Υψηλότερο πλεόνασμα αλλά χαμηλότερη ανάπτυξη το 2024

Εκπλήξεις, ανατροπές και πρόωρες αποπληρωμές δανείων φέρνει στην οικονομία το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς. Παρά τις έκτακτες αποζημιώσεις για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πυρκαγιές, με το τοπίο για το μέγεθος της καταστροφής να ξεκαθαρίζει το επόμενο διάστημα, το πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό οδηγείται σε νέο ρεκόρ στην περιοχή του 2,5% του ΑΕΠ, ξεπερνώντας αισθητά την αρχική πρόβλεψη για 2,1% του ΑΕΠ.

Ωστόσο, οι όποιες αποφάσεις για νέες κινήσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων με συμπληρωματικά μέτρα κα με «πλοηγό» τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο που υπολογίζεται στα 800 εκατ. ευρώ θα αποφασιστούν την τελευταία στιγμή, με τον τελευταίο λόγο να έχει ο πρωθυπουργός. Τη δεδομένη χρονική στιγμή το βάρος πέφτει στην «επούλωση» των πληγών από την «πύρινη κόλαση» στην Αττική και στη νέα πρόωρη αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων ύψους 8 δισ. ευρώ από το πρώτο μνημόνιο που θα μειώσουν το δημόσιο χρέος σε απόλυτα μεγέθη αλλά και τις δαπάνες εξυπηρέτησης.

Η εξόφληση της «επιταγής» θα γίνει στις 15 Δεκεμβρίου με την ανάληψη χρημάτων από το ταμειακό «μαξιλάρι» που έχει «φουσκώσει» στα 40 δισ. ευρώ. Στο μέτωπο της ανάπτυξης ο «πήχης» για φέτος χαμηλώνει περαιτέρω στο 2,1% – 2,2% κοντά στις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ και των διεθνών οίκων έναντι τελευταίας πρόβλεψης για ρυθμό μεγέθυνσης 2,5%. Αναλυτικότερα:

