THEPOWERGAME
Σε μια συγκυρία που το εισόδημα του καταναλωτή περιορίζεται, οι τιμές παραμένουν υψηλές και το κόστος για τις επιχειρήσεις αυξάνεται, με τις δαπάνες για ενέργεια να αποτελούν τον μεγαλύτερο βραχνά, η συγκυρία φαίνεται ευνοϊκή για συγκέντρωση στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, με ενδεικτική την αναβίωση της συμμαχίας της Μασούτης με την Κρητικός.
Οι δύο πλευρές -από τη μία μεριά ο διευθύνων σύμβουλος της Μασούτης, Γιάννης Μασούτης, και από την άλλη ο διευθύνων σύμβουλος της Κρητικός, Άγγελος Κρητικός– είχαν μπει σε συνομιλίες για συνεργασία από το 2023. Το «φλερτ» κρατάει καιρό, αλλά οι δύο πλευρές είχαν «παγώσει» για ένα διάστημα τις επαφές. Το τελευταίο διάστημα έχουν έρθει πιο κοντά από ποτέ σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία, με διαχειρίσιμες διαφορές στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης. Το τίμημα (που κατά πληροφορίες κυμαίνεται γύρω στα 150-160 εκατ. ευρώ) είναι ένα από τα θέματα που συζητούνται, όπως και το επιχειρηματικό μοντέλο, δεδομένου ότι, για παράδειγμα, η Κρητικός αναπτύσσεται με συμβάσεις δικαιόχρησης (franchise). Ωστόσο, το μέγεθος που θα προκύψει από δυνητική συμφωνία έχει ειδικό βάρος στις συζητήσεις στην παρούσα συγκυρία. Σημειώνεται ότι ο κύκλος εργασιών της Μασούτης ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ ήδη από το 2023 και η Κρητικός εκτιμάται ότι προσέγγισε τα 800 εκατ. ευρώ πέρυσι, όταν ο Σκλαβενίτης, Νο1 παίκτης της αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου, πραγματοποιεί πωλήσεις πάνω από 5 δισ. ευρώ σε ομιλικό επίπεδο και 4,7 δισ. σε επίπεδο μητρικής εταιρείας (2023), ενώ ο 2ος και ο 3ος παίκτης της αγοράς (Lidl και ΑΒ Βασιλόπουλος) ακολουθούν με κύκλο εργασιών γύρω στα 2 δισ. ευρώ. Πρακτικά το νέο εταιρικό σχήμα αναβαθμίζεται στην κατάταξη του οργανωμένου λιανεμπορίου και αποκτά πλεονεκτήματα, σε μια συγκυρία με σημαντικές προκλήσεις για τον κλάδο.
Η πλευρά της Κρητικός επιβεβαιώνει τις επαφές, μεταφέροντας ότι «δεν υπάρχει κάτι ανακοινώσιμο», ενώ είναι η πρώτη φορά που η πλευρά της Μασούτης επιβεβαιώνει ότι «υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας» με την άλλη πλευρά.
Αναγκαίο «κακό» η συγκέντρωση στον κλάδο των σούπερ μάρκετ
Σημειώνεται ότι η συγκέντρωση στον κλάδο των σούπερ μάρκετ είναι αναγκαία, απ’ ό,τι φαίνεται, τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και την οικονομία, αλλά και για τον καταναλωτή.
Στην Ευρώπη ο μεγαλύτερος όμιλος σούπερ μάρκετ είναι το Schwarz Group, με αλυσίδες όπως Lidl και Kaufland, και ακολουθούν Rewe Group, Aldi, Tesco, Carrefour και Edeka. Με εξαίρεση την Tesco και την Carrefour, σε Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία αντίστοιχα, όλες οι άλλες έχουν έδρα στη Γερμανία, όπου στην τοπική αγορά το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, περί το 80%, ελέγχουν τέσσερις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό συγκεντρώνεται από 15 αλυσίδες. Αν και η γερμανική αγορά μπορεί να μη θεωρείται αντιπροσωπευτική, μια ματιά στις άλλες ευρωπαϊκές αγορές δείχνει ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων η μερίδα του λέοντος συγκεντρώνεται σε 3-4 μεγάλες αλυσίδες, οι οποίες δεν είναι κατ’ ανάγκην διεθνείς. Στην Ουγγαρία δραστηριοποιούνται όλες κι όλες 5 αλυσίδες, στη Λιθουανία η αγορά συγκεντρώνεται σε 3-4 αλυσίδες και στην Αλβανία ηγετικά μερίδια έχει η Big Market και η Spar. Η Ελλάδα είναι από τις περιπτώσεις όπου η αγορά είναι περισσότερο κατακερματισμένη, κάτι που συνεπάγεται μεγάλο κόστος για διοικητικά στελέχη, αποθήκες, συστήματα logistics κ.ο.κ.
