THEPOWERGAME
Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου πλησιάζει. Μέσα στα συρτάρια με τις κάλτσες σε όλο τον κόσμο, άνδρες (και μερικές γυναίκες) θα κρύψουν δαχτυλίδια που προορίζονται για να εκφράσουν την αιώνια αγάπη τους. Από τότε που η De Beers, η κορυφαία εταιρεία διαμαντιών στον κόσμο, ανακοίνωσε, τη δεκαετία του 1940, με ευφυή τρόπο ότι «τα διαμάντια είναι παντοτινά», τα περισσότερα δαχτυλίδια αρραβώνων περιλαμβάνουν ένα διαμάντι -και μάλιστα ακριβό. Ο μέσος Αμερικανός ξοδεύει 5.000 δολάρια για πρόταση γάμου.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια πολλά έχουν αλλάξει. Η πιο σημαντική εξέλιξη είναι η ραγδαία αύξηση της δημοτικότητας των διαμαντιών που δημιουργούνται σε εργαστήρια. Ταυτόσημες με τις φυσικές -που μόνο οι γεμολόγοι με εξειδικευμένο εξοπλισμό μπορούν να διακρίνουν- οι πέτρες αυτές αποτελούν σήμερα περίπου το μισό της αμερικανικής αγοράς DER, εκτιμά ο Martin Rapaport, πρόεδρος και ιδρυτής της Rapaport, μιας εταιρείας εκτίμησης διαμαντιών, από ένα ελάχιστο κλάσμα πριν από μια δεκαετία (το DER είναι το πεζό ακρωνύμιο που χρησιμοποιεί ο κλάδος για περιγράψει το «δαχτυλίδι αρραβώνων με διαμάντια»). Οι Αμερικανοί κοσμηματοπώλες αναφέρουν ότι τα εργαστηριακά διαμάντια αντιπροσωπεύουν πλέον περισσότερα από τα μισά από τις πωλήσεις τους σε «χαλαρά» διαμάντια (δηλαδή εκείνα που δεν βρίσκονται δεμένα σε δαχτυλίδι), μια αύξηση από ένα στα δέκα στις αρχές του 2020.
Τα τελευταία χρόνια το να παραχθεί ένα διαμάντι σε ένα εργοστάσιο ήταν ευκολότερο από το να εξορυχθεί από το έδαφος, κάτι που αντικατοπτρίζεται στις τιμές. Σε ένα κορυφαίο κοσμηματοπωλείο, τα 5.000 δολάρια που δαπανώνται για ένα διαμάντι που έχει παραχθεί σε εργαστήριο θα αποδώσουν μια πέτρα περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι αν τα χρήματα αυτά δαπανηθούν για ένα φυσικό διαμάντι παρόμοιας ποιότητας. Κατά συνέπεια, ο φιλάργυρος «αρραβωνιαστικός» αντιμετωπίζει τώρα μια δελεαστική πρόταση: ένα μεγαλύτερο, καλύτερο διαμάντι, μια πιο ευτυχισμένη αρραβωνιαστικιά και ένα καθαρό σύμβολο κύρους. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, το γεγονός ότι το μέσο μέγεθος των διαμαντιών που αγοράζονται στην Αμερική αυξάνεται, τη στιγμή που το ποσό των χρημάτων που δαπανώνται για δαχτυλίδια αρραβώνων μειώνεται. Ο κόσμος έχει εισέλθει στην εποχή των λιτών γάμων.
Μέχρι στιγμής, η τάση αυτή αποτελεί εξαιρετική είδηση για τους πωλητές των διαμαντιών εργαστηριακής προέλευσης και άσχημη για εκείνους που πωλούν τα παραδοσιακά. Σύμφωνα με τη Rapaport, η Αμερική, μακράν ο μεγαλύτερος αγοραστής διαμαντιών εργαστηριακής κατασκευής, είδε, μεταξύ 2022 και 2024, τις εισαγωγές κομμένων και γυαλισμένων φυσικών διαμαντιών να μειώνονται στο μισό. Τα έσοδα της De Beers έχουν μειωθεί κατά ένα τρίτο.
