Black Friday: Μαύρα μηνύματα στην ΕΚΤ από τους καταναλωτές

Η Black Friday είναι μια από τις μεγαλύτερες ημέρες για ψώνια στις ΗΠΑ εδώ και χρόνια. Πλέον, όμως, είναι μια «μεγάλη μέρα κατανάλωσης» και στην Ευρώπη, η οποία δεν βρίσκεται και στην καλύτερη κατάσταση οικονομικά προβληματίζοντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σχετικά με τα επιτόκια.

Συνήθως η Black Friday κρατά και το Σαββατοκύριακο, αν και σε αρκετές αγορές φτάνει και την εβδομάδα, με στόχο να κυκλοφορήσει το χρήμα, να κινηθούν επιχειρήσεις και να τονωθούν οι οικονομίες σε συνδυασμό με την εορταστική περίοδο Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Ωστόσο τα στοιχεία των τελευταίων μηνών για τις καταναλωτικές διαθέσεις και τις λιανικές πωλήσεις κυρίως στις μεγάλες οικονομίες δείχνουν ισχυρή αδυναμία.

Πληθωρισμός και εισοδήματα προβληματίζουν, όχι μόνο τους πελάτες, τις πολυεθνικές και τα καταστήματα στο λιανεμπόριο, αλλά και την ΕΚΤ, η οποία προσπαθεί σε μια δύσκολη εξίσωση να σταθμίζει διάφορα οικονομικά στοιχεία ανάπτυξης και πληθωρισμού για να δει τις επόμενες κινήσεις της με τα επιτόκια.

Πριν από μια δεκαετία, την Black Friday, υπήρχε παροξυσμός αγορών, μεγάλα πλήθη συνωστίζονταν ακόμα και με συμπλοκές μεταξύ τους, καθώς τα καταστήματα άνοιγαν τα μεσάνυχτα για να προσελκύσουν τους αγοραστές με προσφορές σε μειωμένες τιμές. Τώρα υπάρχει βέβαια το διαδίκτυο που έχει εκτοξεύσει τις online αγορές, αλλά είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο τα αδύναμα στοιχεία στην καταναλωτική εμπιστοσύνη σε κομβικές οικονομίες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία, ανησυχούν καθώς τόσο οι τιμές όσο και τα εισοδήματα δεν επιτρέπουν πλέον μεγάλα ανοίγματα.

Τα τελευταία στοιχεία Eurostat δείχνουν άνοδο του πληθωρισμού τον Νοέμβριο στο 2,3% από 2%, ενώ η ΕΚΤ αναφέρει ότι οι προσδοκίες για τον δείκτη τιμών καταναλωτή αυξήθηκαν τον Οκτώβριο στο 2,5% για το επόμενο έτος και στο 2,1% σε τρία χρόνια. Κι αυτά την ώρα που η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ να δηλώνει ότι, ένας πόλεμος δασμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα μπορούσε να οδηγήσει τον πληθωρισμό σε μικρή άνοδο βραχυπρόθεσμα.

Οι προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκαν τον Οκτώβριο, σύμφωνα με την ΕΚΤ, δίνοντας πάτημα στα «γεράκια» στους κόλπους της κεντρικής τράπεζας που υποστηρίζουν μια προσεκτική προσέγγιση για τη μείωση των επιτοκίων το επόμενο χρονικό διάστημα.

Euro area #inflation expected to be 2.3% in November 2024, up from 2.0% in October. Components: services +3.9%, food, alcohol & tobacco +2.8%, other goods +0.7%, energy -1.9% – flash estimate https://t.co/xDtpCCworx pic.twitter.com/gmDf88jpk9

— EU_Eurostat (@EU_Eurostat) November 29, 2024

Οι τιμές παρατηρείται να αυξάνονται κατά 2,5% τους επόμενους 12 μήνες, από 2,4% τον Σεπτέμβριο, αλλά εξακολουθούν να είναι χαμηλότερες από οποιονδήποτε άλλο μήνα από τον Σεπτέμβριο του 2021, ανέφερε η ΕΚΤ στη μηνιαία έρευνά της. Το εύρος για τρία χρόνια παρέμεινε στο 2,1%, ακριβώς πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ.

Οι προσδοκίες για τις μελλοντικές εξελίξεις των τιμών διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην ώθηση του πληθωρισμού, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξακολουθούν να αναζητούν περισσότερα στοιχεία ότι ο στόχος του 2% θα επιτευχθεί με βιώσιμο τρόπο κάποια στιγμή το επόμενο έτος, όπως έχει προγραμματιστεί μέχρι τώρα. Ενώ ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 2% για πρώτη φορά από το 2021 τον Οκτώβριο, παρέμεινε σταθερός αυτόν τον μήνα στη Γερμανία ενώ επιταχύνθηκε στη Γαλλία και την Ισπανία.

Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αναμένεται τσιμπημένος για τον Νοέμβριο στο 2,3% από 2% τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με το flash estimate της Eurostat. Κοιτάζοντας τα κύρια στοιχεία του πληθωρισμού στην ευρωζώνη, οι υπηρεσίες αναμένονται να έχουν τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό το Νοέμβριο, στο 3,9% (σε σύγκριση με 4% τον Οκτώβριο), ακολουθούμενες από τα τρόφιμα, το αλκοόλ και τον καπνό στο 2,8% (σε σύγκριση με 2,9% τον Οκτώβριο), τα βιομηχανικά αγαθά χωρίς ενέργεια στο 0,7% (σε σύγκριση με 0,5% τον Οκτώβριο) και την ενέργεια στο -1,9% (σε σύγκριση με -4,6% τον Οκτώβριο).

Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, η ΕΚΤ αναμένεται από τους περισσότερους αναλυτές να μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων για τέταρτη φορά φέτος. Υπάρχει μια αυξανόμενη συζήτηση σχετικά με το πιθανό τελικό σημείο για το κόστος δανεισμού, με ορισμένα προτρεπτικά βήματα προς ένα επίπεδο που ούτε περιορίζει ούτε τονώνει την οικονομία, το λεγόμενο «ουδέτερο όριο». Άλλοι έχουν τονίσει τον κίνδυνο ο πληθωρισμός να πέσει κάτω από τον στόχο εν μέσω υποτονικής δραστηριότητας, αρνούμενοι να αποκλείσουν μεγαλύτερα βήματα για να αποφευχθεί αυτή η πορεία.

Μεγάλοι «αδύναμοι κρίκοι» ανησυχούν την ΕΚΤ

Μια ματιά στις δυο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης δείχνει τη ρίζα που πηγάζουν αυτές οι ανησυχίες. Σε Γερμανία και Γαλλία, χαμηλώνουν οι καταναλωτικές διαθέσεις καθώς οι δύο χώρες ταλανίζονται από διπλή κρίση, πολιτική και οικονομική, στη σκιά της γενικότερης αστάθειας διεθνώς.

Το καταναλωτικό κλίμα στη Γερμανία αναμένεται να υποχωρήσει τον τελευταίο μήνα του έτους, σπάζοντας ένα σερί αυξήσεων καθώς τα νοικοκυριά, που αντιμετωπίζουν περικοπές θέσεων εργασίας, γίνονται πιο απαισιόδοξα για τις προοπτικές του εισοδήματός τους, σύμφωνα με έρευνα.

Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος, που δημοσιεύτηκε από την GfK και το Ινστιτούτο Αποφάσεων Αγοράς της Νυρεμβέργης (NIM), υποχώρησε σημαντικά περισσότερο από το αναμενόμενο τον Δεκέμβριο, στις -23,3 μονάδες από την ελαφρώς αναθεωρημένη εικόνα των -18,4 μονάδες τον προηγούμενο μήνα. Οι αναλυτές που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters ανέμεναν ένδειξη -18,6.

Ο αριθμός του Δεκεμβρίου σηματοδοτεί το χαμηλότερο σημείο για το καταναλωτικό κλίμα από τον Μάιο, όταν ήταν -24 μονάδες και είναι παρόμοιο με το συγκριτικά χαμηλό επίπεδο που παρατηρήθηκε στο τέλος του περασμένου έτους.

«Οι τελευταίες εβδομάδες του έτους τελειώνουν με μια σημαντική οπισθοδρόμηση στο καταναλωτικό κλίμα», δήλωσε ο αναλυτής της NIM Ρολφ Μπουρκλ. «Οι λόγοι για αυτό είναι σίγουρα οι περικοπές θέσεων εργασίας που έχει αναφέρει η βιομηχανία και η μετεγκατάσταση της παραγωγής στο εξωτερικό. Επιπλέον, ο αριθμός των πτωχεύσεων έχει αυξηθεί πρόσφατα. Εν ολίγοις, το καταναλωτικό κλίμα παραμένει στον πάτο».

Μεγάλες εταιρείες, όπως η Volkswagen, η Thyssenkrupp και η Bayer έχουν ανακοινώσει περικοπές θέσεων εργασίας τους τελευταίους μήνες, καθώς η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης δυσκολεύεται να ανακάμψει.

