Data centers: Πού μπήκαν θεμέλια και πού μπουλντόζες, οι περιοχές κλειδιά

Ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες αναμένονται τους επόμενους μήνες στην ελληνική αγορά data centers. Έπειτα από μια μακρά -ή σε άλλες περιπτώσεις βραχύτερη- περίοδο ωρίμανσης, μια σειρά από projects μπαίνουν σε φάση υλοποίησης. Άλλα που είναι πιο ώριμα ολοκληρώνονται, ενώ τον Μάρτιο αναμένονται -σύμφωνα με πληροφορίες- οι πρώτες κατευθυντήριες γραμμές του ενεργειακού χάρτη για τα data centers, που θα υποδείξει τις περιοχές που προσφέρονται για σχετικές επενδύσεις.

Με τις περισσότερες επενδύσεις για data centers να επικεντρώνονται στην περιοχή της Αττικής και δη στα Μεσόγεια, ο νέος ενεργειακός χάρτης για τα data centers, πρωτοβουλία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του ΑΔΜΗΕ, που υλοποιεί η PwC, θα αποτελέσει πυξίδα για τις περιοχές της χώρας, που μπορούν να «σηκώσουν» το ενεργειακό φορτίο των επενδύσεων σε κέντρα δεδομένων και άρα είναι κατάλληλες για τη χωροθέτησή τους.

Οι πρώτες πληροφορίες φέρουν τη Δυτική Μακεδονία (σ.σ. ειδικά περιοχές όπως η Κοζάνη, η Πτολεμαΐδα και η Φλώρινα), την Κρήτη και τη Βορειοανατολική Πελοπόννησο να αποτελούν παραδείγματα τέτοιων περιοχών. Ειδικά η Δυτική Μακεδονία αναδεικνύεται στο νέο κόμβο data centers, καθώς φέρεται να διαθέτει ένα εξαιρετικά… εύφορο έδαφος για σχετικές επενδύσεις, με δεδομένο ότι γειτνιάζει με πηγές μαζικής παραγωγής φθηνής ενέργειας από ΑΠΕ.

Είναι η Δυτική Μακεδονία τα νέα Μεσόγεια;

Ο ενεργειακός χάρτης φιλοδοξεί να βάλει τέλος στην άναρχη χωροθέτηση των data centers, μέσω του εξορθολογισμού της ανάπτυξής τους σε περιοχές που μπορούν να σηκώνουν μεγάλα ενεργειακά φορτία. Αυτή άλλωστε είναι και η επιθυμία της κυβέρνησης και των συναρμόδιων υπουργείων, που επιδιώκουν την αποκέντρωση των data centers, ώστε να κατευθυνθούν σε περιοχές με ενεργειακή επάρκεια και διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο, ώστε να φιλοξενήσουν νέες μεγάλες επενδύσεις στον κλάδο.

Εν τω μεταξύ, πέραν του ενεργειακού χάρτη, που εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο, από την 1η του ίδιου μήνα τίθεται σε ισχύ το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των κέντρων δεδομένων, σε συνδυασμό με την πρόσβαση στην πράσινη ενέργεια μέσω ΑΠΕ και το εκτεταμένο δίκτυο οπτικών ινών.

Νερό στον μύλο της κινητικότητας στην αγορά των data centers ρίχνει η Microsoft, η οποία περίπου 4,5 χρόνια μετά την αρχική ανακοίνωση των πλάνων της για την ελληνική αγορά data centers, και αφού χρειάστηκε να γίνει «σκαπανέας» ανοίγοντας πρώτη δρόμους για ένα είδος επενδύσεων που -πριν από τη δική της- ήταν πρακτικά στα σπάργανα, μπαίνει πλέον σε φάση υλοποίησης.

Το mega project της Microsoft

Την περασμένη εβδομάδα η γενική διευθύντρια της αμερικανικής εταιρείας για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, Γιάννα Ανδρονοπούλου, ενημέρωσε για την πρόοδο της επένδυσης του cloud region τους υπουργούς Ανάπτυξης, κ. Θεοδωρικάκο, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Παπαστεργίου, Επικρατείας, κ. Βορίδη, και τη γενική γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων, κ. Σιαράπη. Η επίσκεψη του κλιμακίου έγινε στα Σπάτα, στην περιοχή όπου έχουν αρχίσει οι εργασίες για την κατασκευή του πρώτου data center, με τις μπουλντόζες να πιάνουν -έπειτα από μακρά αναμονή- δουλειά.

