊκή Αγορά. Ο κλάδος των ποτών (παραγωγοί μπύρας, κρασιού κ.λπ.), αναψυκτικών (Coca-Cola) και προϊόντων καπνού επίσης είναι πλεονασματικός για τη χώρα, κυρίως εξαιτίας των προϊόντων καπνού, είτε ακατέργαστων, είτε επεξεργασμένων (Παπαστράτος, JTI).
Σύμφωνα με μελέτη της εταιρείας Stochasis, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας στους έξι αυτούς ξεχωριστούς κλάδους, οδήγησε σε ετήσια βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας κατά περίπου 4,9 δισ. ευρώ μεταξύ 2011 και 2023. Προς την κατεύθυνση αυτή, συνέβαλαν και ειδικοί λόγοι, όπως είναι οι μεγάλες ανατιμήσεις σε ορισμένα προϊόντα όπως π.χ. το ελαιόλαδο. Το 2023 οι εξαγωγές ελαιόλαδου από την Ελλάδα εκτοξεύθηκαν σε 1,3 δισ. ευρώ, από 0,86 δισ. ευρώ, που ήταν το 2022, μια αύξηση που δεν δικαιολογείται από τον όγκο, αλλά από την μεταβολή της τιμής.
Επιπλέον, κλάδοι που βοήθησαν το εξωτερικό εμπόριο της χώρας, είναι τα γαλακτοκομικά-τυροκομικά, που από το 2020 και μετά είναι πλεονασματικοί κλάδοι, ενώ μέχρι και το 2019 ήταν ελλειμματικοί. Επίσης σημαντικά πλεονασματικός είναι ο κλάδος των ιχθυοκαλλιεργειών, ενώ αντίθετα, βαριά ελλειμματικός στην Ελλάδα είναι ο κλάδος του κρέατος.
Το έλλειμμα στα προϊόντα κρέατος το 2023 ξεπέρασε το 1,5 δισ. ευρώ, από 1 δισ. ευρώ που ήταν στη δεκαετία του 2010. Η επιδείνωση αυτή, εξανέμισε μεγάλο μέρος της μεγάλης αύξησης των ελληνικών εξαγωγών σε γεωργοκτηνοτροφικά προϊόντα, όπως είναι τα γαλακτοκομικά και οι ιχθυοκαλλιέργειας της περιόδου, 2011-2023.
Συνολικά, ωστόσο, η πρωτογενής παραγωγή καθίσταται το success story της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Από βαριά ελλειμματικός κλάδος, που ήταν στην εποχή έναρξης της οικονομικής κρίσης, γύρισε στο «πράσινο» το 2023 και πλέον είναι οριακά πλεονασματικός. Το ίδιο ισχύει και με τη μεταποίηση τροφίμων, όπου το μικρό πλεόνασμα της περιόδου 2010-2011, έχει πλέον μετατραπεί σε ισχυρό πλεόνασμα, άνω του 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια.
Τέλος, και ο τομέας ενέργειας, αν και παραμένει ελλειμματικός, την τελευταία 10ετία βελτίωσε σημαντικά τη θέση του. Οι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων την περίοδο 2011-2023 αυξήθηκαν κατά 122%, όταν οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 56%. Το έλλειμα περιορίσθηκε κατά περίπου 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι και το 2023, οι αναταράξεις στον τομέα της ενέργειας συνεχίζονται, αφού δεν έχουν κλείσει ακόμη οι «πληγές» που έχει ανοίξει ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος.
Πού υποχωρήσαμε
Κάπου εδώ όμως τελειώνουν οι επιτυχίες της ελληνικής επιχειρηματικότητας και ξεκινούν οι κλασικές εξαρτήσεις της χώρας από τα προϊόντα των εξωτερικών αγορών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Stochasis (Ελληνικές Εξαγωγές: Εξελίξεις – Προοπτικές), η χώρα παραμένει εξαρτημένη στις υπόλοιπες 14 μεγάλες κατηγορίες εξωτερικού εμπορίου της χώρας με βάση την συνδυασμένη ονοματολογία των αγαθών (κατηγοριοποίηση αγαθών κατά CN).
Ο βασικότερος κλάδος εξάρτησης της χώρας από αγορές του εξωτερικού είναι οι κλάδοι αυτοκινήτων, αεροπλάνων και πλοίων. Το έλλειμμα στη συγκεκριμένη αγορά, το 2023 έφτασε τα 4,7 δισ. ευρώ, με το 90% αυτού του ελλείμματος να το διαμορφώνει η αγορά του αυτοκινήτου.
Και δεν είναι μόνον αυτό. Το έλλειμμα επιδεινώνεται επικίνδυνα, αφού από περίπου 1,7 δισ. ευρώ που ήταν το 2011, το 2023 πλησίασε τα 4,7 δισ. ευρώ, ενώ εκτιμάται δε ότι υπήρξε ακόμη μεγαλύτερη διεύρυνση μέσα στο 2024. Αξίζει να αναφερθεί ότι το εμπορικό έλλειμμα της χώρας στα οχήματα (CN 87 που περιλαμβάνει κάθε είδους αυτοκινούμενου), το 2023 έχει ξεπεράσει κατά πολύ το έλλειμμα του 2009.
Επίσης, μεγάλα ελλείμματα σημειώνει η Ελλάδα, σε όλες τις κατηγορίες εργαλείων και μηχανών που αξιοποιούνται στην επικράτειά της, είτε αυτά αφορούν ηλεκτρικές μηχανές, οπτικοακουστικές μηχανές, Η/Υ και άλλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Η Ελλάδα ακόμη είναι έντονα εξαρτημένη και από είδη ένδυσης και υπόδησης, καθώς πλέον οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες διάθεσης ειδών ένδυσης και υπόδησης που παράγουν στο εξωτερικό και σαρώνουν την εγχώρια αγορά σε πωλήσεις.
Μάλιστα, φαίνεται ότι στα χρόνια της κρίσης, παρά τη μείωση του ελλείμματος στα είδη ένδυσης και υπόδησης, πήρε πάλι την ανιούσα και μάλιστα το 2023, το συγκεκριμένο έλλειμμα οδεύει σε ιστορικό υψηλό (2,4 δισ. ευρώ). Τη συγκεκριμένη χρονιά, εισήγαμε υποδήματα και ενδύματα, αξίας 3,6 δισ. ευρώ και εξήγαμε αντίστοιχα προϊόντα αξίας 1,2 δισ. ευρώ.
Τέλος, βαριά εξαρτημένη από εισαγωγές είναι και η εγχώρια αγορά χημικών, παρά την σημαντικά ανάκαμψη της φαρμακοβιομηχανίας. Το ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο, παρά τη σημαντική αύξηση των εξαγωγών (ιδίως στη φαρμακοβιομηχανία) επιδεινώθηκε στα χρόνια κρίσης έστω και οριακά.
Διαβάστε επίσης
Μπορεί η Ευρώπη να αντέξει τέσσερα χρόνια επίθεσης από τον κ. Trump;
Nike: Η Κιμ Καρντάσιαν μπορεί να “σχεδιάσει” την αναγέννηση
Clean Industrial Deal: Οι προσδοκίες της αγοράς ενόψει του σχεδίου της Κομισιόν
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