Οι αρχικές ελπίδες των καταναλωτών για οικονομική ανάκαμψη εξαφανίστηκαν σταδιακά κατά τη διάρκεια του έτους, με τον δείκτη για τις προσδοκίες για τους επόμενους 12 μήνες να υποχωρεί για τέταρτο συνεχόμενο μήνα στη χαμηλότερη τιμή από τον Φεβρουάριο, έδειξε η έρευνα.

Αυτό ακολουθεί την πρόβλεψη της κυβέρνησης για οικονομική συρρίκνωση 0,2% το 2024, σηματοδοτώντας τη δεύτερη χρονιά πτώσης και εδραιώνοντας τη θέση της Γερμανίας ως υστερούσα μεταξύ των μεγάλων ομολόγων της στην ευρωζώνη.

Προβληματίζουν οι καταναλωτικές διαθέσεις ενόψει Black Friday και εορτών

Στη Γαλλία επίσης η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε τρεις μονάδες χαμηλότερα τον Νοέμβριο σε σχέση με τον Οκτώβριο.

Καθώς η γαλλική κυβέρνηση αντιμετωπίζει αναταράξεις στα δημοσιονομικά σχέδια και τον προϋπολογισμού, χωρίς να πέσει από την εξουσία, η εμπιστοσύνη των Γάλλων καταναλωτών έπεσε απροσδόκητα τον Νοέμβριο, εντείνοντας τα οικονομικά προβλήματα.

Ο δείκτης του κλίματος των νοικοκυριών έπεσε τρεις μονάδες στις 90, επιστρέφοντας στο επίπεδο του Ιουνίου, όταν ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν οδήγησε σε παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα διαλύοντας το κοινοβούλιο. Οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg περίμεναν ότι η μέτρηση θα ήταν σταθερή στο 94, αν και η μέτρηση του Οκτωβρίου αναθεωρήθηκε κατά μία μονάδα χαμηλότερα στο 93.

Η μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών απηχεί το ζοφερό συναίσθημα μεταξύ των επιχειρήσεων, καθώς η κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ προετοιμάζει έναν προϋπολογισμό με 60 δισεκατομμύρια ευρώ (63 δισεκατομμύρια δολάρια) φορολογικών αυξήσεων και περικοπών δαπανών για να περιορίσει τα ελλείμματα.

Αυτά τα σχέδια για τον προϋπολογισμό αμφισβητούνται ολοένα και περισσότερο καθώς η ηγέτης της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν εντείνει τις απειλές για πτώση της κυβέρνησης με ενδεχόμενη ψηφοφορία πρότασης μομφής τον επόμενο μήνα.

Η μηνιαία έρευνα της στατιστικής υπηρεσίας Insee έδειξε ότι τα νοικοκυριά έχασαν την εμπιστοσύνη τους στο μελλοντικό βιοτικό επίπεδο και την οικονομική κατάσταση καθώς και την ικανότητα να αποταμιεύουν. Οι ανησυχίες για την αύξηση της ανεργίας αυξήθηκαν επίσης τον Νοέμβριο, καθώς και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό, έδειξε η έκθεση την Τετάρτη.

Επίσης, στη Γερμανία οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν περισσότερο από το αναμενόμενο τον Οκτώβριο, σημειώνοντας μείωση 1,5% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, ενώ και δύσκολος για τους λιανοπωλητές της Βρετανίας η κατάσταση δείχνει δύσκολα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των στατιστικών υπηρεσιών των δύο χωρών, ενόψει Black Friaday και των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.

Οι αναλυτές που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters είχαν προβλέψει μείωση 0,3% λιανικές πωλήσεις στη Γερμανία. Σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, ο κλάδος του λιανικού εμπορίου σημείωσε αύξηση πωλήσεων 1,0% σε πραγματικούς όρους.

Οι πωλήσεις τροφίμων αυξήθηκαν κατά 0,1% τον μήνα, ενώ οι πωλήσεις μη τροφίμων μειώθηκαν κατά 2,2% τον Οκτώβριο, σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας στη Γερμανία.

Retail footfall and transport indicators may have been affected by the adverse weather from ‘Storm Bert’ over the weekend.

Overall retail footfall in the week to 24 Nov 2024 decreased:

· 5% compared with the previous week
· 10% compared with the equivalent week of 2023 pic.twitter.com/h33s8mievx

— Office for National Statistics (ONS) (@ONS) November 28, 2024

Αδυναμίες στη λιανική αγορά και στη Βρετανία – Ελπίδες στην Black Friday

Την ίδια ώρα οι λιανοπωλητές στη Βρετανία ελπίζουν σε άνοδο των πωλήσεων της Black Friday, μετά την κακοκαιρία που έπληξε τις πωλήσεις τον Νοέμβριο, αλλά κροτούν μικρό καλάθι. Αυτός ο μήνας ήταν δύσκολος για τις εμπορικές αλυσίδες και τα καταστήματα στη Βρετανία, καθώς η καταιγίδα Μπερτ έφερε ισχυρούς ανέμους, σφοδρές βροχοπτώσεις, πλημμύρες και διακοπή των μεταφορών σε περιοχές της χώρας.

