Πράσινη ΠΟΠ Ελιά Χαλκιδικής: Από την ακαρπία στην μικροκαρπία

Aγρότης συλλέγει ελιές για την παραγωγή ελαιολάδου@EPA/Guillaume Horcajuelo

Για δεύτερη χρονιά στη σειρά, η ΠΟΠ πράσινη ελιά Χαλκιδικής δοκιμάζεται και μαζί με αυτή, περίπου 20.000 ελαιοκαλλιεργητές, αφού μετά την περυσινή πρωτοφανή σε έκταση ακαρπία, φέτος βρίσκονται αντιμέτωποι με την μικροκαρπία και τη μείωση που συνεπάγεται για τα έσοδα του παραγωγού. Οι αγρότες, που συγκομίζουν και παραδίδουν στους μεταποιητές, χωρίς ακόμη να έχουν πάρει τιμές, ζητάνε 2 ευρώ/κιλό για την πρώτη κατηγορία, η οποία φέτος όμως, δεν φθάνει καν στο 20% της παραγωγής, ενώ μεγάλο μέρος της παραγωγής που δεν είναι εμπορεύσιμο, θα δοθεί το Νοέμβριο για λάδι.

Από την άλλη πλευρά, η φετινή χρονιά σαφώς και είναι καλύτερη για τους μεταποιητές, οι οποίοι, πέρυσι κυριολεκτικά «έξυσαν τον πάτο» των αποθεμάτων της προηγούμενης σεζόν για να καλύψουν τους πελάτες εξωτερικού, πληρώνοντας για τις ελάχιστες ποσότητες που παράχθηκαν το 2023, ανεξαρτήτως μεγέθους, ως και 2,20 ευρώ/ κιλό.

Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι μεταποιητές θα ρίξουν τις τιμές σε σχέση με πέρυσι, αφού η παραγωγή είναι μεγαλύτερη, ο καρπός σε μεγάλο ποσοστό μικρότερος ενώ υπάρχει αύξηση της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς σε Ισπανία και Βόρειο Αφρική.

Όπως χαρακτηριστικά είπε στο powergame.gr, μεγάλος επιχειρηματίας του κλάδου μεταποίησης, «φέτος οι ελιές θα είναι περισσότερες από τις πέτρες. Οι τιμές θα μειωθούν σημαντικά και ίσως πέσουν κάτω και από την τιμή της πράσινης ελιάς Αιγύπτου».

Να μην υπονομευτεί η ποιότητα

«Η βρώσιμη ελιά Χαλκιδικής, είναι ένα προϊόν υψηλής ποιότητας στο οποίο έχουν επενδύσει παραγωγοί και μεταποιητές, για να πάρει τη θέση που κατάκτησε στη διεθνή αγορά. Επενδύσαμε στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα και θα πρέπει αυτή η προσπάθεια πολλών ετών, να μην υπονομευτεί», δήλωσε στο powergame o πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής , Γιάννης Κουφίδης επισημαίνοντας ότι οι παραγωγοί, που σηκώνουν σημαντικό μέρος της αλυσίδας αξίας στο συγκεκριμένο προϊόν, σηκώνουν παράλληλα το βάρος της ανασφάλειας και των προβλημάτων που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.

Δυο χρονιές σερί με προβλήματα

Η βρώσιμη πράσινη ελιά, που κυριολεκτικά είναι ο πράσινος χρυσός της Χαλκιδικής, εξαγώγιμη σε ποσοστό ως και άνω του 95%, κινδύνεψε πέρυσι εξ’ αιτίας της κλιματικής αλλαγής, ενώ φέτος δεν μπόρεσε να «πάρει μέγεθος» πάλι λόγω κλιματικών συνθηκών. Όπως όμως φαίνεται, θα κινδυνέψει και του χρόνου από ακαρπία επειδή τα δένδρα, εξαντλημένα από τον χειμώνα των υψηλών θερμοκρασιών και τον καύσωνα του καλοκαιριού, έδωσαν ότι είχαν και δεν είχαν στον καρπό, με αποτέλεσμα να μην έχουν πετάξει νέα βλαστάρια.

Η παραγωγή της επιτραπέζιας πράσινης ελιάς, δεν είναι μία υπόθεση που αφορά μόνο τη Χαλκιδική αλλά τις εξαγωγές και την οικονομία όλης της χώρας, αν ληφθεί υπόψη ότι το συγκεκριμένο προϊόν, έχει ως και διπλάσιο τονάζ από τις ΠΟΠ ελιές Καλαμών και Αμφίσσης, δίνει δουλειά σε χιλιάδες αγρότες όπως και στους περίπου 3.000 εργαζόμενους που απασχολούνται στις 115 μεταποιητικές μονάδες του κλάδου.

