Σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία: 98% των θυμάτων σιωπά

«Διαδεδομένο φαινόμενο» αποτελούν η σεξουαλική παρενόχληση και βία στο χώρο εργασίας, πράγμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, αποκαλύπτει νέα σχετική έρευνα της ΓΣΕΕ σε συνεργασία με το Ίδρυμα Friedrich Ebert Stiftung (FES).

Σύμφωνα με τα ευρήματα, ελάχιστο είναι το ποσοστό των θυμάτων που προχωρά σε καταγγελία τέτοιων περιστατικών στα αρμόδια θεσμικά όργανα, «γεγονός το οποίο δείχνει ότι είναι αναγκαίο να καταβληθούν πολλές προσπάθειες, για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη», υπογραμμίζει το κείμενο.

Από όλα τα στάδια της έρευνας, η οποία διενεργήθηκε το διάστημα από τις 9 Ιουλίου έως τις 9 Σεπτεμβρίου 2024 σε 876 συμμετέχοντες, προέκυψε επίσης η ανάγκη για πρόσβαση των θυμάτων σε μηχανισμούς αποτελεσματικής προστασίας σε όλη την επικράτεια, αλλά και η αγωνία από την έλλειψή της.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ευρήματα μόνο το 1,6% των θυμάτων κατήγγειλε το περιστατικό στις αρμόδιες αρχές. Ανάλογα είναι τα αποτελέσματα και της ετήσιας έκθεσης της Επιθεώρησης Εργασίας, με βάση τα οποία, για ολόκληρο το 2023, την Επιθεώρηση Εργασίας απασχόλησαν μόνο 12 υποθέσεις για το ζήτημα αυτό πανελλαδικά.

Σεξουαλική παρενόχληση: Γιατί σιωπούν τα θύματα

Όπως προκύπτει από την έρευνα, τα θύματα δεν ενημερώνουν τα αρμόδια θεσμικά όργανα, είτε γιατί δεν τα εμπιστεύονται (27,2%), είτε γιατί πιστεύουν ότι δεν θα γίνει κάτι ουσιαστικό (51,1%), είτε γιατί φοβούνται ότι η καταγγελία θα επηρεάσει αρνητικά την εργασία τους, τη θέση τους ή τις προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξής τους (37%).

Παράλληλα, μόνο το 3,1% διαθέτει Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με διατάξεις που καλύπτουν τη σεξουαλική παρενόχληση.

Επίσης, το 78,9% δήλωσε ότι τα συνδικάτα πρέπει να επιμείνουν στην ένταξη κατάλληλων ρυθμίσεων στους κανονισμούς εργασίας για τη σεξουαλική παρενόχληση και βία.

Όπως επισημάνθηκε, έχει σταματήσει η λειτουργία των δομών θεσμικού κοινωνικού διαλόγου με τη συμμετοχή των συνδικάτων τόσο για την ισότητα των φύλων, τις διακρίσεις, τη βία και την παρενόχληση στην εργασία, όσο και για την κατάσταση στο πεδίο και τους ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Σεξουαλική παρενόχληση: Γυναίκες τα τρία στα τέσσερα θύματα

Ειδικότερα, ένας στους/στις τρεις εργαζόμενους/ες έχει δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας (31,4%-275 περιστατικά). Επιπλέον, τρία στα τέσσερα θύματα είναι γυναίκες εργαζόμενες (75,3%), το 21,1% είναι άντρες και 1,5% δεν δήλωσε ταυτότητα φύλου. Το 77,1% τέτοιων φαινομένων προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα και 17,8% από τον δημόσιο τομέα. Το 43,5% του γενικού δείγματος σημείωσε ότι το φαινόμενο είναι συνηθισμένο στον χώρο εργασίας και το 31,5% απάντησε ότι είναι πολύ συνηθισμένο.

