THEPOWERGAME
Για πολλούς το νέο έτος φέρνει αφόρητο πονοκέφαλο από το μεθύσι και μια «σοβαρή» απόφαση να μην ξαναμεθύσουν ποτέ. Πριν από μια δεκαετία και πλέον το Alcohol Change UK, το οποίο διεξάγει εκστρατείες για τη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, ξεκίνησε την εκστρατεία «Dry January». Φέτος υπολογίζει ότι το ένα τρίτο των Βρετανών ανδρών θα προσπαθήσει να ακολουθήσει την παραίνεση.
Στην Αμερική ο Vivek Murthy, ένας γενικός χειρουργός, θέλει επίσης να αποθαρρύνει την κατανάλωση αλκοόλ. Ο δρ Murthy συνέστησε την τοποθέτηση προειδοποιήσεων στο αλκοόλ για να τονίσει το γεγονός ότι αυξάνει τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού και του εντέρου. Αν αυτό συμβεί, η Αμερική θα μπορούσε να γίνει η τρίτη χώρα, μετά τη Νότια Κορέα και την Ιρλανδία, που θα απαιτήσει τέτοιου είδους σήμανση.
Το πολύ ποτό είναι αναμφισβήτητα κακό. Η κατανάλωση αλκοόλ έχει συνδεθεί εδώ και καιρό με καρδιακές προσβολές, ηπατικές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια και παχυσαρκία. Οι μεθυσμένοι είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε καβγάδες ή ατυχήματα. Το αλκοόλ προκαλεί εθισμό και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το κατηγορεί για περίπου έναν στους 20 θανάτους σε όλο τον κόσμο. Η σύνδεση με τον καρκίνο είναι λιγότερο γνωστή στους περισσότερους ανθρώπους. Οι στατιστικές του δρα Murthy δείχνουν ότι οι γυναίκες που πίνουν περιστασιακά διατρέχουν περίπου 16,5% περισσότερο κίνδυνο για διάφορους κοινούς καρκίνους, ενώ όσες πίνουν ένα ποτό την ημέρα -το μέγιστο συνιστώμενο όριο στην Αμερική- έχουν περίπου 19% πιθανότητα.
Καθώς οι αποδείξεις για τις βλάβες του αλκοόλ συσσωρεύονται, τα μηνύματα για τη δημόσια υγεία γίνονται όλο και αυστηρότερα. Ο ΠΟΥ λέει ευθέως ότι δεν υπάρχει «κανένα ασφαλές επίπεδο» κατανάλωσης αλκοόλ. Οι οδηγίες της Αμερικής λένε ότι όσοι δεν πίνουν δεν πρέπει να αρχίσουν «για κανέναν λόγο». Το 2023 ο Καναδάς δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές που συνιστούν δύο ποτά (περίπου δύο κουτιά μπίρας) την εβδομάδα για όσους θέλουν να παραμείνουν στην κατηγορία «χαμηλού κινδύνου», από 15 την εβδομάδα για τους άνδρες και δέκα για τις γυναίκες.
Όλα αυτά είναι πολύ απογοητευτικά. Όμως, ο υπερβολικός ζήλος μπορεί να είναι αντιπαραγωγικός. Αν το πάρουμε κυριολεκτικά, ο ΠΟΥ υπονοεί ότι δεν είναι ασφαλές να πίνουμε ούτε τη γουλιά της Θείας Κοινωνίας. Αν μια συμβουλή δημόσιας υγείας φαίνεται παράλογη, οι άνθρωποι μπορεί να αρχίσουν να αμφιβάλλουν και για άλλες συμβουλές.