Ορισμένοι αναλυτές του κλάδου, προβάλλοντας τις εξελίξεις προβλέπουν ένα μέλλον γεμάτο με πολύτιμους λίθους εργαστηριακής προέλευσης. Και για άλλα είδη προϊόντων θα είχαν δίκιο. Με τα «συνηθισμένα αγαθά», η καταναλωτική ζήτηση κινείται αντίστροφα προς τις τιμές: όταν κάτι γίνεται φθηνότερο, οι άνθρωποι θέλουν περισσότερο. Όταν τα αεροπορικά ταξίδια ήταν ακριβά, για παράδειγμα, ελάχιστοι μπορούσαν να τα αγοράσουν. Τώρα που μπορείτε να πετάξετε από το Λονδίνο στη Μαδρίτη με 50 λίρες (63 δολάρια), ταξιδεύουν πολλοί περισσότεροι -και οι αεροπορικές εταιρείες γνωρίζουν μεγάλη άνθηση.
Ωστόσο, όπως γνωρίζει όποιος έχει αγοράσει δαχτυλίδι, τα δαχτυλίδια αρραβώνων δεν είναι συνηθισμένα. Καθώς πρόκειται για μια (ελπίζω) εφάπαξ αγορά για τον εορτασμό ενός σημαντικού οροσήμου, η τιμή είναι εξίσου σημαντική με το ίδιο το δαχτυλίδι. Μια μεγάλη, λαμπερή πέτρα στο δάχτυλο της συντρόφου αντανακλά τη δύναμη της αγάπης του συντρόφου της (και ίσως, πιο σωστά, το μέγεθος του πορτοφολιού του). Τα διαμάντια είναι η πέτρα επιλογής επειδή είναι σπάνια και, ως εκ τούτου, ακριβά.
Τα εργαστηριακά διαμάντια ανατρέπουν αυτήν την εξίσωση, καθώς είναι πιο κοινά και δεν ξεχωρίζουν από τα εξορυγμένα. Η διαθεσιμότητά τους δεν περιορίζεται από τον σχηματισμό τους πριν από δισεκατομμύρια χρόνια στον φλοιό της Γης, ούτε από την επιθυμία των ανθρακωρύχων να ξοδέψουν πολλά χρήματα για την εξόρυξή τους, αλλά από αυτό που οι πωλητές θεωρούν κερδοφόρο. Σύμφωνα με τον Paul Zimnisky, αναλυτή της βιομηχανίας διαμαντιών, οι χονδρικές τιμές των συνθετικών διαμαντιών τα τελευταία έξι χρόνια έχουν μειωθεί κατά 90%, πράγμα που σημαίνει ότι τα πετρώματα μπορούν πλέον να πωληθούν σε πολύ χαμηλότερες τιμές για εξίσου μεγάλα κέρδη. Και οι τιμές χονδρικής αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνονται, καθώς οι τεχνικές κατασκευής συνεχίζουν να τελειοποιούνται και ο ανταγωνισμός μεταξύ των κατασκευαστών εντείνεται.
Θα γίνουν τα εργαστηριακά διαμάντια αρκετά φτηνά ώστε να υπονομεύσουν ολόκληρη τη βιομηχανία; Λόγω των ομοιοτήτων μεταξύ των συνθετικών και των φυσικών διαμαντιών, κάποια στιγμή οι πέτρες μπορεί να πάψουν να λειτουργούν ως μέσο για να σηματοδοτούν την αγάπη και τον πλούτο. Οι κοσμηματοπώλες δεν έχουν μεταφέρει μέχρι στιγμής όλη την κατάρρευση των τιμών χονδρικής στους καταναλωτές, αλλά προτιμούν να αυξήσουν το περιθώριο κέρδους τους. Πράγματι, ο κ. Zimnisky εκτιμά ότι τα περιθώρια λιανικής πώλησης των εργαστηριακών διαμαντιών έχουν ανέλθει από 30% πριν από πέντε χρόνια, σχεδόν στο 90% για πέτρες τριών καρατίων. Τα περιθώρια κέρδους για τους εξορυγμένους λίθους εξακολουθούν να είναι περίπου 30%.