Οι μορφές των ανεπιθύμητων συμπεριφορών είναι λεκτικές, μη λεκτικές, σωματικές και διαδικτυακές. Τα περισσότερα θύματα, που βίωσαν ανεπιθύμητη συμπεριφορά στην τρέχουσα θέση εργασίας τους, είχαν δεχθεί ανάρμοστα έντονα ή απρεπή βλέμματα, τα οποία τους έκαναν να νιώσουν άβολα (65,5%). Το 46,2% είχε υποστεί άσεμνα σεξουαλικά αστεία ή προσβλητικά σχόλια για το σώμα ή την ιδιωτική ζωή. Το 32,4% είχε υποστεί ανεπιθύμητη σωματική επαφή, όπως μεγάλη εγγύτητα, άγγιγμα σε μέρη του σώματος, φιλιά/αγκαλιές ή κάτι άλλο. Το 20,7% αντιμετώπισε συμπεριφορά σεξουαλικής φύσης στην εργασία, που του προκάλεσε αισθήματα προσβολής, ταπείνωσης ή φόβου. Το 17,5% δέχθηκε ανάρμοστες προτάσεις για ραντεβού. Το 12% υπέστη ανάρμοστες προτάσεις για σεξουαλική δραστηριότητα και το 6,9% υπέστη ανάρμοστες προτάσεις σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης.

Ποιοι κλάδοι καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις

Αναφορικά με τους κλάδους που επηρεάζονται περισσότερο, τις επτά πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν οι εξής κλάδοι:

χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (31,6%)
άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών (6,9%)
εκπαίδευση (6,9%)
δραστηριότητες σχετικές με την υγεία και την κοινωνική μέριμνα (6,2%)
διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (5,1%)
ενημέρωση και επικοινωνία (4,7%) και
τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία (3,3%).

Στο 49,4% των περιπτώσεων ο δράστης είναι άντρας συνάδελφος ή συνεργάτης. Στο 40,4% των περιστατικών ο δράστης είναι άντρας εργοδότης ή προϊστάμενος. Το 27,1% των περιστατικών σχετιζόταν με άντρα πελάτη, ασθενή ή επιβάτη.

Συνέπειες στους εργαζόμενους και πώς αντέδρασαν

Το 67,3% ένιωσε άβολα στον χώρο εργασίας, το 31,9% απέφευγε τις κοινωνικές επαφές με συναδέλφους, το 29,5% δυσκολευόταν να συγκεντρωθεί ή να εκτελέσει τα καθήκοντά του, το 24,7% σκέφτηκε να αποχωρήσει από την εργασία του και το 21,9% εκδήλωσε κατάθλιψη ή άλλες δυσάρεστες ψυχολογικές συνέπειες.

Το 38,2% των θυμάτων απάντησε ότι δεν αντέδρασε καθόλου, το 3,6% υπέβαλε επίσημη καταγγελία σε ειδική μονάδα του χώρου εργασίας και το 5,2% κατήγγειλε το περιστατικό σε συνδικαλιστική οργάνωση. Το 45,7% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα, το 27,5% δήλωσε ότι η παρενόχληση σταμάτησε, το 8,7% σημείωσε ότι ο ισχυρισμός διερευνήθηκε και το 6,5% απάντησε ότι ο δράστης μεταφέρθηκε σε άλλο τμήμα.

Όσοι υπέβαλαν επίσημη καταγγελία, απάντησαν για το αποτέλεσμα της καταγγελίας ως εξής:

το 7,1% απάντησε ότι η καταγγελία βελτίωσε την κατάσταση,
το 10% ότι δεν άλλαξε τίποτα και
το 6,4% ότι η καταγγελία επιδείνωσε την κατάσταση.

Τι είδους πληροφόρηση και υποστήριξη θα ήθελαν να λάβουν τα θύματα

Το 43,8% ζητάει επαγγελματική και νομική υποστήριξη για την καταγγελία της παρενόχλησης και της βίας. Το 48,1% ζητάει ενημέρωση/πληροφορίες από τα αρμόδια θεσμικά όργανα σχετικά με τις ενέργειες σε περίπτωση σεξουαλικής παρενόχλησης. Το 41,3% ζητάει προστασία από άλλη σεξουαλική παρενόχληση και προστασία από αντίποινα. Το 34,9% ζητάει ηθική υποστήριξη. Το 33,2% ζητάει επαγγελματική βοήθεια για την κατανόηση των δικαιωμάτων.

Διαβάστε επίσης

Αλλάζω θερμοσίφωνα & αντλίες θερμότητας: Μέσω ΤΑΑ οι επιδοτήσεις

Όνειρα για εξόρυξη αστεροειδών, κατασκευή σε τροχιά και πολλά άλλα

Στο Ταμείο Ανάκαμψης τα συστήματα θέρμανσης νερού από ΑΠΕ για νοικοκυριά