Στην εξίσωση μπαίνει πλέον και το λειτουργικό κόστος. Μόνο το κόστος ενέργειας, αν και έχει μειωθεί από τα υψηλά του 2022, παραμένει πολλαπλάσιο της περιόδου προ της πανδημίας, ενώ έχει αυξηθεί το κόστος παραγωγής των προμηθευτών και έχει προηγηθεί μια άνευ προηγουμένου διαταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Επιπλέον, η άνοδος των επιτοκίων έφερε αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους. Ως αποτέλεσμα, και τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων μειώθηκαν. Στα σούπερ μάρκετ το καθαρό περιθώριο κέρδους προ φόρων το 2023 διαμορφώθηκε στο 1,8% από 1,4% το 2022.
Τα deals με γνώμονα φθηνότερες τιμές για τον καταναλωτή
Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν συχνά ότι η ελληνική αγορά δεν χρειάζεται τα πάνω από 3.000 σούπερ μάρκετ που λειτουργούν οι 20 αλυσίδες που έχουν παρουσία στη χώρα. Εξάλλου, το επιπλέον κόστος επηρεάζει τελικά τις τιμές των προϊόντων. Με μικρότερο κόστος πιθανόν ο κλάδος θα εξασφάλιζε καλύτερα περιθώρια κέρδους και θα ήταν σε θέση να προσφέρει καλύτερες τιμές. Προφανώς δεν περιμένει κανείς η Ελλάδα να γίνει Γερμανία και οι 20 αλυσίδες σούπερ μάρκετ να γίνουν 4, αλλά η συγκέντρωση και ο μετασχηματισμός του κλάδου σε ένα πιο ευέλικτο μοντέλο φαίνεται να είναι μονόδρομος. Με την προϋπόθεση διατήρησης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού οι συμμαχίες θα ευνοούσαν ευκαιρίες για τους παίκτες, από το να συνάπτουν πιο επικερδείς συμφωνίες με προμηθευτές, εντός και εκτός συνόρων, μέχρι να προωθούν επενδύσεις σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, μια τάση που ισχυροποιείται. Επίσης, θα επιτυγχάνονταν οικονομίες κλίμακας ακόμη και για την περίπτωση deals εν πολλοίς συμπληρωματικών δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα σε δυνητική εξαγορά της Κρητικός από τη Μασούτης.
Η μεν Μασούτης, με περίπου 400 καταστήματα, έχει αρχίσει να επεκτείνεται εκτός Βόρειας Ελλάδας, αλλά εξακολουθεί να έχει κρίσιμο μέγεθος στην περιοχή της έδρας της, ενώ η Κρητικός, με δίκτυο που αγγίζει τα 900 καταστήματα, έχει ισχυρή παρουσία στη Νότια Ελλάδα, σε τουριστικές περιοχές και στην Αττική. Δυνητική συμφωνία, εκτός από τον σκοπό της πανελλαδικής εμβέλειας του δικτύου, θα εξοικονομήσει πόρους από οικονομίες κλίμακας σε μια σειρά από τομείς, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική δύναμη του νέου σχήματος απέναντι σε πολυεθνικές, ώστε να πετύχει καλύτερες τιμές αγοράς, ενώ θα απελευθερώσει πόρους για επέκταση της γκάμας προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, όπου και οι δύο εταιρείες έχουν σημαντικό χαρτοφυλάκιο, παράλληλα με εξωστρέφεια και αξιοποίηση συνεργειών.
Διαβάστε επίσης
Αλαλούμ με τις τραπεζικές προμήθειες: Οι παγίδες που οδηγούν σε τριπλάσια χρέωση
“Τρέχει” το placement μετοχών του Πρεμ Γουάτσα στη Eurobank
Υψηλό ενδιαφέρον από επιχειρήσεις για εγκατάσταση μπαταριών
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
