Σούπερ Μάρκετ: Ανεβάζουν ταχύτητα τα online καταστήματα

Αυξάνεται αργά αλλά σταθερά το μερίδιο των online πωλήσεων των σούπερ μάρκετ, με τα μεγάλα e-shops να συνεισφέρουν το 2024 τζίρο 278 εκατ. ευρώ στο σύνολο της αγοράς, που έκλεισε τη χρονιά με κύκλο εργασιών 14,8 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,6% (NielsenIQ). Παρά τη σχετικά χαμηλή συνεισφορά σε απόλυτο μέγεθος, ο ρυθμός ανάπτυξης για τις διαδικτυακές πωλήσεις των σούπερ μάρκετ είναι 5 φορές υψηλότερος από τον αντίστοιχο ρυθμό αύξησης των πωλήσεων στα φυσικά καταστήματα.

Σύμφωνα με τον νέο δείκτη Online Index της NielsenIQ, η αξία των ηλεκτρονικών πωλήσεων που πραγματοποίησαν το 2024 τα μεγάλα σούπερ μάρκετ ανήλθε σε 277,9 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για αύξηση 21%, όταν ο ρυθμός ανάπτυξης στα φυσικά καταστήματα των αντίστοιχων αλυσίδων περιορίστηκε πέρυσι σε 4,2%. Σημειώνεται ότι σημείο αναφοράς για τον συγκεκριμένο δείκτη είναι οι διαδικτυακές πωλήσεις της Σκλαβενίτης, του ομίλου ΑΒ, της Μασούτης και της ΑΝΕΔΗΚ/Κρητικός.

Από την πλευρά της, η Convert Group έχει δημοσιεύσει στοιχεία για αύξηση της αξίας της online αγοράς των σούπερ μάρκετ πάνω από 300 εκατ. ευρώ, ήδη από το 2023. Η εταιρεία, που παρακολουθεί το σύνολο της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των online σούπερ μάρκετ (Σκλαβενίτης, ΑΒ, My market, Μασούτης, Κρητικός, Bazaar, e-fresh, MarketΙn, Θανόπουλος) και των πλατφορμών quick commerce με τις οποίες συνεργάζονται, όπως e-food, wolt, Box Now, διαπίστωσε ότι στο α’ εξάμηνο του 2024 η αξία της αγοράς έφτασε στα 164 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι ο τζίρος υπερδιπλασιάστηκε μέχρι το τέλος της περασμένης χρονιάς.

Αυτό που έχει σημασία, πάντως, είναι ότι σήμερα το μερίδιο των e-shops στους τζίρους των μεγάλων αλυσίδων κινείται γύρω στο 3%-5%. Είναι χαμηλό, αλλά αυξάνεται με σταθερούς ρυθμούς. Aπό την πανδημία οι ρυθμοί ανάπτυξης των online σούπερ μάρκετ έχουν υποχωρήσει αισθητά. Έχουν μπει στην αγορά νέοι παίκτες (όπως π.χ. efood market, wolt market) και οι πωλήσεις επηρεάζονται από τις πληθωριστικές πιέσεις και άλλους παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση.

Παρ’ όλα αυτά, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις αναπτύσσονται λόγω της ευκολίας που παρέχουν στους καταναλωτές, οι οποίοι μπορούν να περιηγηθούν στις πλατφόρμες και να αγοράσουν είδη σούπερ μάρκετ 24/7 από κινητά τηλέφωνα και άλλες συσκευές. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις της οργανωμένης αγοράς του λιανεμπορίου επενδύουν συστηματικά στο e-commerce, λανσάρουν νέες υπηρεσίες και εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα, που εξασφαλίζουν εύκολη πλοήγηση και λειτουργικότητα στην αναζήτησης προϊόντων, ταυτόχρονα με σειρά επιλογών στο check out.

Επενδύουν, επίσης, σε νέες τεχνολογίες, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, για να παρέχουν εξατομικευμένες προτάσεις και να κερδίσουν πελάτες από τον ανταγωνισμό, προσβλέποντας στο μέλλον να ισοσκελίσουν το επιπλέον κόστος που απαιτεί η online εξυπηρέτηση.

Οι καταλύτες για σταθερή ανάπτυξη του online τζίρου

Η συνεχιζόμενη επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου αποτελεί καταλύτη για τα επόμενα χρόνια. Στην Ελλάδα ο συνολικός διαδικτυακός τζίρος αγαθών αγγίζει τα 20 δισ. ευρώ, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, και παρά την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης μετά την πανδημία, αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 7%-8%, διαθέτοντας σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης συγκριτικά με τον μέσο όρο των αγορών της ΕΕ.

Επίσης, η online αγορά των σούπερ μάρκετ θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με υψηλότερους ρυθμούς τα επόμενα χρόνια συγκριτικά με τον ρυθμό ανάπτυξης των πωλήσεων στα φυσικά καταστήματα των αλυσίδων. Αυτή είναι η τάση και στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με έκθεση της PwC, κόντρα στις προκλήσεις για τη συνολική πορεία της οικονομίας, το e-grocery προβλέπεται να αυξάνεται στη Γερμανία με μέσο ρυθμό 9% -με ορίζοντα το 2027-, ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμάται σε περίπου 8%, στην Ολλανδία σε 7% και στη Γαλλία σε 4%. Αντίθετα, η πρόβλεψη για την παραδοσιακή αγορά κυμαίνεται σε περίπου 3% στη Γερμανία, 2% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 3% στην Ολλανδία και 2% στη Γαλλία.

