THEPOWERGAME
Η Γεωθερμική ενέργεια είναι Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας (ΑΠΕ). Αφορά στο τμήμα της θερμότητας που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και που μπορεί να ανακτηθεί και να αξιοποιηθεί από τον άνθρωπο. Είναι διαθέσιμη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και, καθώς δεν επηρεάζεται από καιρικές συνθήκες, είναι ιδανική για την παραγωγή προβλέψιμης και αμετάβλητης θερμικής ή ηλεκτρικής ενέργειας. Η γεωθερμική ενέργεια προσφέρεται ως θερμικό προϊόν και αναπτύσσεται σε πεδινές περιοχές με άριστες συνθήκες αξιοποίησης στη σύγχρονη γεωργία, αγροτοβιομηχανία, ιχθυοκαλλιέργεια, αστικές και βιομηχανικές χρήσεις κ.λπ., ενώ παράλληλα μπορεί να συμβάλλει στην αγροτοτουριστική και οικοτουριστική ανάπτυξη των τοπικών περιοχών.
Η χρήση της γεωθερμίας για ηλεκτροπαραγωγή επιτυγχάνεται με γεωτρήσεις όπου αντλείται ζεστό νερό ή ατμός από τους υπόγειους γεωθερμικούς ταμιευτήρες και οδηγείται σε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μετά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η υπολειπόμενη θερμική ενέργεια των γεωθερμικών ρευστών μπορεί να αξιοποιηθεί για άλλες χρήσεις (τηλεθέρμανση, αγροτικές εφαρμογές , θερμά λουτρά κ.λπ). Η χρήση γεωθερμικής ενέργειας για ψύξη – θέρμανση επιτυγχάνει περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας από συμβατικά συστήματα κατά 30% – 70%.
Περιβαλλοντικά η γεωθερμική ενέργεια είναι μία από τις πλέον καθαρές και ελάχιστα έως καθόλου ρυπαντικές μορφές ενέργειας. Με την ολική επανεισαγωγή στο εσωτερικό της γης των ρευστών και αερίων που έχουν αντληθεί, δεν ρυπαίνεται το περιβάλλον και δεν εκπέμπονται ρύποι (π.χ. διοξείδιο του άνθρακα, CO2) καθόσον η παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας δεν προέρχεται από καύση αλλά συντελείται μέσω εναλλάκτη θερμότητας και κατάλληλης στροβιλογεννήτριας. Η παγκόσμια εγκατεστημένη ισχύς για ηλεκτροπαραγωγή από γεωθερμία το 2023 ήταν πάνω από 16 GW. Αξιοσημείωτη είναι η ανάπτυξη της γεωθερμίας στην Τουρκία, όπου η εγκατεστημένη ισχύς από μηδενική το 2010 ξεπέρασε τα 1,5 GW το 2023. Στις 18 Ιανουαρίου 2024 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία (96%) ψήφισμα για την υποστήριξη μίας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανάπτυξη της γεωθερμίας.
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, 100% θυγατρική εταιρείατης ΔΕΗ, έχει μισθώσει από το Ελληνικό Δημόσιο το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης του γεωθερμικού δυναμικού εθνικού ενδιαφέροντος (θερμοκρασία ρευστών >90 ºC) σε τέσσερεις περιοχές, στις οποίες και πραγματοποιεί γεωθερμικές έρευνες, με σκοπό αρχικά τον προσδιορισμό θέσεων κατασκευής ερευνητικών γεωτρήσεων, ώστε να πιστοποιηθούν τα χαρακτηριστικά του γεωθερμικού δυναμικού:
- Λέσβος (περιοχή Στύψης-Αργένου, στο ΒΑ τμήμα του νησιού) όπου το γεωθερμικό δυναμικό μέσης ενθαλπίας (εκτιμάται περίπου στους 160 – 180ºC) και εξετάζεται η ανάπτυξη μονάδας ισχύος 8 MW. Προγραμματίζεται άμεσα εγκατάσταση πιλοτικής μονάδας μικρής ισχύος (έως 250 kW).
