Στον "αέρα" η διεθνής συμφωνία για τη φορολόγηση των πολυεθνικών

Κογκρέσο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής © EPA/SHAWN THEW

Υποβόσκει κίνδυνος ενός παγκόσμιου φορολογικού πολέμου καθώς η αδράνεια του Κογκρέσου εν όψει των προεδρικών εκλογών τον ερχόμενο Νοέμβριο καθυστερεί την έγκριση του 1^ου πυλώνα της διεθνούς συμφωνίας του ΟΟΣΑ που αφορά τη φορολόγηση των πολυεθνικών στις αγορές που καταγράφουν έσοδα και άρα αποκομίζουν κέρδη. Στόχος του πυλώνα αυτού είναι να μπλοκάρει τη μεταφορά εσόδων σε φορολογικούς παραδείσους όπου οι επιβαρύνσεις για τις πολυεθνικές είναι ευνοϊκές έως και μηδαμινές.

Καθώς πλησιάζει η προθεσμία στα τέλη Ιουνίου, η προοπτική να μην επικυρωθεί ο 1^ος πυλώνας της διεθνούς συμφωνίας του ΟΟΣΑ θέτει εν αμφιβόλω κρατικά έσοδα της τάξεως των 200 δισ. δολαρίων από τη φορολόγηση των πολυεθνικών και ανοίγει το δρόμο για μονομερείς ενέργειες από 140 και πλέον χώρες. Για να τεθεί σε εφαρμογή εξ ολοκλήρου η διεθνής φορολογική συμφωνία του ΟΟΣΑ – ο 2^ος πυλώνας για κατώτατο φορολογικό συντελεστή στο 15% έχει ήδη γίνει πράξη- χρειάζεται ακόμη η έγκριση τουλάχιστον 30 χωρών όπου βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία του 60% των περίπου 100 εταιρειών που επηρεάζονται από αυτήν, σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times. Βέβαια, οι ΗΠΑ έχουν μεγαλύτερη ισχύ ως προς την εφαρμογή της συμφωνίας αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι είναι αντίθετοι ως προς αυτήν.

«Εάν οι ΗΠΑ δεν επικυρώσουν τον 1^ο πυλώνα της συμφωνίας θα είναι σαν Πύρρειος νίκη» δήλωσε ο Άλαν ΜακΛιν, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της φορολογικής επιτροπής του ΟΟΣΑ. Ένα αδιέξοδο σαν αυτό καλλιεργεί το έδαφος για την άνιση μεταχείριση των ισχυρότερων ομίλων του κόσμου αλλά και ενδεχόμενων τριβών μεταξύ κυβερνήσεων.

Ας μην λησμονούνται οι απειλές του πρώην προέδρου των ΗΠΑ -και υποψηφίου των Ρεπουμπλικάνων στις νυν προεδρικές- στον πρόεδρο Μακρόν, όταν η κυβέρνηση του προέδρου της Γαλλίας είχε αποφασίσει να επιβάλει φόρους στις ψηφιακές υπηρεσίες που θα επιβάρυναν τους τεχνολογικούς κολοσσούς των ΗΠΑ. Πριν επιτευχθεί μια ανακωχή μεταξύ των δυο ηγετών τον Ιανουάριο του 2020, ο Τραμπ είχε απειλήσει πως θα προχωρούσε σε αντίποινα με δασμούς στις εισαγωγές κρασιού από τη Γαλλία.

Οι χώρες που συμμετείχαν στις συνομιλίες του ΟΟΣΑ το 2021, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Γαλλίας, είχαν υπογράψει μνημόνιο κατανόησης για τη μη επιβολή φόρων στις ψηφιακές υπηρεσίες όσο βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις για τη διεθνή φορολογική συμφωνία που υπογράφθηκε τελικά εκείνο το έτος. Έκτοτε έπρεπε να δοθεί η έγκριση από τα κοινοβούλια των χωρών. Σήμερα, όμως, ο Καναδάς ήδη προωθεί φόρο που είχε θεσμοθετήσει το 2021, τον Bill C-59. Ορίζεται στο 3% των εσόδων από το ηλεκτρονικό εμπόριο, τη διαφήμιση μέσω του Διαδικτύου και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με την Computer & Communications Industry Association των ΗΠΑ, ο φόρος αυτός θα επηρεάσει τις αμερικανικές εταιρείες με κυρίαρχο ρόλο στον τεχνολογικό κλάδο, επιφέροντας πρόσθετες φορολογικές δαπάνες από 900 εκατ. έως 2.3 δισ. δολάρια, ετησίως.

Το ζήτημα της εκτεταμένης φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές, με τους τεχνολογικούς κολοσσούς να υπεραμύνονται ανοικτά αυτής της πρακτικής, γίνεται ξανά επίκαιρο καθώς οι κυβερνήσεις στις δυο πλευρές του Ατλαντικού αναζητούν έσοδα για να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και να ενισχύσουν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους. Παράλληλα έχει κλιμακωθεί η δυσαρέσκεια των πολιτών από την άνοδο του κόστους διαβίωσης χωρίς να επωμίζονται ισότιμα τα φορολογικά βάρη όλα τα εισοδηματικά στρώματα.

Σκοπός της διεθνούς συμφωνίας του ΟΟΣΑ για τη δικαιότερη φορολόγηση των πολυεθνικών και την καταπολέμηση της φοροαποφυγής είναι η αποκατάσταση του κοινωνικού συμβολαίου ανάμεσα σε πάνω από 140 χώρες και των πολιτών τους. Όταν υπεγράφη η συμφωνία το 2021, όλοι οι εταίροι ήταν σύμφωνοι πως οι φορολογικοί παράδεισοι στερούν φορολογικά έσοδα από τις υπόλοιπες κυβερνήσεις καθώς οι πολυεθνικές επιλέγουν να διατηρούν την έδρα τους εκεί που είναι ευνοϊκότερο το καθεστώς.

Διαβάστε επίσης:

Η συμβουλή του Γουόρεν Μπάφετ για μία ζωή χωρίς τύψεις

ΑΑΔΕ: Ειδοποιητήρια για αλλαγές στοιχείων στις φορολογικές δηλώσεις

Φωτοβολταϊκά: Αντίδοτο στις περικοπές η ευελιξία του δικτύου και η αποθήκευση