Μετρό: Το χρονοδιάγραμμα της Γραμμής 4 και η επέκταση προς Μενίδι

Το καλοκαίρι του 2029 είναι η συμβατική υποχρέωση του αναδόχου κατασκευής του έργου για την παράδοση της Γραμμής 4^Α του Μετρό στην Αθήνα. Ωστόσο, πολλοί θεωρούν ότι το ορόσημο αυτό δεν θα επιτευχθεί, καθώς ήδη έχουν σημειωθεί μεγάλες καθυστερήσεις, τόσο λόγω των νομικών προσφυγών, όσο και λόγω άλλων απρόβλεπτων παραγόντων (αρχαία, απαλλοτριώσεις, απεργίες κ.λπ.).

Η Γραμμή 4^Α είναι η διαδρομή του Μετρό της Αθήνας από το Γαλάτσι μέχρι το Γουδή. Είναι μια διαδρομή 12,8 χλμ. που θα περιλάβει 15 σταθμούς. Αν και η σύμβαση υπογράφηκε το 2021, μέχρι σήμερα έχει διανοιχθεί περίπου 1/6 της διαδρομής, ενώ ακόμη δεν έχουν αναληφθεί πλήρως από τον ανάδοχο, την κοινοπραξία των εταιρειών Avax (Ελλάδα), Alstom (Γαλλία) και Ghella (Ιταλία), τα 5 από τα 15 συνολικά εργοτάξια-σταθμοί του Μετρό.

Οι νομικές προσφυγές αφορούν σε δύο σταθμούς, Ριζάρη και πραγματοποιήθηκε από τον εφοπλιστή Νίκο Πατέρα και η δεύτερη αφορά στον σταθμό των Εξαρχείων. Αμφότεροι οι προσφεύγοντες επικαλούνται τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των έργων προκειμένου να ακυρώσουν την κατασκευή των δύο σταθμών.

Το 2025, πάντως, εκτιμάται ότι θα είναι χρονιά επιτάχυνσης του έργου, με τους δύο μετροπόντικες, «Νίκη» και «Αθηνά», να έχουν σκάψει το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής. Στόχος είναι στο τέλος του 2026 να έχει ανοιχτεί το σύνολο της διαδρομής από το Γαλάτσι έως το Γουδή.

Ήδη ο μετροπόντικας «Αθηνά» πλησιάζει στο σταθμό των Ιλισίων, έχοντας ξεκινήσει από Κατεχάκη και έχοντας διαπεράσει τα σημεία που θα γίνουν οι σταθμοί Γουδή και Ζωγράφου. Από την άλλη πλευρά ο μετροπόντικας «Νίκη» έχει διανύσει τα πρώτα 800-1000 μέτρα της διαδρομής Άλσος Βεΐκου προς το σταθμό Γαλάτσι. Εκτιμάται ότι κάθε μέρα, οι δύο μετροπόντικες, μήκους 100 μέτρων ο καθένας, διανοίγουν 25 μέτρα τούνελ και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Η διάνοιξη των σηράγγων και η κατασκευή των σταθμών είναι μόνον η μια φάση του έργου. Η δεύτερη και εξίσου σημαντική είναι τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα του σταθμού, τα οποία για πρώτη φορά στο Μετρό της Αθήνας, θα καθοδηγούν συρμούς χωρίς μηχανοδηγούς. Δηλαδή η Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, θα λειτουργήσει όπως η γραμμή της Θεσσαλονίκης. Πρακτικά αυτό σημαίνει πολύ μεγαλύτερη περίοδο δοκιμών.

Ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, προέβλεψε ότι η Γραμμή 4 θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος της δεκαετίας, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσει το τέλος αυτής, αν θα είναι το 2029 ή το 2030. Το σίγουρο είναι ότι αρχές της δεκαετίας του 2030 οι Αθηναίοι θα μετακινιούνται στις πιο πολυπληθείς συνοικίες (Κυψέλη, Ιλίσια, Γουδή κ.λπ.) της πόλης με Μετρό.

