THEPOWERGAME
Οι διαφορές μεταξύ του δυτικού μπλοκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και του οικονομικού μπλοκ που έχει συμμαχήσει με την Κίνα απειλούν την παγκόσμια εμπορική συνεργασία και την οικονομική ανάπτυξη, προειδοποίησε την Τρίτη κορυφαία αξιωματούχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σύμφωνα με το CNBC.
Η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Γκίτα Γκοπινάθ, δήλωσε σε ομιλία της στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ ότι γεγονότα όπως η παγκόσμια πανδημία και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν διαταράξει τις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις με τρόπο που δεν έχει παρατηρηθεί από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
«Ολοένα και περισσότερο, οι χώρες σε όλο τον κόσμο καθοδηγούνται από την οικονομική ασφάλεια και τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια στον καθορισμό τού με ποιον συναλλάσσονται και σε ποιον επενδύουν», είπε, προσθέτοντας ότι αυτό έχει αποτέλεσμα οι χώρες να επιλέγουν όλο και περισσότερο στρατόπεδο μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ.
Ενώ η ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας «δεν είναι απαραίτητα κακή», η τάση κατακερματισμού απειλεί με απομάκρυνση από ένα «παγκόσμιο εμπορικό σύστημα βασισμένο σε κανόνες» και με «σημαντική αντιστροφή των κερδών από την οικονομική ολοκλήρωση», δήλωσε η Γκοπινάθ.
Οι εντάσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου αυξάνονται, καθώς οι ΗΠΑ αυξάνουν τους εμπορικούς περιορισμούς και τις κυρώσεις εις βάρος της Κίνας, επικαλούμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια, ενώ οι ανησυχίες για τις προόδους του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η ρητορική γύρω από την Ταϊβάν έχουν επίσης επιβαρύνει το κλίμα.
Η αυξανόμενη ένταση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου αντανακλάται σε παγκόσμιο επίπεδο, με περισσότερους από 3.000 εμπορικούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν από χώρες παγκοσμίως το 2022 και το 2023, υπερτριπλάσιοι σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το ΔΝΤ.
Το εμπόριο μεταξύ του μπλοκ της Κίνας και των ΗΠΑ έχει μειωθεί σε σύγκριση με το εμπόριο μεταξύ των χωρών εντός των ομάδων, δήλωσε η Γκοπινάθ. Το μπλοκ των ΗΠΑ περιλαμβάνει κυρίως την Ευρώπη, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ οι χώρες που κλίνουν προς την Κίνα περιλαμβάνουν τη Ρωσία, την Ερυθραία, το Μάλι, τη Νικαράγουα και τη Συρία.
Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το εμπόριο μεταξύ των μπλοκ έχει μειωθεί κατά περίπου 12% και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν μειωθεί κατά 20% σε σύγκριση με εκείνες εντός των μελών του μπλοκ.
Η Κίνα, ειδικότερα, αγωνίζεται να διατηρήσει τις ξένες επενδύσεις εν μέσω αυξημένων εντάσεων με τη Δύση. Οι ροές άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα φέρονται να μειώθηκαν κατά 26% τους πρώτους τρεις μήνες του 2024 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο έναν χρόνο νωρίτερα.
Πλήγμα 7% για το παγκόσμιο ΑΕΠ στο ακραίο σενάριο
Ενώ ο οικονομικός κατακερματισμός δεν έχει φτάσει ακόμη στα ίδια επίπεδα με τον Ψυχρό Πόλεμο, ο δυνητικός αντίκτυπός του είναι πολύ μεγαλύτερος λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησης της παγκόσμιας οικονομίας από το εμπόριο, σύμφωνα με την Γκοπινάθ.
Εάν οι διαιρέσεις δεν γεφυρωθούν, το ΔΝΤ εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος για το παγκόσμιο ΑΕΠ θα μπορούσε να ανέλθει στο 7% στο σενάριο του ακραίου κατακερματισμού. Το ΑΕΠ θα πληγεί κατά περίπου 0,2% σε περίπτωση ήπιων διαιρέσεων.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι χώρες με χαμηλό εισόδημα είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής τους από τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων και τις ξένες επενδύσεις από πιο προηγμένες οικονομίες.
Ωστόσο, παρά τις τάσεις κατακερματισμού της παγκόσμιας οικονομίας, ο λόγος του συνολικού εμπορίου αγαθών προς το παγκόσμιο ΑΕΠ ήταν σχετικά σταθερός τις τελευταίες δύο δεκαετίες, δήλωσε η Γκοπινάθ.
Ένας λόγος είναι ότι ο αντίκτυπος του κατακερματισμού έχει αμβλυνθεί από μια ομάδα χωρών ουδέτερων προς τις ΗΠΑ και την Κίνα, όπως το Μεξικό και το Βιετνάμ, οι οποίες λειτουργούν ως οικονομίες «συνδετικοί κρίκοι», μέσω των οποίων μπορούν να αναδρομολογηθούν το εμπόριο και οι επενδύσεις.
Χρησιμοποιώντας το «οικονομικό και διπλωματικό τους βάρος», αυτές οι ανένταχτες χώρες μπορούν να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη διατήρηση της παγκόσμιας ολοκλήρωσης, δήλωσε η Γκοπινάθ.