Και παρ’ όλο που υπάρχει ομοφωνία ότι η βαριά κατανάλωση αλκοόλ είναι πολύ κακή, υπάρχει λιγότερη ομοφωνία σχετικά με την ελαφριά κατανάλωση. Τον Δεκέμβριο οι Εθνικές Ακαδημίες Επιστήμης, Μηχανικής και Ιατρικής της Αμερικής κατέληξαν, με «μέτρια βεβαιότητα», στο συμπέρασμα ότι η συντηρητική κατανάλωση αλκοόλ (έως δύο κουτιά μπίρας την ημέρα για τους άνδρες ή ένα για τις γυναίκες, σύμφωνα με τις επίσημες αμερικανικές συμβουλές) συνδέεται με οφέλη, παρά με βλάβες. Τα οφέλη για την υγεία της καρδιάς φάνηκαν να υπερτερούν των κινδύνων για καρκίνο και άλλες παθήσεις, αν και η επίδραση εξαφανίστηκε γρήγορα με την επιπλέον κατανάλωση.
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τα οφέλη της συντηρητικής κατανάλωσης είναι μια στατιστική οφθαλμαπάτη, αλλά ακόμα και αν ο ΠΟΥ έχει δίκιο και καμία ποσότητα αλκοόλ δεν είναι ασφαλής, αυτό είναι μόνο η μισή αλήθεια. Εξάλλου, δεν υπάρχει κανένα απολύτως ασφαλές επίπεδο σχεδόν για οτιδήποτε, από το να ταξιδεύεις με αεροπλάνο μέχρι να βγαίνεις ραντεβού. Το περπάτημα κάνει καλό, και διαφημίζεται σε βιβλίο από τον γενικό χειρουργό («Step It Up!»). Ωστόσο, το 2022 7.500 Αμερικανοί πεζοί σκοτώθηκαν από αυτοκίνητα.
Οι άνθρωποι εξισορροπούν τους κινδύνους μιας δραστηριότητας με τα οφέλη που επιφέρει. Στις μέρες μας, η πρόταση ότι το ποτό μπορεί να έχει οποιαδήποτε οφέλη μοιάζει ελαφρώς αιρετική. Πολλοί όμως αγαπούν τη γεύση μιας καλής μπίρας ή ενός κρασιού, εκτιμούν τη διέγερση που προσφέρουν ή απολαμβάνουν τις κοινωνικές τελετουργίες που συνοδεύονται από αλκοόλ, όπως μια επίσκεψη σε παμπ ή ένα δείπνο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο κόσμος είναι πρόθυμος να δαπανήσει 1,8 τρισ. δολάρια ετησίως για ποτά. Όλη αυτή η απόλαυση μπαίνει στη ζυγαριά με την (εξίσου πραγματική) ζημιά.
Κάποια προοπτική: οι νέες κατευθυντήριες γραμμές του Καναδά ορίζουν την πιθανότητα πρόωρου θανάτου εξαιτίας του αλκοόλ ως «χαμηλού κινδύνου», μία στις 1.000. Η αύξηση της κατανάλωσης από δύο σε έξι ποτά την εβδομάδα αυξάνει τις πιθανότητες σε μία στις 100. Με το περπάτημα, ο κίνδυνος κάποιος να πέσει θύμα αυτοκινητικού στην Αμερική είναι περίπου 1 στα 470.
Τι θα κάνετε το 2025; Αν είστε βαρύς πότης, σχεδόν όλοι θα συμφωνούσαν ότι θα ήταν συνετό να μειώσετε την κατανάλωση. Αυτό ισχύει για όλους, εκτός από τους πιο ανθεκτικούς στον κίνδυνο. Εν προκειμένω, η συνήθεια της μεσαίας τάξης να κατεβάζει μισό μπουκάλι κρασί με το δείπνο αξίζει να εξεταστεί. Ωστόσο, αν θέλετε να πίνετε μια-δυο μπίρες με φίλους κάθε τόσο, να ξέρετε ότι ανταλλάζετε έναν μικρό κίνδυνο βλάβης με μια βραδιά ζεστασιάς και καλής παρέας. Αυτή είναι μια ανταλλαγή που πολλοί λογικοί άνθρωποι θα χαρούν να κάνουν -ιδιαίτερα μέσα στο κρύο και τη μιζέρια του Ιανουαρίου.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com