Μελομακάρονα: Η αρχαιοελληνική προέλευση και πώς καθιερώθηκαν

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και τα λαχταριστά μελομακάρονα έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους στις βιτρίνες των ζαχαροπλαστείων. Πολλοί είναι εκείνοι που βάζουν το λαχταριστό γλύκισμα στο σπίτι τους κατά τις γιορτές, ωστόσο λίγοι είναι εκείνοι που ξέρουν την ιστορία τους.

Ετυμολογικά τα μελομακάρονα έχουν αρχαιοελληνική προέλευση. Σύμφωνα με το λεξικό, η λέξη «μακαρόνι» παράγεται από τη μεσαιωνική ελληνική λέξη «μακαρωνία». Μακαρωνία ήταν το νεκρώσιμο δείπνο, κατά τη διάρκεια του οποίου συγγενείς και φίλοι μακάριζαν τον νεκρό. Βάση της μακαρωνίας ήταν τα ζυμαρικά. Η μακαρωνία με τη σειρά της έρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «μακαρία», που δεν ήταν άλλο από την «ψυχόπιτα», δηλαδή ένα κομμάτι άρτου στο σχήμα και το μέγεθος του σημερινού μελομακάρονου, το οποίο μοίραζαν στους συγγενείς μετά την κηδεία.

ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΑ — Ταψιά με μελομακάρονα © INTIME

Αν και δεν είναι γνωστό ακριβώς πότε προστέθηκε μέλι στα μελοκάρονα και πήραν τη σημερινή τους μορφή, πολλοί πιστεύουν ότι αυτό έγινε από τους Μικρασιάτες Έλληνες, καθώς αυτοί καθιέρωσαν τα μελομακάρονα ως γλυκό του δωδεκαημέρου με το όνομα «φοινίκια».

Η ίδια λέξη, μακαρωνία, χρησιμοποιήθηκε από τους Λατίνους και αργότερα τους Ιταλούς ως maccarone, που κατέληξε να σημαίνει σπαγγέτι. Διαφορετική κατάληξη είχε όμως η μακαρωνία στη Γαλλία και την Αγγλία, που σήμερα έχει δώσει το όνομά σε ένα από τα πιο γευστικά και διάσημα γλυκά του κόσμου, τα macaroon.

Το σίγουρο για τα μελομακάρονα, είναι ότι από κοινού με τους κουραμπιέδες και παρά την «μακάβρια» ιστορία των πρώτων καθιερώθηκαν ως γλύκισμα στα σπίτια όλων των Ελλήνων και πλέον κυκλοφορούν σε διαφορετικές παραλλαγές, όπως για παράδειγμα με επικάλυψη σοκολάτας.