Πλεόνασμα: Ο στόχος στον προϋπολογισμό είναι για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ το 2024 αλλά οι προβολές στο Γενικό Λογιστήριο οδηγούν σε μεγαλύτερο αποτέλεσμα κοντά στην περιοχή του 2,5% του ΑΕΠ λόγω των αισθητά καλύτερων επιδόσεων στα φορολογικά έσοδα από την εφαρμογή των τεκμηρίων φορολόγησης σε 740.000 επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, τα MyDATA, τα μέτρα για το λαθρεμπόριο και την πάταξη της φοροδιαφυγής και από την ακρίβεια σε καύσιμα και τρόφιμα. Το υψηλότερο κατά 0,4% ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον στόχο πρωτογενές πλεόνασμα δημιουργεί ένα «μαξιλάρι» κοντά στα 800 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο προσπαθούν να είναι συγκρατημένοι, καθώς ένα μεγάλο μέρος από αυτό το απόθεμα έχει ξοδευτεί σε προηγούμενα μέτρα στήριξης που δόθηκαν σε νοικοκυριά, αγρότες και ευάλωτους. Από την άλλη δεν παύει να αποτελεί μία θετική εξέλιξη, η οποία θα συνεκτιμηθεί από την κυβέρνηση ώστε να προχωρήσει στις τελευταίες έκτακτες παροχές για το 2024 αν όχι από το βήμα της ΔΕΘ τότε λίγο πριν την εκπνοή του χρόνου, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να «βρέξει χρήμα». Πάντως από το 2025 το σκηνικό αλλάζει, καθώς μπαίνουν σε εφαρμογή οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες που θέτουν ανώτατες «οροφές» στις δαπάνες για μόνιμες ελαφρύνσεις και παροχές.
Ανάπτυξη: Η δεύτερη καθοδική αναθεώρηση του στόχου για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2024 στη «σκιά» των αδύναμων προοπτικών της ευρωζώνης είναι «επί θύραις» με τον πήχη να τοποθετείται στο 2,1% με 2,2% έναντι τελευταίας εκτίμησης στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για επιτάχυνση 2,5% στο ΑΕΠ και 2,9% που ήταν η αρχική στον προϋπολογισμό. Να σημειωθεί ότι το ΑΕΠ «έτρεξε» με ταχύτητα 2,1% στο α’ τρίμηνο εφέτος με τους προβολείς να στρέφονται στις ανακοινώσεις που θα κάνει η ΕΛΣΤΑΤ στις 6 Σεπτεμβρίου για την πορεία της οικονομίας στο β’ τρίμηνο, όπου καθοριστικό ρόλο για τη δυναμική της θα διαδραματίσουν η αύξηση του τζίρου των επιχειρήσεων αλλά και τα έσοδα από τον τουρισμό. Σύμφωνα με πηγές από το Γενικό Λογιστήριο, το ιδανικό σενάριο θα ήταν για ανάπτυξη 1,6% στο β’ τρίμηνο, 2,9% στο γ’ και 3,2% στο τελευταίο προκειμένου ο μέσος ρυθμός να μην πέσει κάτω από το 2,4%. Για το 2025 η πρώτη εκτίμηση για την ανάπτυξη είναι για 2,6% με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Προεξόφληση δανείων: Στη τελική ευθεία εισέρχεται η νέα πρόωρη αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων ύψους 8 δισ. ευρώ από το πρώτο μνημόνιο, με το οικονομικό επιτελείο να φέρνει το θέμα στο πρώτο Eurogroup του Σεπτεμβρίου ώστε να περάσει από τα εθνικά κοινοβούλια της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Ολλανδίας, της Αυστρίας και της Σλοβακίας και να δοθεί το «πράσινο φως» για το τυπικό της διαδικασίας. Ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Δημήτρης Τσάκωνας, από την πλευρά του, θα υποβάλει τον ίδιο μήνα αίτημα στον ESM για τη λήψη ειδικής άδειας προκειμένου μέρος της εξαγοράς να πραγματοποιηθεί με χρήματα από το «σκληρό» μαξιλάρι των διαθεσίμων των 15,8 δισ. ευρώ. Το σχέδιο προβλέπει την περαιτέρω πρόωρη αποπληρωμή δόσεων δανείων 2,645 δισ. ευρώ για κάθε ένα έτος που λήγουν το 2026, το 2027 και το 2028 και στην τριετία ανέρχονται σε 7,930 δισ. ευρώ συνολικά. Ένα ποσό ύψους 5 δισ. ευρώ θα αντληθεί από το «μαξιλάρι» του ESM και τα υπόλοιπα 3 δισ. ευρώ από τα repos των φορέων της γενικής κυβέρνησης που συγκεντρωτικά φθάνουν τα 40 δισ. ευρώ. Η εξόφληση του «τσεκ» θα γίνει στις 15 Δεκεμβρίου. Στόχος αυτής της κίνησης είναι να μειωθεί το δημόσιο χρέος και να ελαφρυνθεί η χώρα από τον εξωτερικό δανεισμό που αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης. Η μείωση του χρέους τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ όσο και σε απόλυτα μεγέθη -και κατ’ επέκταση ο περιορισμός του κόστους εξυπηρέτησής του- μειώνει αντίστοιχα τις δαπάνες του προϋπολογισμού για τόκους, οι οποίες περιορίζονται στα 4 δισ. ευρώ και απελευθερώνει πόρους για την ανάπτυξη.

Διαβάστε επίσης

Ακίνητα: Η στροφή των ΑΕΕΑΠ στον τουρισμό

Ζυμαρικά: Ισχυρή η ελληνική βιομηχανία σε μία δύσκολη συγκυρία

Πόσες κρατικές συμβάσεις υπεγράφησαν την τελευταία τριετία