Όπως διευκρινίζει η εν Ελλάδι ηγεσία της Microsoft, στόχος είναι είναι το cloud region να παραδοθεί στις αρχές του 2028, καθώς ήδη προχωρεί η κατασκευή του πρώτου εκ των τριών data centers, ενώ -σύμφωνα πάντα με τη διοίκηση- η εταιρεία «εργάζεται με εξειδικευμένους συνεργάτες της για τις άλλες δύο υποδομές του συμπλέγματος» και ότι «το δεύτερο εκ των τριών data centers στην περιοχή της Παιανίας, βρίσκεται και αυτό σε φάση κατασκευής».

Φορτσάρει η Data4

Με ταχείς ρυθμούς, όπως όλα δείχνουν, προχωρεί η επένδυση της γαλλικής υπερδύναμης των κέντρων δεδομένων, Data4, καθώς προ διμήνου η εταιρεία θεμελίωσε το πρώτο κέντρο δεδομένων του μεγάλου campus, που ετοιμάζει στην Παιανία.

«Είμαστε ο ”Ευρωπαίος Πρωταθλητής” στα κέντρα δεδομένων και το σχέδιό μας είναι να αποκτήσουμε αυτήν τη θέση και στην Ελλάδα», δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στο powergame.gr ο CEO της Data4, Olivier Micheli. Η εταιρεία έχει προβλέψει ότι η αγορά των κέντρων δεδομένων στη χώρα θα τετραπλασιαστεί μέχρι το 2030, γεγονός που δίνει στην Ελλάδα κομβική θέση στα πλάνα της εταιρείας για πανευρωπαϊκή επέκταση.

Το άμεσο πλάνο της Data4 είναι να κατασκευάσει δύο κέντρα δεδομένων στο νέο της campus στην Παιανία. Το πρώτο, με ισχύ 15 MW, βρίσκεται ήδη υπό κατασκευή και αναμένεται να παραδοθεί το 2026. Μετά την αρχική επένδυση των 300 εκατ. ευρώ, η Data4 έχει πλάνα για περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών της στην Ελλάδα: «Μόλις παραδοθούν τα δύο προγραμματισμένα κέντρα δεδομένων, ελπίζουμε να επεκταθούμε ακόμη περισσότερο, καθώς διαθέτουμε ήδη τη δυνατότητα να φτάσουμε έως και 90 MW στο campus μας».

Υπάρχει χώρος για όλους

«Ειλικρινά, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς, δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι υπάρχει χώρος για όλους». Η φράση αυτή, που ανήκει στον CEO της Data4, περιγράφει πολύ παραστατικά την υφιστάμενη επενδυτική ομοβροντία στα data centers και υποδεικνύει ότι ένα νέο κρεσέντο επενδύσεων σε κέντρα δεδομένων στη χώρα δεν θα πρέπει να αποκλείεται, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη εκτοξεύει τη ζήτηση για δεδομένα και άρα για την αποθήκευσή τους.

Σε αυτό το σκηνικό δεν είναι τυχαίο το μπαράζ των κινήσεων, που είτε ξεκινούν τώρα, είτε ωριμάζουν, είτε ολοκληρώνονται. Για παράδειγμα, τον Απρίλιο τοποθετούνται τα εγκαίνια του νέου data center της Digital Realty στο Ηράκλειο της Κρήτης, με τον αμερικανικό κολοσσό (που από το 2020 έχει εξαγοράσει την ελληνική Lamda Helix) να έχει ευρεία ατζέντα για την Ελλάδα. Η εταιρεία επενδύει στην κατασκευή νέων υποδομών, έχοντας ήδη σε λειτουργία τα τρία data centers: το ATH1, το ATH2 και το ATH3, ενώ κατασκευάζει το ATH4 επίσης στο Κορωπί.

Εν τω μεταξύ, το αργότερο το δεύτερο τρίμηνο του 2025 θα πρέπει να αναμένεται και η ολοκλήρωση του κέντρου δεδομένων της βορειοελλαδικής Lancom, επίσης στην Κρήτη. Η Lancom, έχοντας ήδη τρία data centers σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, διευρύνει το αποτύπωμά της στην ελληνική αγορά, έχοντας στο φουλ τις μηχανές για επέκταση του Balkan Gate στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, της ναυαρχίδας των data centers της.

Επίσης, μέσα στο 2025 εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει τη λειτουργία του και το local zone, που έχει ανακοινώσει η Amazon Web Services (AWS), με την επένδυση να έχει σημειώσει καθυστερήσεις έναντι των αρχικών ανακοινώσεων.