Σε δεινή οικονομική κατάσταση οι παραγωγοί

«Η περυσινή χρονιά, με την ακαρπία, ήταν καταστροφική. Ως και το 70% των μικρομεσαίων αγροτών είναι χρεωμένοι στις Τράπεζες, χρωστάνε και στους γεωπόνους. Φέτος, ως τώρα, έχει συγκομιστεί το 80% της παραγωγής στη Νέα Προποντίδα ( Ελαιοχώρια, Καλλικράτεια) και το 40% σε Όλυνθο, Καλύβες, Ορμύλια. Οι αγρότες αναγκαστικά παραδίδουμε στους μεταποιητές γιατί διαφορετικά η ελιά θα πρέπει να πάει για λάδι, με μεγάλη ζημία για τον παραγωγό που έχει μεγάλο κόστος για την άρδευση των ελαιώνων. Να σημειωθεί ότι περίπου 10 κιλά ελιές, δίνουν ένα (1) κιλό λάδι

«Αυτό το Σαββατοκύριακο, πρέπει οι μεταποιητές να βγάλουν τιμοκαταλόγους, με τιμές δίκαιες για τον παραγωγό», τόνισε στο powergame.gr ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών.

«Δίκαιες» τιμές θα είναι αυτές που θα καλύπτουν το συνολικό κόστος του παραγωγού και θα αφήνουν εύλογο κέρδος, ώστε να μείνουν αγρότες στην καλλιέργεια, καθώς ήδη αρκετοί, μη βλέποντας προοπτική, εγκαταλείπουν τα χωράφια τους.

Όπως τόνισε ο κ. Χαλάτης, ποτέ δεν ικανοποιήθηκε το αίτημα αποζημίωσης, των παραγωγών, λόγω της περυσινής ακαρπίας γιατί δεν προβλεπόταν από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ (σ.σ. περίοδος ανθοφορίας). Υπήρχαν υποσχέσεις από το ΥΠΑΑ&Τ, για να εξασφαλισθεί σχετική έγκριση από την Ε.Ε., αλλά οι υποσχέσεις πνίγηκαν στις ζημιές που προκλήθηκαν από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία, παρότι η μείωση της παραγωγής, ήταν στο 80% στη Χαλκιδική.

Εκτίναξη του καλλιεργητικού κόστους

«Το καλλιεργητικό κόστος, από το ΓΕΩΤΕΕ, είχε υπολογιστεί στα 800 ευρώ/στρέμμα, αλλά πλέον, με την ανάγκη για περισσότερα ποτίσματα και με την αύξηση στο κόστος όλων των εισροών , το κόστος έχει πλησιάσει στα 1.000 ευρώ», πρόσθεσε ο κ. Χαλάτης.

«Το κόστος για να παράγουμε 1 κιλό πράσινης ελιάς Χαλκιδικής, είναι 0,90 ευρώ και δυστυχώς φέτος, λόγω της ανομβρίας και της μείωσης των υδατικών αποθεμάτων, είχαμε πολλές ζημίες στα μηχανήματα άντλησης από τις γεωτρήσεις, που αναγκαστικά πηγαίνουν σε όλο και μεγαλύτερο βάθος. Η τιμή εκκίνησης για την Νο1 κατηγορία, δηλαδή την κατηγορία που δίνει 110 τεμάχια στο κιλό, θα πρέπει να είναι στα 2 ευρώ. Η χώρα μας είναι από το 2020 στο ευρώ και οι αγρότες πληρωνόμαστε ακόμη σε δραχμές», υποστήριξε ο κ. Δημήτρης Ευαγγελινός, ελαιοκαλλιεργητής και εκπρόσωπος του Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου Biolivia.

Η Χαλκιδική δεν είναι ο μοναδικός τόπος που παράγει πράσινη επιτραπέζια ελιά, αλλά σαν την ΠΟΠ πράσινη ελιά Χαλκιδικής δεν υπάρχει άλλη καθώς ξεχωρίζει για την ποιότητά της και, πιο συγκεκριμένα, για το μέγεθος, τη γεύση και τα αρώματά της.

«Η φετινή παραγωγή, ήταν ικανοποιητική σε ποσότητες ενώ και οι καρποί δεν υποβαθμίστηκαν από ασθένειες, ΑΛΛΑ είναι μικροί σε μέγεθος, κάτι που αναμφίβολα θα έχει αρνητική επίπτωση στην τσέπη του παραγωγού», εξήγησε ο κ. Ευαγγελινός.

Εκτιμάται ότι οι εμπορεύσιμες ποσότητες στην επιτραπέζια, θα φθάσουν κοντά στους 140.000 τόνους.

Να σημειωθεί ότι κατηγορία και τιμή, πέφτουν ανά 10 τεμάχια στο κιλό. Ετσι, στη Νο1 κατηγορία είναι τα 110 τεμάχια/κιλό , στη Νο2 τα 120 τεμάχια , τη Νο3 τα 130 και ούτω καθεξής.

«Εκτιμούμε ότι το 30% της παραγωγής θα είναι στις τρεις πρώτες κατηγορίες, ποσοστό 40% στις κατηγορίες 4-6 και η υπόλοιπη παραγωγή, ποσοστό μεγάλο αφού θα φτάσει τελικά στο 30% στις άλλες κατηγορίες ως τα 200 τεμάχια ανά κιλό. Οι μικρότερες ελιές, θα πάνε για λάδι, με σημαντική απώλεια χρημάτων για τον παραγωγό», επισήμανε ο κ. Ευαγγελινός.

Μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, ολοκληρώνεται η συγκομιδή των πράσινης ελιάς οπότε οι μεταποιητές και έμποροι, θα ανοίξουν αναγκαστικά τα χαρτιά τους στις τιμές.