Fast track διαδικασίες και ΑΙ: Τα 5+1 βασικά σημεία για το Κτηματολόγιο

Ακίνητα, Ακρόπολη, αεροφωτογραφία © Eurokinissi

Επιτάχυνση της κτηματογράφησης, απλούστευση των διαδικασιών και αξιοποίηση της τεχνολογίας, με σκοπό την επίλυση χρόνιων προβλημάτων και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους πολίτες, υπόσχεται το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο, η συζήτηση του οποίου ξεκίνησε σήμερα στη Βουλή.

Με τη συμμετοχή του Πρωθυπουργού στην έναρξη της συζήτησης να υπογραμμίζει το κυβερνητικό στοίχημα για ψηφιοποίηση του Κράτους, το νέο νομοσχέδιο φιλοδοξεί να αποδώσει στη χώρα, με ορίζοντα το 2025 και μετά από δεκαετίες καθυστερήσεων, μια ακριβή και ασφαλή καταγραφή της ακίνητης περιουσίας, βάζοντας τέλος σε ένα καθεστώς αβεβαιότητας που εμπόδιζε συχνά τις επενδύσεις και ταλαιπωρούσε τους πολίτες.

Το νομοσχέδιο του υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που κατέθεσε στη Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός Κωνσταντίνος Κυρανάκης, απλοποιεί διαδικασίες που ταλαιπωρούσαν τους πολίτες, αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για ταχύτερο και ασφαλέστερο νομικό έλεγχο, και προσφέρει εξωδικαστικές λύσεις σε προβλήματα με δασικούς χάρτες.

Παράλληλα, καταργεί παράλογες απαιτήσεις, που εμπόδιζαν τις μεταβιβάσεις ακινήτων, όπως η ανάγκη συναίνεσης όλων των ιδιοκτητών σε πολυκατοικίες. «Το νομοσχέδιο αυτό δεν είναι απλώς μια νομοθετική πρωτοβουλία, αλλά μια σημαντική επένδυση στο μέλλον της χώρας μας, με επίκεντρο την εξυπηρέτηση του πολίτη και τις ασφαλείς και γρήγορες συναλλαγές ακινήτων» ανάφερε ο κ. Κυρανάκης.

Διόρθωση χωρικών μεταβολών

Το νομοσχέδιο απαντά σε κομβικά ζητούμενα όπως η επιτάχυνση και η ψηφιοποίηση της διαδικασίας διόρθωσης των χωρικών μεταβολών. Πρακτικά, καθιερώνεται ένα απλοποιημένο πλαίσιο για τη διόρθωση γεωμετρικών δεδομένων, όπως τα όρια οικοπέδων, χωρίς την ανάγκη προσφυγής στα δικαστήρια. Στο πλαίσιο αυτό, οι μηχανικοί θα έχουν αυξημένο ρόλο, μετά από πιστοποίηση.

Προς την ίδια κατεύθυνση στοχεύει και η 24ωρη Ηλεκτρονική Υποβολή Πράξεων. Στην ουσία μέσω μιας νέας ψηφιακής πλατφόρμας, οι πολίτες και οι επαγγελματίες θα μπορούν να υποβάλλουν τις πράξεις τους ηλεκτρονικά οποιαδήποτε ώρα, διευκολύνοντας όσους έχουν περιορισμένο χρόνο κατά τις εργάσιμες ώρες.

Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης

Από τις πλέον κομβικές αλλαγές που εισάγει το νέο νομοσχέδιο είναι αυτή της εμπλοκής της Τεχνητής Νοημοσύνης στη διαδικασία κτηματογράφησης και δη στον νομικό έλεγχο Συμβολαίων. Για την ακρίβεια, το Κτηματολόγιο είναι ο πρώτος φορέας του Δημοσίου που ενσωματώνει το ΑΙ στη λήψη διοικητικών αποφάσεων.

Το AI θα συμβάλλει στη μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα και επιταχύνοντας τις υπηρεσίες προς τους πολίτες. Σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις του υφυπουργού, Κωνσταντίνου Κυρανάκη προς το powergame.gr, με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ο χρόνος επεξεργασίας μειώνεται κάτω από το μισό ή ακόμη και στο 1/3 σύμφωνα με τις μέχρι τώρα δοκιμές. Αυτό συνεπάγεται σημαντική εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για το δημόσιο, καθώς μια διαδικασία που σήμερα κοστίζει 15 ευρώ, θα μπορούσε να κοστίζει έως και 30 λεπτά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την τελική απόφαση θα συνεχίσει να λαμβάνει ο αρμόδιος προϊστάμενος, ωστόσο το εργαλείο θα διευκολύνει σημαντικά το έργο του, παρέχοντας μια έτοιμη εισήγηση που θα επισημαίνει ακριβώς τα σημεία του συμβολαίου που χρήζουν προσοχής.

Επιστροφή οικοπέδων στους ιδιοκτήτες

Ένα από τα πιο καυτά ζητήματα που λύνει το νέο νομοσχέδιο, το οποίο αφορά χιλιάδες ιδιοκτήτες, είναι η εξωδικαστική λύση για οικόπεδα που αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικά, και πλέον επιστρέφουν στους ιδιοκτήτες τους, χωρίς ταλαιπωρία.

Όπως προβλέπεται, σε περιπτώσεις όπου οι αντιρρήσεις κατά των δασικών χαρτών γίνονται δεκτές, οι κτηματολογικές εγγραφές θα τροποποιούνται αυτόματα υπέρ του ιδιοκτήτη, χωρίς δικαστική προσφυγή. Αυτό προστατεύει τους ιδιοκτήτες και εξασφαλίζει σωστή απεικόνιση των ακινήτων τους.

Τροποποιήσεις συμβολαίων

Επιπλέον, σε περιπτώσεις, για παράδειγμα πολυκατοικιών, όπου από νεότερη μέτρηση προκύπτει νέο εμβαδόν διαμερίσματος, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να τροποποιήσει τα τετραγωνικά του συμβολαίου για το διαμέρισμά του παρά μόνο με συναίνεση των υπολοίπων ιδιοκτητών διαμερισμάτων στη σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας.

Πλέον θα μπορεί να προβαίνει στην μονομερή τροποποίηση του συμβολαίου του, υπό τον όρο ότι δεν θίγονται τα δικαιώματα των υπολοίπων συνιδιοκτητών στην οριζόντια ιδιοκτησία, ενώ αντίστοιχη ρύθμιση θα υπάρχει και για τα γεωτεμάχια με κτίσμα.

Διασώζονται τα αγνώστου ιδιοκτήτη

Με το νέο νομοσχέδιο απλοποιείται η διαδικασία διόρθωσης υπέρ του πραγματικού ιδιοκτήτη, με έμφαση στα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακίνητα εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, ώστε να μπορεί να ολοκληρωθεί άμεσα στο κτηματολογικό γραφείο, αντί του Δικαστηρίου.

Τέλος, προβλέπεται η μονομερής τροποποίηση σύστασης, με στόχο να δοθεί ένα τέλος στον παραλογισμό με την απαιτούμενη σύμφωνη γνώμη όλων των ιδιοκτητών μιας πολυκατοικίας όταν πρέπει να αλλάξουν τα τετραγωνικά σε νέο συμβόλαιο.