H ΔΕΗ και οι άλλες επενδύσεις που ακολουθούν

Η ΔΕΗ, από την πλευρά της, συνεργαζόμενη με την εταιρεία DAMAC, προωθεί τη δημιουργία ενός σύγχρονου data center στα Σπάτα, έχοντας ανακοινώσει την ίδρυση της Data In Scale, κοινοπραξία στην οποία η ενεργειακή εταιρεία έχει το 45% με το 55% να ανήκει στην Damac (EDGNEX Data Centers) από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Στην πρώτη φάση του έργου θα επενδυθούν 150 εκατ. ευρώ για υποδομή ισχύος 12,5 MW, με προοπτική επέκτασης στα 25 MW.
Το έργο βρίσκεται στο στάδιο του σχεδιασμού και της αδειοδότησης. Η κατασκευή αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2025 και ολοκλήρωση της πρώτης φάσης προβλέπεται εντός δύο ετών.

Επιπρόσθετα, πληροφορίες φέρουν τη ΔΕΗ να βρίσκεται σε συζητήσεις με μεγάλο τεχνολογικό κολοσσό για τη δημιουργία κέντρων δεδομένων στα πρώην λιγνιτωρυχεία στη Δυτική Μακεδονία. Η ΔΕΗ στην περίπτωση του data center, στοχεύει στην εξασφάλιση ευέλικτης και αποδοτικής ψηφιακής υποδομής που θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας της χώρας.

Προ των πυλών της έναρξης υλοποίησης βρίσκεται, εν τω μεταξύ, έτερη επένδυση, αυτή του ομίλου EUNICE Energy Group, για την εγκατάσταση data center στο Αμύνταιο της Φλώρινας, από τη νέα εταιρεία του ομίλου, Eunice Bright Data ΜΑΕ. Το συνολικό ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 31,5 εκατ. ευρώ, ενώ το έργο θα λάβει επιχορήγηση ύψους 15,77 εκατ. ευρώ.

Ένα από τα πλέον φιλόδοξα σχέδια είναι αυτό του ΑΔΜΗΕ και της Serverfarm, εταιρεία διαχείρισης κέντρων δεδομένων με ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά, για δημιουργία της κοινοπραξίας Gemini, με στόχο την ανάπτυξη και λειτουργία υπερσύγχρονων hyperscale-ready data centers, με τη δημιουργία εγκαταστάσεων συνολικής ισχύος έως 130 MW.

Η μεγάλη ζήτηση που υπάρχει για την Αθήνα για αναπτύξεις data centers επιβεβαιώνεται και από την κίνηση της εταιρείας επενδύσεων Dromeus Capital σε συνεργασία με την Αpto για την εγκατάσταση data centers στην περιοχή των Σπάτων. Πρόκειται για ένα έργο ύψους 300 εκατ. ευρώ, που θα αποτελέσει την πρώτη φάση μιας συνολικής επένδυσης, η οποία, στην πλήρη ανάπτυξή της, θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ.

Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα έχει γίνει αποδέκτης έμπρακτου ενδιαφέροντος για επενδύσεις σε data centers και από την πλευρά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που έχουν γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους για επενδύσεις σε data centers, μέγιστης συνολικής δυναμικότητας 500 ΜW. Οι επενδύσεις θα συνδυαστούν με πρόσθετες σε περισσότερα από δέκα υποθαλάσσια καλώδια, που διασυνδέουν κρίσιμους εσωτερικούς και διασυνοριακούς κόμβους συνδεσιμότητας, μεταξύ Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας.

Eν αρχή ην…

Μπαράζ επενδυτικών κινήσεων με επίκεντρο την Ελλάδα δρομολογεί και η ιταλική Sparkle, ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών διασύνδεσης παγκοσμίως και ο μεγαλύτερος στην Ιταλία, έχοντας ήδη επενδύσει 80 εκατ.ευρώ μόνο σε υποδομές και δίκτυα στα 23 χρόνια της εν Ελλάδι παρουσίας της.

Ο ιταλικός όμιλος, ο πρώτος που εγκατέστησε data center στην Ελλάδα (σ.σ. στη Μεταμόρφωση) το μακρινό 2001, επικεντρώνεται στην εγκατάσταση δεύτερου data center στα Χανιά, έχοντας ήδη ολοκληρώσει την κατασκευή ενός πρώτου επίσης στην ίδια πόλη.

Το δεύτερο data center στα Χανιά θα ενισχύσει έτι περαιτέρω τον ρόλο της Κρήτης ως κόμβου μεταφοράς δεδομένων στη ΝΑ Μεσόγειο. Η νέα επένδυση συνδέεται με την προσαιγιάλωση δεύτερου υποβρυχίου καλωδίου, στην Κρήτη, με την επωνυμία «Green Med», το οποίο θα συνδέσει την Ιταλία με τα Δυτικά Βαλκάνια μέσω Ελλάδας.

Διαβάστε επίσης

Οι κρυμμένες υπεραξίες των ελληνικών λιμανιών

Αυτά είναι τα 12 πιο αξιόπιστα ανταλλακτήρια crypto παγκοσμίως

Πώς είδε η ενεργειακή αγορά της Ευρώπης το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας