THEPOWERGAME
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με την οποία σχεδιάζει να μειώσει κατά 50% τα κτίρια (και κατά 25% την συνολική επιφάνεια) που χρησιμοποιεί στις Βρυξέλλες, μέσα στην επόμενη δεκαετία, είναι ενδεικτική των τάσεων που επικρατούν μετά την πανδημία στη διεθνή αγορά γραφείων.
Στην Ελλάδα, πάντως, βρίσκονται υπό κατασκευή ή σε αρχικό στάδιο σχεδιασμού σχεδόν 260.000 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) κτιρίων γραφείων χωρίς να περιλαμβάνονται τα κτίρια γραφείων (όπως ο πύργος) που προωθούνται στο Ελληνικό.
Η απουσία σύγχρονων, βιοκλιματικών χώρων είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους προωθούνται αρκετές επενδύσεις.
Επιπλέον, οι φορείς του δημοσίου είναι αυτοί που εμφανίζονται περισσότερο κινητικοί στην αγορά γραφείων, όπως τουλάχιστον επισημαίνεται και σε πρόσφατη έκθεση της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield Proprius.
Για παράδειγμα στο κτίριο επί της Μιχαλακοπούλου που στέγαζε κάποτε τον ΔΟΛ και αποκτήθηκε από την Trastor ΑΕΕΑΠ, ένας από τους μεγαλύτερους μισθωτές είναι η Αναπτυξιακή Τράπεζα ενώ εδώ και μήνες κυκλοφορεί πως στο ίδιο κτίριο θα μετακομίσει και το ΤΑΙΠΕΔ.
Στην αγορά ακινήτων υποστηρίζουν πως αρκετές άλλες κρατικές υπηρεσίες βρίσκονται σε αρχικό ή προχωρημένο στάδιο αναζήτησης νέων χώρων.
Το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς ήταν εξαιρετικά άνευρο για την αγορά γραφείων παρά το γεγονός πως έχει αυξηθεί η ζήτηση χώρων από επιχειρήσεις που θέλουν να μετακομίσουν με βάση τα δεδομένα.
Ήδη κάποιοι ισχυροί όμιλοι εφαρμόζουν ένα υβριδικό μοντέλο σε σχέση με την επιστροφή του προσωπικού στα γραφεία. Μπορεί να περιορίζεται ο αριθμός των εργαζομένων που δουλεύει από το σπίτι, αλλά εξακολουθεί να είναι σημαντικός.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Cushman & Wakefield Proprius οι συνολικές μισθώσεις νέων χώρων στο πρώτο τρίμηνο του έτους κινήθηκαν κοντά στα 15.000 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) χωρίς κάποια μεγάλη συμφωνία για επιφάνεια άνω των 3.000 τ.μ.
Ούτε και υπήρξαν κάποιες μεγάλες αγορές ακινήτων γραφείων με εξαίρεση τη συμφωνία της Briq ΑΕΕΑΠ για την απόκτηση ακινήτου επί της οδού Γούναρη στον Πειραιά έναντι 2,1 εκατ. την αγορά κτιρίου (5.200 τ.μ.) στην Λεωφόρο Ηρακλείου (ο επενδυτής δεν κατονομάζεται) και την αγορά ενός ακόμα χώρου (1.586 τ.μ.) στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας έναντι 3,3 εκατ. ευρώ από ιδιώτη επενδυτή.
Στο τρίμηνο που διανύουμε, πάντως, αυξήθηκε η κινητικότητα. Προ ημερών η Lamda Development συμφώνησε να μεταβιβάσει στην Prodea ΑΕΕΑΠ το κτίριο γραφείο Ilida Business Center στο Μαρούσι, επιφάνειας 11.750 τ.μ. με τη συνολική αξία της συναλλαγής στα 39 εκατ. ευρώ.
Στην Cushman & Wakefield Proprius εκτιμούν πως η εικόνα στα επόμενα τρίμηνα θα είναι καλύτερη και πως στο σύνολο του έτους οι συνολικές μισθώσεις γραφειακών χώρων θα κινηθούν τουλάχιστον στα επίπεδα των 75.000 τ.μ. που ήταν το 2020.
Τα στοιχεία σε σχέση με το απόθεμα κτιρίων γραφείων και τη διαθεσιμότητα είναι σχετικά καθώς η ποιότητά του είναι σχετικά χαμηλή σε σχέση με τις ανάγκες των επιχειρήσεων και ειδικά σε σχέση με τις νέες ανάγκες που δημιουργεί η πανδημία.
Σήμερα περίπου 450.000 τ.μ. χαμηλότερης ποιότητας γραφειακών χώρων είναι προς μίσθωση σε Αθήνα και Πειραιά, δηλαδή σχεδόν το 10% του συνολικού αποθέματος που φτάνει τα 5.090.000 τ.μ.
Όσον αφορά τις τιμές, σύμφωνα με την Cushman & Wakefield Proprius, οι υψηλότερες (23 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο το μήνα) συναντώνται στα κτίρια πρώτης κατηγορίας του κέντρου της Αθήνας, ενώ ακολουθεί η Λεωφ. Κηφισίας με 22 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα και οι άξονες Λεωφ. Συγγρού – Λεωφ. Βουλιαγμένης με 18 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα.
Στα 17 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα μισθώνονται γραφεία πρώτης κατηγορίας στην περιοχή του λιμανιού του Πειραιά.
Το λιμάνι θα αποκτήσει σύντομα και πρόσθετους γραφειακούς χώρους καθώς προωθείται η ανακατασκευή του Πύργου Πειραιά από κοινοπρακτικό σχήμα της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Dimand, της Prodea και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) με βάση σύμβαση παραχώρησης για 99 χρόνια.
Το σχήμα Dimand – Prodea προωθεί την κατασκευή συγκροτήματος γραφείων στη Λεωφ. Συγγρού (και Λαγουμιτζή), συνολικής επιφάνειας 17.000 τ.μ. ενώ η Prodea ολοκληρώνει την κατασκευή κτιρίου γραφείου στον Παράδεισο Αμαρουσίου.
Είναι το πρώτο κτίριο γραφείων που ανέπτυξε αυτόνομα η Prodea σε μια επένδυση 14 εκατ. ευρώ. Είναι, βέβαια, μία από τις αναπτύξεις στην περιοχή του Παραδείσου όπου αναμένεται τον επόμενο καιρό να δούμε και το σχέδιο των Brook Lane – Noval Property (όμιλος Βιοχάλκο) για την αξιοποίηση του μεγάλου ακινήτου που στέγαζε στο παρελθόν την Kodak.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