Ωστόσο, αυτή η δυναμική φαίνεται απίθανο να διαρκέσει. Πρώτον, οι τιμές χονδρικής των συνθετικών διαμαντιών μπορεί να μην έχουν πιάσει ακόμη πάτο: «Βλέπω σύντομα 10-15 δολάρια το καράτι στο μέλλον των εργαστηριακών διαμαντιών», προβλέπει ο κ. Rapaport. Επιπλέον, η αγορά διαμαντιών είναι αρκετά ανταγωνιστική, ώστε οι κοσμηματοπώλες θα δυσκολευτούν να διατηρήσουν τόσο μεγάλα περιθώρια κέρδους. Ορισμένοι διαδικτυακοί λιανοπωλητές πωλούν πλέον ολοκληρωμένες πέτρες για μόλις μερικές εκατοντάδες δολάρια. Αν και ένας τύπος μπορεί να είναι ευτυχής να ρισκάρει ένα μεγαλύτερο διαμάντι εργαστηρίου αξίας 4.000 δολαρίων αντί για μια μικρότερη, φυσική πέτρα αξίας 6.000 δολαρίων, μάλλον θα αρνηθεί να αγοράσει ένα δαχτυλίδι αξίας 300 δολαρίων, αντί για ένα δαχτυλίδι αξίας 6.000 δολαρίων. Κανείς δεν θέλει να είναι τόσο φτηνός σύζυγος. Καθώς τα εργαστηριακά διαμάντια γίνονται συνώνυμα των ψεύτικων κοσμημάτων και των προϊόντων των εκπτωτικών καταστημάτων λιανικής πώλησης (όπως η Pandora, η οποία πωλεί ήδη δαχτυλίδια με εργαστηριακά διαμάντια για μόλις 200 δολάρια), η θέση τους ως πολυτελές δώρο άξιο για έναν αρραβώνα την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου φαίνεται ότι θα καταρρεύσει.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να σημάνει ακόμα περισσότερα προβλήματα για τις εταιρείες που πωλούν φυσικά διαμάντια, είτε στην Αμβέρσα και τη Νέα Υόρκη, είτε στο εμπόριο. Μπροστά στον αυξανόμενο ανταγωνισμό, η τιμή ενός μονόπετρου ενός καρατιού έχει μειωθεί κατά 37% τα τελευταία έξι χρόνια. Εάν, όπως φαίνεται πιθανό, τα εργαστηριακά διαμάντια χάσουν τη σηματοδοτική τους αξία, αναμένεται πολύ πιο απότομη πτώση των τιμών. Για να επιβιώσουν, οι κοσμηματοπώλες πολυτελείας θα πρέπει να πείσουν την πελατεία τους ότι ένα φυσικό διαμάντι εξακολουθεί να αξίζει τα χρήματά του, σε μια εποχή που οι λιγότερο ευκατάστατοι αγοραστές θα αγοράζουν σχεδόν πανομοιότυπα διαμάντια για τα γενέθλια των παιδιών τους. Ίσως, λοιπόν, η De Beers έκανε λάθος. Τίποτα δεν είναι παντοτινό. Ούτε καν ένα διαμάντι.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Smartphones: Τα κινητά που σάρωσαν και οι νέες προκλήσεις
Επενδυτική απόβαση των τραπεζών στο κέντρο της Αθήνας
Τι προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία CSRD για την Εταιρική Βιωσιμότητα
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