- Μέθανα, όπου σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί εκτιμάται ότι η θερμοκρασία των ρευστών θα είναι της τάξης των 160ºC και εξετάζεται η δυνατότητα ανάπτυξης μονάδας ισχύος 5 MW περίπου.
- Μήλος – Κίμωλος – Πολύαιγος (βεβαιωμένο Γ/Θ πεδίο στη Μήλο) όπου έχει παρατηρηθεί
- θερμοκρασία Γ/Θ ρευστού άνω των 300 °C και υψηλής πίεσης ενώ εξετάζεται η ανάπτυξη μονάδας ισχύος 5 MW.
- Νίσυρος που αποτελεί βεβαιωμένο Γ/Θ πεδίο με θερμοκρασία γ/θ ρευστού άνω των 350°C και υψηλής πίεσης. Εξετάζεται η ανάπτυξη μονάδας ισχύος 5 MW ενώ είναι αυτονόητο ότι δεν προβλέπεται επέμβαση στην καλδέρα του ηφαιστείου.
Για την ανάπτυξη των μελλοντικών γεωθερμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει προχωρήσει σε στρατηγική συνεργασία με την ΗΛΕΚΤΩΡ (μέλος του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ). Οι δύο εταιρείες έχουν συστήσει τη θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) «Γεωθερμικός Στόχος Δύο» (ΔΕΗΑν 49%, ΗΛΕΚΤΩΡ 51%), η οποία χρηματοδοτεί τις έρευνες και την κατασκευή και λειτουργία των γεωθερμοηλεκτρικών σταθμών. Σε κάθε περιοχή εξετάζεται και η δυνατότητα διάθεσης της υπολειπόμενης θερμότητας για άλλες χρήσεις (τουριστικές, αγροτικές, βιομηχανικές).
Μύθοι και πραγματικότητα για τη Γεωθερμία
Μύθος 1: Μια μονάδα γεωθερμίας θα είναι αντιαισθητική και ενοχλητική σε ένα μικρό τουριστικό νησί.
Πραγματικότητα: Οι σύγχρονες γεωθερμικές μονάδες, λόγω της τεχνολογίας ολικής επανεισαγωγής-μηδενικής ρύπανσης, δεν έχουν καμία επίπτωση στο περιβάλλον. Η σύγχρονη τεχνολογία παραγωγής γεωθερμικής ενέργειας με τη μηδενική επίδραση στο περιβάλλον, όχι μόνο δεν έβλαψε τον τουρισμό αλλά αντιθέτως τον ωφέλησε με την απαλλαγή από τις πετρελαϊκές μονάδες που μολύνουν τον αέρα και τη θάλασσα. Σε αρκετές μάλιστα χώρες έχουν γίνει και πόλοι τουριστικής έλξης όπως το Blue Lagoon στην Ισλανδία, η Puna στη Χαβάη και αλλού. Επιπλέον, με τον κατάλληλο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, μια σύγχρονη γεωθερμική μονάδα μπορεί να προσαρμοστεί αρμονικά στο ευρύτερο περιβάλλον.
Μύθος 2: Οι γεωθερμικές μονάδες επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα και εκπέμπουν οσμές .
Πραγματικότητα: Στις σύγχρονες γεωθερμικές μονάδες ολικής επανεισαγωγής – μηδενικής ρύπανσης δεν υπάρχουν εκπομπές αερίων στην ατμόσφαιρα ούτε υγρά απόβλητα. Επιπλέον, οι σύγχρονες τεχνολογίες κατακράτησης υδρόθειου μειώνουν οποιαδήποτε πιθανή επιβάρυνση στο μηδέν. Ειδικά δε στις μονάδες δυαδικού κύκλου, ολικής επανεισαγωγής και μηδενικής ρύπανσης, οι ατμοστρόβιλοι δεν κινούνται απευθείας από τον γεωθερμικό ατμό, αλλά από ειδικό οργανικό ρευστό. Τόσο το κύκλωμα του γεωθερμικού ρευστού όσο και το κύκλωμα του οργανικού ρευστού που κινεί τον στρόβιλο είναι κλειστά, τίποτα δεν αποβάλλεται στο περιβάλλον. Οι μόνες «εκπομπές» είναι υδρατμοί από το σύστημα ψύξης.