Σύμφωνα με το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής, η επισκεψιμότητα στους κεντρικούς δρόμους της Βρετανίας μειώθηκε κατά 5% την περασμένη εβδομάδα και ήταν 10% χαμηλότερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Αυτό έχει πλήξει τα καταστήματα, τα οποία έχουν ήδη πιεστεί από την αδύναμη καταναλωτική εμπιστοσύνη μετά τον προϋπολογισμό τον Οκτώβριο.

Νέα στοιχεία από την British Retail Consortium δείχνουν ότι η συνολική επισκεψιμότητα στα καταστήματα της Βρετανίας μειώθηκε κατά 4,5% τον Νοέμβριο, σε ετήσια βάση. Ωστόσο, αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η Black Friday ήρθε νωρίτερα πέρυσι.

Τα εμπορικά κέντρα επλήγησαν περισσότερο, αλλά ο αριθμός των επισκεπτών σε κεντρικούς δρόμους και πάρκα λιανικής μειώθηκε επίσης με τα βορειοανατολικά της Αγγλίας, το Γιορκσάιρ, την Ουαλία και τη Σκωτία να επηρεάζονται περισσότερο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Βρετανικής Κοινοπραξίας Λιανικής (BRC) και της Sensormatic.

At the #MakeAmazonPay protest in Kolkata, workers are uniting to demand fair wages, better working conditions, and respect for labor rights. The fight for dignity and justice continues across India! ✊ @uniapro@uniglobalunion pic.twitter.com/InCPKwn6es

— Amazon India Workers Union (@AiwaInd) November 29, 2024

Από την Black Friday στη Buy Nothing Day και οι απεργίες στην Amazon

Ωστόσο αυτές τις μέρες που είναι μάλλον μια περισσότερο μια διαδικτυακή υπόθεση, η Amazon αντιμετωπίζει την προοπτική χιλιάδων εργαζομένων της να διαδηλώσουν ή να απεργήσουν από σήμερα έως τη Δευτέρα, σε μια ώθηση για καλύτερα δικαιώματα των εργαζομένων και δράση για το κλίμα από τον λιανοπωλητή των ΗΠΑ.

Η καμπάνια Make Amazon Pay, συντονίζει τη δράση σε ΗΠΑ, Γερμανία, Βρετανία, Τουρκία, Καναδά, Ινδία, Ιαπωνία, Βραζιλία και άλλες χώρες.

Today is #BlackFriday, AKA #BuyNothingDay! We’re encouraging #Hertfordshire to take a 24hr detox from shopping.

We need to question what we buy- do we really need to buy it? Who made it? Where was it made? What is it made from?

Recycling is great, but reducing is better! pic.twitter.com/8cC2tlCvuh

— WasteAware (@HertsWasteAware) November 29, 2024

Όμως, η Black Friday δεν είναι μόνο ψώνια, όπως υπενθυμίζει στον Guardian ο αναλυτής λιανικής Νικ Μπαμπ: «Σκεφτείτε όλους τους σκληρά εργαζόμενους οδηγούς ντελίβερι, που ανταποκρίνονται σε όλες τις παραγγελίες της Black Friday, αν και σήμερα είναι επίσης η Buy Nothing Day (Ημέρα Αγοράς του Τίποτα – μια μέρα διαμαρτυρίας ενάντια στον καταναλωτισμό που ξεκίνησε στον Καναδά τη δεκαετία του 1990)».

Η φιλοσοφία πίσω από την Buy Nothing Day, αναφέρει είναι «μια 24ωρη αποτοξίνωση από τον καταναλωτισμό και μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τον αντίκτυπο που έχουν τα ψώνια στο περιβάλλον».

Ολα δείχνουν ότι υπό το πρίσμα αστάθειας και αβεβαιότητας στις οικονομίες και στις αγορές μέσα στον Δεκέμβριο η ΕΚΤ θα έχει να σταθμίσει αρκετές μεταβλητές στις αποφάσεις για την πορεία των επιτοκίων το 2025.

Διαβάστε επίσης

Η αμυντική καινοτομία, οι startups και η αναξιοποίητη ευκαιρία

attica: Το management και οι επενδύσεις που θα τα κάνουν Harrods

ΙΕΑ Wind: H ακτινογραφία της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!