Πότε θα φτάσει Μενίδι το Μετρό

Η επόμενη επέκταση του Μετρό που αναμένεται, είναι η επέκταση της (κόκκινης) Γραμμής 2 προς το Μενίδι. Η επέκταση αυτή της γραμμής 2 θα υλοποιηθεί με την προσθήκη έξι συνολικά σταθμών σε Παλατιανή, Ίλιον, Άγιο Νικόλαο, Καματερό, Ζεφύρι (όπου σχεδιάζεται να γίνει σύνδεση με τον προαστιακό σιδηρόδρομο) και τέλος το Μενίδι.

Το Μενίδι και συγκεκριμένα ο σταθμός στην Πλατεία Καράβου σχεδιάζεται ν’ αποτελέσει τον τερματικό σταθμό της Γραμμής 2 που θα εκτείνεται προς τα δυτικά του λεκανοπεδίου. Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν σε ανοικτή συνεδρίαση στο δημαρχείο της πόλης των Αχαρνών, οι μελέτες σκοπιμότητας εκκίνησαν από την Ελληνικό Μετρό, μαζί με τις πρώτες γεωλογικές μελέτες.

Ωστόσο, τόσο ο αρμόδιος υφυπουργός Νίκος Ταχιάος, όσο και ο επικεφαλής της Ελληνικό Μετρό Νίκος Κουρέτας, απέφυγαν να μιλήσουν για χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του έργου. Αν και το έργο αυτό δεν είναι τόσο πολύπλοκο όσο εκείνο της Γραμμής 4^Α -αφού συνιστά επέκταση ήδη λειτουργούσας γραμμής και κινείται σε λιγότερο κατοικημένες περιοχές απ’ ότι το κέντρο της Αθήνας- εν τούτοις είναι απίθανο να προβλέψει κάποιος την έκβαση ολοκλήρωσης του έργου, ειδικά όταν δεν υπάρχει εξασφαλισμένη πίστωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη Γραμμή 4^Α, οι πρώτες μελέτες ξεκίνησαν το 2017 και το έργο κατασκευής κατακυρώθηκε στην ανάδοχο κοινοπραξία την άνοιξη του 2021. Οι πηγές χρηματοδότησης του έργου θα είναι εκτός από τον κρατικό προϋπολογισμό, το ΕΣΠΑ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που είναι ο βασικός πιστωτής αυτών των μεγάλων έργων.

Σημειώνεται ότι η Γραμμή 4 του Μετρό που σήμερα υλοποιείται, αφορά στον πρώτο (Α) από τους πέντε κλάδους που θα περιλάβει. Πρόκειται για τους κλάδους:

Α: Άλσος Βεΐκου-Γουδή μήκους 12,8 χλμ. και 15 σταθμών (υπό κατασκευή)
Β: Γουδή-Μαρούσι, μήκους 9,6 χλμ. και 8 σταθμών,
Γ: Ευαγγελισμός-Άνω Ηλιούπολη, μήκους 4,1 χλμ. και 3 σταθμών,
Δ: Άλσος Βεΐκου-Πετρούπολη, μήκους 7,5 χλμ. και 6 σταθμών,
Ε: Μαρούσι-Εθνική Οδός, μήκους 4,4 χλμ. και 3 σταθμών

Εκτιμάται ότι μετά την ολοκλήρωση της Γραμής 4^Α κάποια στιγμή στις αρχές της δεκαετίας του 2030, θα μπει εμπρός η επέκταση της, με την η κατασκευή της Γραμμής 4Β, δηλαδή της διαδρομής Γουδή-Μαρούσι. Ενδιαμέσως εκτιμάται να ξεκινήσει και η επέκταση της Γραμμής 2 προς τις Αχαρνές-Μενίδι.