Τα λειτουργικά κόστη και τα στενά περιθώρια κέρδους

Αν και σε αυτές τις αγορές σχεδόν οι μισοί καταναλωτές εξακολουθούν να προτιμούν να ψωνίζουν αποκλειστικά από τα φυσικά καταστήματα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, υπάρχει μια αυξανόμενη ομάδα που επιλέγει κάποιες φορές το Διαδίκτυο. Επίσης, παρατηρείται ανακατανομή της ζήτησης στα διάφορα κανάλια πωλήσεων, με τους παίκτες του quick-commerce να αναπροσαρμόζουν τις στρατηγικές τους για να πιάσουν τους στόχους τους.

Εξάλλου, το επιχειρηματικό μοντέλο quick-commerce γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη σ’ ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, με σημαντικές ροές χρηματοδότησης από επιχειρηματικά κεφάλαια. Έτσι, εταιρείες όπως Gorillas, Flink και Getir στην Ευρώπη ή Gopuff, Buyk και Blinkit στις ΗΠΑ και την Ασία, φάνηκε να κυριαρχούν στην online αγορά τροφίμων. Ακολούθησε συγκέντρωση στον κλάδο, χωρίς όμως οι εξαγορές και συγχωνεύσεις να έχουν αποφέρει κέρδη στους μετόχους. Μακροπρόθεσμα, οι παίκτες του quick-commerce θα πρέπει να μειώσουν το λειτουργικό κόστος και να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους, δημιουργώντας παράλληλα πρόσθετες ροές εσόδων. Ενδεικτικές είναι οι κινήσεις της γερμανικής πολυεθνικής Delivery Hero στην Ελλάδα, όπου δραστηριοποιείται με διαφορετικό μοντέλο από τις άλλες χώρες που έχει παρουσία, μέσω του efood και της επέκτασής του σε όλα τα κανάλια, πέρα από το online, όπως χονδρική και μικρή λιανική, αναπτύσσοντας πλέον και το νέο concept καταστημάτων efood local.

Τα υψηλά κόστη του quick–commerce

Σύμφωνα με τους αναλυτές της PwC, στο μέλλον το τοπίο του quick-commerce είναι πιθανό να γνωρίσει περαιτέρω συγκέντρωση, αλλά είναι ζητούμενο πώς θα μπορέσει μια μικρότερη ομάδα παικτών να δημιουργήσει βιώσιμη κερδοφορία και να επιβιώσει μακροπρόθεσμα.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα η μέση αξία του ηλεκτρονικού καλαθιού έχει αυξηθεί πάνω από τα 80 ευρώ (83 ευρώ από 77 ευρώ, στοιχεία Convert Group α’ εξάμηνο 2024). Ωστόσο, το κόστος εκπλήρωσης της κάθε παραγγελίας δεν αποφέρει κερδοφορία στις επιχειρήσεις, παρά τις τιμολογιακές αναπροσαρμογές με την παροχή δωρεάν μεταφορικών για μεγαλύτερες παραγγελίες και τη θέσπιση χρεώσεων για μικρής αξίας αγορές.

Στη μελέτη της PwC, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Νοέμβριο με επίκεντρο μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, οι αναλυτές κάνουν μια άσκηση σχετικά με τα κόστη των επιχειρήσεων. Διαπιστώνουν ότι η μέση παραγγελία στο quick-commerce φέρνει έσοδα περίπου 34,49 ευρώ, με βάση αξία παραγγελίας 31 ευρώ και με επιπλέον 1,99 ευρώ για τέλος παράδοσης και περίπου 1,50 ευρώ για retail media. Ωστόσο, το κόστος ολοκλήρωσης της παραγγελίας υπερβαίνει αυτά τα έσοδα κατά 5,39 ευρώ. Πρόκειται για κόστη που περιλαμβάνουν κόστος πωληθέντων αγαθών, κατά μέσο όρο 21,08 ευρώ ανά παραγγελία, έξοδα παραλαβής περίπου 2,52 ευρώ και έξοδα παράδοσης περίπου 6,31 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται έμμεσα έξοδα όπως ενοίκιο και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε παραγγελία quick-commerce ενέχει σημαντική ζημία.

Η αύξηση των τιμών λιανικής και των τελών παράδοσης που απαιτείται για την επίτευξη κερδοφορίας δεν αποτελεί από μόνη της βιώσιμη λύση, ειδικά σε δύσκολες οικονομικές περιόδους, όπου οι πελάτες υπολογίζουν σε μεγάλο βαθμό την τιμή. Οι υπολογισμοί των αναλυτών αποκαλύπτουν, για παράδειγμα, ότι μέσω αναπροσαρμογής των τελών παράδοσης (+1,01 ευρώ) και βελτιστοποίησης της διαδικασίας παραλαβής (+1,26 ευρώ) και του κόστους παράδοσης (+3,15 ευρώ), οι παίκτες quick-commerce θα μπορούν να γράψουν ένα κέρδος, το οποίο με τη σωρευτική εφαρμογή των προτεινόμενων πρωτοβουλιών οδηγεί σε καθαρό λειτουργικό κέρδος 0,03 ευρώ ανά παραγγελία.

Άλλες στρατηγικές περιλαμβάνουν μείωση των εξόδων marketing, προσαρμογή των τελών παράδοσης σε premium συνδρομές, επαναδιαπραγμάτευση των όρων αγοράς, αξιοποίηση νέων τεχνολογιών κ.λπ.

Διαβάστε επίσης

Alter Ego: Ξεκίνησε η δημόσια προσφορά με τιμή 3,7 έως 4 ευρώ

Στην Premia το Κτήμα Σέμελη του Σάλλα για 10,6 εκατ.

Οι 4 δοκιμασίες της ΕΕ στην ατζέντα για το κλίμα