Καινοτομία made in Greece: Χάνουμε από Τουρκία και Βουλγαρία

Πολύ μακριά από τους πρωταθλητές κόσμου, όπως η Ελβετία και η Σουηδία, αλλά και μακράν των μη παραδοσιακών παικτών στον παγκόσμιο χάρτη καινοτομίας, συνεχίζει να κινείται η Ελλάδα. Αν και καταλαμβάνει την 45^η θέση της κατάταξης με τις 133 πιο καινοτόμες οικονομίες του πλανήτη το 2024, η χώρα εξακολουθεί να ασθμαίνει, με τις επιδόσεις της να την κατατάσσουν κάτω από χώρες, όπως οι Βουλγαρία, Τουρκία, Πολωνία, αλλά και από οικονομίες, όπως αυτές της Κύπρου και Μάλτας.

Μάλιστα, για το 2024 η Ελλάδα με βαθμολογία 36,2 βρίσκεται πολύ χαμηλά (28^η) μεταξύ 39 ευρωπαϊκών κρατών στον Global Innovation Index 2024 του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), γεγονός που έρχεται να υπογραμμίσει τη μεγάλη ψαλίδα που τη χωρίζει από τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής, τα οποία κάνουν πρωταθλητισμό στην καινοτομία.

Από τα «γερά χαρτιά» της Ελλάδας στο παγκόσμιο στίβο της καινοτομίας είναι το ανθρώπινο ταλέντο, με τη χώρα μας να σκοράρει στην 29^η θέση της παγκόσμιας κατάταξης (σ.σ. ανάμεσα σε 133 κράτη διεθνώς) σε αυτό το πεδίο. Μάλιστα, το ανθρώπινο κεφάλαιο αποτελεί το μεγαλύτερο asset της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας, αφού στους υπόλοιπους δείκτες, που σχετίζονται με την καινοτομία, η χώρα έχει μάλλον ασθενείς επιδόσεις.

Παθογένειες και αστερίσκοι

Σύμφωνα με το Global Innovation Index για το 2024, η Ελλάδα υπολείπεται τόσο των ευρωπαϊκών χωρών όσο και των βασικών διεθνών παικτών της καινοτομίας σε μια σειρά από άλλους δείκτες. Για παράδειγμα, στους «Θεσμούς» η χώρα καταλαμβάνει μόλις την 57^η θέση ανάμεσα στις 133 χώρες που αξιολογεί ο δείκτης.

Στο μεταξύ, η έρευνα εντοπίζει και σημαντική υστέρηση της χώρας στο επιχειρηματικό περιβάλλον της καινοτομίας. Η αξιολόγηση του WIPO της αποδίδει την 65^η θέση στον δείκτη «Πολυπλοκότητα των επιχειρήσεων», γεγονός που συνδέεται με τη χαμηλή απορρόφηση της γνώσης, αλλά και την αδυναμία σύνδεσης της καινοτομίας με την οικονομία.

Αναιμικές είναι οι επιδόσεις της χώρας και στον δείκτη «Πολυπλοκότητα της αγοράς», όπου καταλαμβάνει μόλις την 66η θέση, παγκοσμίως, μια επίδοση που συνδέεται -σύμφωνα με την έρευνα- με τις ασυνέχειες στη χρηματοδότηση των startups και των μικρομεσαίων καινοτόμων εταιρειών.

Κρυμμένοι άσσοι

Εκεί που η Ελλάδα καταφέρνει να διακριθεί στην παγκόσμια μάχη για την καινοτομία είναι στα θέματα που σχετίζονται με το ταλέντο, την εκπαίδευση, αλλά και τις επιδόσεις στο πεδίο έρευνα και ανάπτυξη (R&D), ενώ σχετικά ικανοποιητική είναι η εικόνα στο επίπεδο των υποδομών που σχετίζονται με την καινοτομία. Για παράδειγμα, στις επενδύσεις σε R&D ως ποσοστό του ΑΕΠ η Ελλάδα βρίσκεται στην 26^η θέση ανάμεσα στις 133 χώρες, ενώ για τις Υποδομές (πρόσβαση σε συνδεσιμότητα, υποδομές ΤΠΕ) αποσπά την 42^η θέση της παγκόσμιας κατάταξης.

Σχετικά καλά σκοράρει η Ελλάδα και σε δείκτες που σχετίζονται με την παραγωγή γνώσης και τεχνολογίας (40^η θέση) και τη δημιουργικότητα (41η θέση).

Κάν’το όπως η Ελβετία

Η πιο καινοτόμος χώρα του κόσμου για το 2024 είναι η «συνήθης ύποπτος» σε θέματα innovation Ελβετία, ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Σουηδία, με τις ΗΠΑ να τερματίζουν στην τρίτη θέση.

Σύμφωνα με την αξιολόγηση του WIPO για το 2024, μια θέση στο top10 αποσπούν η Σιγκαπούρη (στην 4^η θέση), η Μεγάλη Βρετανία (στην 5^η), ενώ ακολουθούν Νότια Κορέα, Φινλανδία, Ολλανδία, Γερμανία και Δανία. Τα ευρωπαϊκά κράτη κυριαρχούν στις επόμενες θέσεις της λίστας, υπογραμμίζοντας το μεγάλο κενό που χωρίζει την Ελλάδα από τις «ομογάλακτες» χώρες της Ευρώπης, όπως η Γαλλία (12^η παγκοσμίως), η Εσθονία (16^η), η Αυστρία (17^η), η Ιρλανδία (19^η) και το Λουξεμβούργο (στην 20^η θέση).